सध्या लोकांच्या बदलत्या जीवनशैलीमुळे (changing lifestyles) आणि खराब वातावरणामुळे अनेक रोग वेगाने पसरत आहेत, ज्यापासून बचाव करणे खूप कठीण होत आहे. भारतात मधुमेहाचे प्रमाण झपाट्याने वाढत आहे. केवळ मधुमेहच नाही तर रक्तदाबाच्या रुग्णांमध्येही लक्षणीय वाढ होताना दिसत आहे. अशावेळी हृदयविकार आणि मधुमेहामुळे होणाऱ्या आजारांपासून स्वतःचा बचाव करण्यासाठी रक्तातील साखर आणि रक्तदाब नियंत्रित (Controlling blood pressure) ठेवणे अत्यंत गरजेचे झाले आहे. त्यांच्यावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी तुम्ही आपल्या रोजच्या जेवनातीलच काही गोष्टी खाऊ शकता त्यामुळे तुमचे बीपी आणि शुगर दोन्हीवर कंट्रोल राहील. उच्च रक्तदाब किंवा मधुमेह नियंत्रित (Diabetes controlled) करण्यासाठी लोक किती खर्च करतात हे माहित नाही. तुम्ही घरगुती उपायांनी किंवा घरगुती उपायांनीही त्यांना नियंत्रित करू शकता. जाणून घ्या अशाच काही स्वस्त गोष्टींबद्दल, ज्या तुमच्यासाठी उपयुक्त ठरू शकतात.
बाजारात सहज उपलब्ध होणारा जांभुळ हा साखर आणि उच्च रक्तदाब नियंत्रित ठेवण्याचा देशी उपाय मानला जातो. त्याची किंमत जास्त नाही आणि ते खूप चवदार देखील असते. दररोज मर्यादित प्रमाणात याचे सेवन करा.जांभुळ रक्तातील हिमोग्लोबिनची पातळी सुधारण्यास मदत करते. यामध्ये पोटॅशियम असते जे रक्तदाबाच्या रुग्णांसाठी फायदेशीर असते. त्यामुळे स्ट्रोक आणि हृदयविकाराचा धोकाही कमी होतो. जांभुळ शरीरातील इन्सुलिनची क्रिया वाढवते, ज्यामुळे रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रणात राहते.
बीटरूट हे शरीरातील रक्ताची कमतरता दूर करते, उच्च बीपी किंवा मधुमेह नियंत्रित करण्यासाठी देखील प्रभावी मानले जाते. हे फक्त खायलाच स्वादिष्ट नाही तर त्याचे अनेक फायदेही आहेत. त्यात फोलेट असते जे रक्तवाहिन्यांना होणारे नुकसान टाळते. त्यात नायट्रिक ऑक्साइड नावाचे रसायन असते, जे रक्तदाब कमी करण्यास मदत करते. त्यात असलेल्या नैसर्गिक साखरेचे ग्लुकोजमध्ये रूपांतर होण्यास वेळ लागतो, त्यामुळे मधुमेहाच्या रुग्णांसाठी हा एक चांगला पर्याय आहे.
जेवणाची चव वाढवणाऱ्या लसूणचेही अनेक आरोग्य फायदे आहेत. हायपरटेन्शनच्या रूग्णांनीही याचे सेवन करण्याचा सल्ला डॉक्टर देतात. टाइप २ मधुमेहाच्या रुग्णांसाठी हे फायदेशीर मानले जाते. रक्तातील साखरेची पातळी कमी करण्याबरोबरच, लसूण एकूण साखरेची पातळी देखील नियंत्रित करते. एवढेच नाही तर उच्च रक्तदाबाच्या रुग्णांनीही लसणाचे सेवन करावे. यामध्ये एलिसन नावाचा घटक असतो जो उच्च रक्तदाब कमी करण्यास मदत करतो आणि हृदयविकाराचा धोका कमी करतो.
तज्ज्ञांच्या मते, भोपळ्याच्या बियांमध्ये असलेले फायबर मधुमेहाचा धोका कमी करते. त्याचबरोबर यामध्ये असलेले मॅग्नेशियम आणि झिंक हे पोषक तत्व रक्तदाब नियंत्रित ठेवण्याचे काम करतात. दुपारच्या वेळी, जास्त कॅलरी असलेले स्नॅक्स खाण्याऐवजी तुम्ही भोपळ्याच्या बियांचे सेवन करू शकता. त्यात असंतृप्त चरबी असते आणि त्यात लोहाचे प्रमाणही खूप जास्त असते. यामध्ये मोठ्या प्रमाणात फायबर असल्याने मधुमेहाचा धोकाही कमी होतो.