मुंबई / ब्रिजभान जैस्वार : भीमा कोरेगाव आणि एल्गार परिषद प्रकरणात राष्ट्रीय तपास यंत्रणेने (एनआयए) खळबळजनक दावा केला आहे. या प्रकरणातील आरोपी, मानवाधिकार कार्यकर्ते गौतम नवलखा यांचे पाकिस्तानातील ‘आयएसआय’ या दहशतवादी संघटनेशी संबंध आहे, असे एनआयएने म्हटले आहे. यासंदर्भात मुंबई उच्च न्यायालयात प्रतिज्ञापत्रही दाखल केले आहे. त्यामुळे भीमा कोरेगाव प्रकरणाच्या तपासाला नवीन कलाटणी मिळण्याची शक्यता वर्तविली जात आहे. नवलखा यांच्या जामीन अर्जाला एनआयएने तीव्र आक्षेप घेतला आहे. या पार्श्वभूमीवर उच्च न्यायालय काय भूमिका घेते याकडे सर्वांचे लक्ष लागले आहे.
नवलखा यांचे कृत्य राष्ट्रीय सुरक्षा, एकता आणि सार्वभौमत्वावर थेट परिणाम करणारे आहे, असे एनआयएच्या वतीने वकील संदेश पाटील यांनी सांगितले व नवलखांच्या जामीन अर्जाला विरोध केला. नवलखा यांच्या जामीन अर्जावर आक्षेप घेत तपास यंत्रणेने न्यायमूर्ती अजय गडकरी आणि न्यायमूर्ती प्रकाश नाईक यांच्या खंडपीठासमोर उत्तर दाखल केले. एनआयएच्या या दाव्याच्या पार्श्वभूमीवर नवलखा यांचा जामीन मिळण्याचा मार्ग आणखी खडतर बनण्याची शक्यता आहे.
आरोपी गौतम नवलखा यांच्याविरोधात उच्च न्यायालयात दाखल केलेल्या प्रतिज्ञापत्रात एनआयएने दहशतवादी कनेक्शन निदर्शनास आणून दिले आहे. शहरी नक्षलवादप्रकरणी सध्या नवी मुंबईतील घरात नजरकैदेत असलेले नवलखा यांचे पाकिस्तानी आयएसआयशी संबंध होते. त्याचबरोबर बंदी असलेल्या सीपीआय माओवादी संघटनेचेही ते सक्रिय सदस्य होते.
पुराव्यांनुसार नवलखांना शहरी भागात सरकारविरोधात विचारवंतांना एकत्र करण्याचे काम दिले होते. त्यासाठी नवलखा यांच्यावर सीपीआय माओवादी संघटनेच्या गनिमी कारवायांसाठी तरूणांची भरती करण्याची जबाबदारी सोपवली होती, असे प्रतिज्ञापत्रात नमूद केले आहे.
नवलखा हे गुलाम नबी फाई यांच्या नियमित संपर्कात होते. फाई यांनी आयोजित केलेल्या काश्मिरी अमेरिकन कौन्सिल कॉन्फरन्सला संबोधित करण्यासाठी त्यांनी तीनदा यूएसएला भेट दिली होती. फाई यांना जुलै 2011 रोजी आयएसआय व पाकिस्तान सरकारकडून निधी स्वीकारल्याबद्दल अमेरिकेची गुप्तचर यंत्रणा एफबीआयने अटक केली होती. तेव्हा फाई यांच्याविरोधातील खटल्यादरम्यान नवलखा यांनी अमेरिकन न्यायालयाच्या न्यायाधीशांना पत्र लिहून दयेची विनंती केली होती.
फाई यांनी नवलखांची आयएसआयच्या प्रमुखाशी ओळख करून दिली होती. त्यातूनच नवलखांचे आयएसआयशी संबंध असल्याचे स्पष्ट झाले. दुसरीकडे नवलखांनी काश्मीर फुटीरतावादी आणि माओवाद्यांच्या चळवळीशी संबंधित कार्यक्रमांमध्ये भाषणे दिल्याचा दावाही एनआयएने केला आहे.
नक्षलवाद्यांशी संबंध असल्याच्या आरोपावरुन लेखक आणि पीपल्स युनियन फॉर डेमोक्रॅटिक राइट्सचे माजी सचिव गौतम नवलखांसह इतर काही जणांविरोधात पोलीसांनी गुन्हा दाखल केला. नवलखांना 28 ऑगस्ट 2018 रोजी अटक करण्यात आली होती. सर्वोच्च न्यायालयाने दिलेल्या आदेशानुसार त्यांना सध्या नजरकैदेत ठेवले आहे.