मुंबई, कोणतेही काम करण्यासाठी आपले हात एखाद्या उपकरणाप्रमाणे काम करतात. आरोग्याच्या दृष्टीने हात निरोगी आणि सक्षम असणे फार महत्त्वाचे आहे. हाताच्या कुठल्याच समस्येकडे दुर्लक्ष करणे गंभीर ठरू शकते. ज्याप्रमाणे शरीराच्या आत एखादी समस्या उद्भवली की, त्याची लक्षणे शरीराच्या इतर भागात दिसू लागतात, त्याचप्रमाणे अनेक गंभीर समस्या हातांच्या माध्यमातूनही कळू शकतात. इंग्लंडमधील चेस्टर विद्यापीठातील वरिष्ठ व्याख्याता डॉ. गॅरेथ नाय यांनी ब्रिटिश टॅब्लॉइड डेली स्टारला सांगितले की, बोटांवर सूज येणे हे अनेक रोगांचे लक्षण असू शकते. उदाहरणार्थ, पाणी धरून ठेवण्याची समस्या ज्यामध्ये बोटांमधील पाण्याचे प्रमाण वाढते आणि बहुतेक 65 वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या लोकांना याचा सामना करावा लागतो. याशिवाय सांधेदुखीमुळे बोटे खूप कडक होतात, त्यामुळे बोटे फुगतात आणि वेदना होऊ लागतात.
हाँगकाँगमधील वैद्यकीय तज्ज्ञ क्लेअर ब्लॅक यांनी सांगितले की, जेव्हा एखादी व्यक्ती आरोग्याची समस्या घेऊन रुग्णालयात जाते तेव्हा त्या आजाराचे मूळ शोधण्यासाठी डॉक्टर प्रथम त्याचे हात पाहतो. हातामध्ये दिसणारी काही लक्षणे आणि बदल सामान्य आहेत, परंतु कधीकधी ते काही गंभीर समस्यांकडे निर्देश करतात.
हाँगकाँगमधील माटिल्डा ऑर्थोपेडिक अँड स्पाइन सेंटरमधील ऑर्थोपेडिक्स आणि ट्रॅमॅटोलॉजी मधील तज्ञ डॉ. एथेना औ म्हणतात की, विविध प्रकारच्या वैद्यकीय परिस्थितींचा आपल्या हातांवर परिणाम होऊ शकतो.
गँगलियन गळू म्हणजे बोटे, हात आणि मनगटात आढळणाऱ्या गाठी. मात्र, उपचारानंतरही या समस्येला पुन्हा सामोरे जावे लागू शकते. गँगलियन सिस्टमुळे सांधेदुखीच्या समस्येलाही सामोरे जावे लागते.
बोटांच्या सांध्यातील वेदना आणि सूज संधिवात, तीव्र आघात आणि दुखापत किंवा संसर्गाकडे निर्देश करतात. हातांमध्ये होणाऱ्या या समस्या हळूहळू शरीराच्या इतर भागांवरही परिणाम करू लागतात. इतर लक्षणांमध्ये बोटांमध्ये मुंग्या येणे, सुन्नपणा आणि कमकुवतपणा यांचा समावेश होतो.
ही सर्व लक्षणे कार्पल टनल सिंड्रोम आणि क्यूबिटल टनल सिंड्रोमचे संकेत देतात. त्याच वेळी, बोटांचे सुन्न होणे देखील परिधीय न्यूरोपॅथीचे कारण असू शकते.
हाताचा थरकाप सहसा काही आजारांमुळे होऊ शकतो. यामध्ये पार्किन्सन रोग, मल्टिपल स्क्लेरोसिस, व्हिटॅमिन बी 12 ची कमतरता, थायरॉईड आणि काही औषधांचा दुष्परिणाम यांचा समावेश आहे. जर तुम्हाला हाताचा थरकाप होण्याची समस्या येत असेल तर तुम्ही डॉक्टरांशी संपर्क साधणे महत्वाचे आहे.
दुसरीकडे, बोटांची सुन्नता आणि थंडपणा तसेच त्यांना मुंग्या येणे हे सर्दीबद्दल असामान्य संवेदनशीलतेचे लक्षण असू शकते. या स्थितीला रेनॉड रोग म्हणतात. या आजारामुळे आपल्या शरीरातील काही भागांमध्ये विशेषत: हात-पायांमध्ये रक्तप्रवाह कमी होतो. त्याच वेळी बोटांमध्ये सूज येणे हे द्रवपदार्थ टिकून राहणे हे संधिवाताचे लक्षण असू शकते.
त्यामुळे जर तुम्हालाही तुमच्या बोटांमध्ये वर नमूद केलेल्या कोणत्याही समस्या जाणवत असतील तर डॉक्टरांशी संपर्क साधणे महत्त्वाचे आहे.