मुंबई : यंदा (Chickpea Production) हरभऱ्याच्या विक्रमी उत्पादनाचा परिणाम थेट राष्ट्रीय पातळीवर झाल्याचे पाहवयास मिळत आहे. कारण ज्या तुलनेत दरवर्षी हरभऱ्याच्या आयात होत असते त्यामध्ये यंदा कमालीची घट झाली आहे. देशांतर्गत (Production) उत्पादन वाढल्याने ही वेळ आली आहे. डाळींमध्ये हरभऱ्याचे मोठे योगदान आहे. 45 टक्के परिणाम हरभरा डाळीचा आहे. असे असतानाच हरभऱ्याच्या उत्पादनात वाढ झाली असून ही खूप मोठी महत्वाची बाब आहे. गतवर्षी हरभऱ्याचे उत्पादन हे 11.91 दशलक्ष टन होते तर यंदा 13.98 दशलक्ष टन होण्याचा अंदाज आहे. वाढत्या उत्पादनामुळे तब्बल 31 टक्के आयात घटली आहे. त्यामुळे दिवसेंदिवस आयात घटत असून 2021-22 मध्ये केवळ 2.02 लाख मेट्रीक टनाची आयात करावी लागली आहे. अशीच (Import) आयात घट झाली तर देशातील शेतकऱ्यांनाही अधिकचा दर मिळणार आहे. डाळ उत्पादनात स्वावलंबी होण्यासाठी सर्वकश प्रय़त्न केले जात आहेत. असे असले तरी दरवर्षी ही 8 ते 10 हजार कोटी रुपयांची डाळ ही आयात करण्याची नामुष्की ओढावत आहे. त्यामुळेच शेतकऱ्यांनी अधिक प्रमाणात डाळीचे उत्पादन घेण्यासाठी प्रोत्साहित केले जात आहे.
देशातील डाळीची मागणी पुरवण्यासाठी सरकारला हरभऱ्याची आयात करावी लागते. असे असले तरी दिवसेंदिवस आयात घटत असून ही दिलासादायक बाब आहे. एप्रिल ते फेब्रुवारी या कालावधीत हरभरा आयातीमध्ये 60 टक्क्यांहून अधिकची घट झाली आहे. आता आयात ही 0.61 लाख मेट्रीक टनावर आली आहे. गेल्या वर्षी हा आकडा 1.53 लाख मेट्रीक टन एवढा होता. तर दुसरीकडे देशी हरभऱ्याची आयात ही 1.40 लाख मेट्रीक टन इतकी आहे. गेल्या वर्षीच्या तुलनेत यंदा हरभऱ्याची आयात ही घटली आहे.
हरभरा डाळीच्या उत्पादनामध्ये वाढ होत असली तरी इतर डाळींबाबत शंका उपस्थित होत आहे. इतर डाळींकरिता आय़ातीवर अवलंबून हे रहावेच लागत आहे. यामध्ये मूग, तूर आणि उडिद डाळीचा समावेश आहे. उलट या डाळींच्या आयातमध्ये वाढ होत आहे.2021-22 मध्ये या डाळींची आयात 27.72 लाख मेट्रीक टन होती. यामध्ये मूग आयातीमध्ये 139 टक्के, तूर आयातीमध्ये 90 टक्के तर उडिद आयातीमध्ये 90 टक्के वाढ झाली आहे.
हरभऱ्याच्या वाढीव उत्पादनाचा परिणाम आयातीवर झाला आहे. 1 मार्च ते 15 जूनपर्यंत बाजार समित्यांमधील आवक ही 15.70 लाख टन एवढी होती. तर गेल्या वर्षी याच दिवसांमध्ये 17.4 टक्क्यांनी वाढ झाली होती. यंदा मार्च महिन्यात हरभऱ्याची आवक ही 21 टक्के एवढी घटली होती तर आता एप्रिलपासून पुन्हा यामध्ये वाढ होण्याास सुरवात झाली आहे. रब्बी हंगामात हरभऱ्याचे विक्रमी उत्पादन घेतले गेले .