नाशिक: महाराष्ट्रातील शेतकरी काळ्या गव्हाच्या लागवडीकडे मोठ्या प्रमाणावर वळत असल्याचं चित्र आहे. काळा गहू पौष्टिक, औषधी गुणधर्म असल्याने अधिक दर मिळतो, अशा चर्चा सुरु आहेत. जे शेतकरी काळ्या गव्हाची लागवड करण्याच्या विचारत असतील त्यांच्यासाठी महत्वाची बातमी आहे. काळ्या गव्हाच्या गावाच्या नावाखाली शेतकर्यांची दिशाभूल होत असल्याचे समोर आले आहे. बियाणे कायद्यात त्या वाणाची नोंदच नाही. महाराष्ट्रात काळ्या गव्हाच्या लागवडीची शिफारस पण नसल्याचे समोर आले आहे. (Wheat Research Centre Kundewadi Chief Suresh Dodake said farmers will be mislead with farming of Black Wheat)
अव्वाच्या सव्वा दराने काळ्या गव्हाचे बियाणे विक्रीचा काळाबाजार सुरू आहे. तर काही शेतकरी अधिक दराच्या लोभात काळ्या गव्हाची लागवड करत असल्याचे समोर आले आहे. मात्र, भारतीय गहू संशोधन संस्थेत गहू पिकाचे 22 वाण नोंदणीकृत आहेत. नोंदणीकृत 22 गहू वाणांच्या तुलनेत काळ्या गव्हात पोषकतत्वे ,रोगप्रतिकारकता व उत्पादकता कमी दिसून आले आहे. काळ्या गव्हाच्या वाणासंबंधी राष्ट्रीय स्तरावरून शिफारस नसताना लागवडी केल्या जात असल्याने मोठा संभ्रम निर्माण झाला आहे. निफाड तालुक्यातील कुंदेवाडी येथील गहू संशोधन केंद्राकडे शहानिशा केली असता त्यांनी काळ्या गव्हाबद्दल माहिती दिली.
भारतीय गहू संशोधन केंद्रामध्ये गव्हाचे एकूण 22 वाण नोंद करण्यात आले आहेत. 1965 च्या बियाणे कायद्याच्या राजपत्र अधिसूचनेनुसार वाणाची नोंद होणे महत्त्वाचे आहे. केंद्राने केलेल्या मूल्यांकन निकषात काळा गहू हा वाण सरस ठरलेला नाही, अशी माहिती गहू संशोधन केंद्र, कुंदेवाडीचे अधीक्षक सुरेश दोडके यांनी दिली.
काळ्या गव्हाची उत्पादकता इतर वाणांच्या तुलनेत कमी आहे. इतर गहू वाणांच्या तुलनेत प्रथिने , लोह, जस्त यांची उपलब्धता अधिक आहे. इतर वाणांच्या तुलनेत रोगप्रतिकारक नाही. उत्पादनपश्चात विक्रीकरीता अडचणींना सामोरं जावं लागू शकतं, असं गहू संशोधन केंद्राकडून जाहीर करण्यात आलंय.
दरम्यान, काळ्या गव्हाची लागवड राजस्थान, पंजाब,हरियाणा,हिमाचल प्रदेश येथे मोठ्या प्रमाणावर केल्या जाते. मात्र, महाराष्ट्रातील शेतकरीदेखील काळ्या गव्हाच्या शेतीकडे वळत आहेत.
नांदेडच्या शेतकऱ्याची काळ्या गव्हाची लागवड, मार्केटमध्येही मोठी मागणी, भावही जास्त, मधुमेहींसाठी आरोग्यदायी पर्याय, वाचा सविस्तर#nandedfarmer #blackwheat https://t.co/W7vjNaPstM
— TV9 Marathi (@TV9Marathi) January 31, 2021
संबंधित बातम्या:
अकोल्याच्या शेतकऱ्याची काळ्या गव्हाची लागवड, बाजारपेठेत जास्त भाव, चांगल्या उत्पन्नाची आशा
(Wheat Research Centre Kundewadi Chief Suresh Dodake said farmers will be mislead with farming of Black Wheat)