कोरोनातून बरे झाल्यानंतर पल्मोनरी फायब्रोसिस होऊ शकतो, प्रकार काय आणि उपचार काय?
डॉक्टरांच्या म्हणण्यानुसार, ज्या लोकांना आधीच अस्थमा, एसओपीडी किंवा न्यूमोनियाचा त्रास आहे. त्यांना पल्मोनरी फायब्रोसिस होण्याची अधिक शक्यता असते. कोरोनातून बरे झाल्यानंतर श्वासोच्छवासाचा त्रास होत असेल तर त्वरित उपचाराची गरज आहे.
मुंबई : कोरोनाच्या तिसऱ्या लाटेत (Third Wave of Corona) देशातील बहुतेक कोरोनाबाधित लोकांमध्ये संसर्गाची अत्यंत सौम्य लक्षणे आढळून आली आहेत. दुसऱ्या लाटेच्या तुलनेत कोविड नंतरच्या समस्याही कमी दिसत आहेत. वृद्ध आणि जुन्या आजारांनी ग्रासलेले लोक, कोरोनामधून बरे झाल्यानंतरही काही आरोग्यविषयक समस्या कायम (Post Covid Complications) आहेत. यापैकी बहुतेक समस्या वेळेसह बरे होतात, परंतु कोविड नंतर एक धोकादायक गुंतागुंत देखील आहे जी खूप प्राणघातक असू शकते. या आजाराला पल्मोनरी फायब्रोसिस (Pulmonary fibrosis) म्हणतात. कोरोनाच्या तिसऱ्या लाटेनंतर पल्मोनरी फायब्रोसिसची समस्या अनेक लोकांमध्ये दिसून आली. यावेळी अशा केसेस कमी आहेत, परंतु जे कोरोनामुळे गंभीर आजारी होते. त्यांच्यामध्ये हा आजार होण्याचा धोका खूप जास्त असतो. डॉक्टरांच्या मते पल्मोनरी फायब्रोसिसमध्ये रुग्णाच्या फुफ्फुसातील टिशू खराब होऊ लागतात. या टिशुंचे नुकसान फुफ्फुसांच्या क्षमतेवर परिणाम करते. त्यामुळे लोकांना श्वास घेण्यास त्रास होत आहे. अनेक प्रकरणांमध्ये, शरीरातील ऑक्सिजनची पातळी अचानक कमी होऊ लागते. या परिस्थितीत, त्वरित उपचार आवश्यक आहे. वेळेवर उपचार न केल्यास ही समस्या जीवघेणी ठरू शकते.
काय काळजी घ्याल?
डॉक्टरांच्या म्हणण्यानुसार जेव्हा एखाद्या रुग्णाला श्वसनाचा त्रास होतो तेव्हा त्याचे सीटी स्कॅन केले जाते. फायब्रोसिसमध्ये फुफ्फुसात ठिपके दिसतात, जे टीबीच्या लक्षणांसारखे असतात. अनेक प्रकरणांमध्ये, लोक याला टीबी रोग मानू लागतात. तर हा आजार टीबीपेक्षा वेगळा आहे. क्षयरोगामध्ये खोकला आणि उच्च तापामध्ये रक्त येण्याची लक्षणे देखील दिसतात, परंतु पल्मोनरी फायब्रोसिसमध्ये हे दुर्मिळ आहे. म्हणून कोविड नंतर श्वसनाचा त्रास जाणवत असेल तर सामान्य सीटी स्कॅन करू नका. यासाठी हाय रिझोल्युशन थोरॅक्स सीटी करा. त्यामुळे फुफ्फुसांची नेमकी स्थिती कळण्यास मदत होईल.
जास्त धोका कुणाला?
डॉक्टरांच्या मते ओमिक्रॉन प्रकारातील रुग्णांमध्ये अतिशय सौम्य लक्षणे होती. 100 पैकी फक्त एक किंवा दोन रुग्णांना श्वसनाचा त्रास होता. यावेळी कोरोनाबाधितांच्या फुफ्फुसांना इजा झालेली नाही. यामुळे, कोविडनंतरही फुफ्फुसीय फायब्रोसिसची फारच कमी प्रकरणे आहेत, ज्यांना या समस्येने ग्रासले आहे तेच वृद्ध आहेत किंवा ज्यांना आधीच दमा, SOPD किंवा गंभीर न्यूमोनिया झाला आहे. अशा लोकांनी कोविडमधून बरे झाल्यानंतरही त्यांच्या आरोग्याची काळजी घेतली पाहिजे.
टीप-कोणतेही उपचार घेण्याआधी डॉक्टरांचा सल्ला जरूर घ्या.
