तुम्हालासुद्धा आहे का जेवताना वरून मीठ घेण्याची सवय? या आजारांना देत आहात आमंत्रण
WHO ने आपल्या नुकत्याच दिलेल्या अहवालात उच्च रक्तदाबाबाबत म्हटले आहे की, 'ही सामान्य परंतु घातक स्थिती आज एक प्रमुख आरोग्य समस्या बनली आहे ज्यामुळे स्ट्रोक, हृदयविकाराचा झटका, हृदय फेल्यूअर, मूत्रपिंड निकामी होणे यासारखे अनेक आजार होतात.' तंबाखू सेवन आणि मधुमेहामुळे उच्च रक्तदाबामुळे मृत्यूचा धोका आणखी वाढतो, असे अहवालात म्हटले आहे.
मुंबई : उच्च रक्तदाब, ज्याला हाय बिपी (Reason of High BP) देखील म्हणतात, हे जगभरातील मृत्यूचे प्रमुख कारण आहे. यात कोणतीही विशेष लक्षणे नसल्यामुळे याला सायलेंट किलर असेही म्हणतात. यामुळे बाधित झालेल्या बहुतेकांना हायपरटेन्शन आहे हे माहीत नसते आणि माहीत असूनही बहुतेक लोकं त्याकडे दुर्लक्ष करतात. वर्ल्ड हेल्थ ऑर्गनायझेशन (WHO) च्या आकडेवारीनुसार, 2019 मध्ये भारतातील 30 ते 79 वर्षे वयोगटातील 19 कोटी लोकांना उच्च रक्तदाबाचा त्रास होता आणि केवळ 7 कोटी लोकं त्यातून बरे होऊ शकले. उरलेले 12 कोटी लोकं उच्च रक्तदाबामुळे ते रोखण्यासाठी कोणतीही पावले न उचलता जगत आहेत.
डब्ल्यूएचओच्या मते, उच्च रक्तदाब ही अशी स्थिती आहे ज्यामध्ये एखाद्या व्यक्तीचा सिस्टोलिक रक्तदाब 140 mmHg किंवा त्याहून अधिक असतो आणि डायस्टोलिक रक्तदाब 90 mmHg किंवा त्याहून अधिक असतो. हायपरटेन्शनने ग्रस्त लोकांची संख्या झपाट्याने वाढत आहे. जागतिक स्तरावर, 1990 मध्ये 65 कोटी लोकांची संख्या होती, परंतु 2019 पर्यंत ही संख्या 130 कोटी झाली आहे.
असा होतोय शरीरावर परिणाम
WHO ने आपल्या नुकत्याच दिलेल्या अहवालात उच्च रक्तदाबाबाबत म्हटले आहे की, ‘ही सामान्य परंतु घातक स्थिती आज एक प्रमुख आरोग्य समस्या बनली आहे ज्यामुळे स्ट्रोक, हृदयविकाराचा झटका, हृदय फेल्यूअर, मूत्रपिंड निकामी होणे यासारखे अनेक आजार होतात.’ तंबाखू सेवन आणि मधुमेहामुळे उच्च रक्तदाबामुळे मृत्यूचा धोका आणखी वाढतो, असे अहवालात म्हटले आहे. तथापि, हे देखील निदर्शनास आले आहे की 1990 पासून भारत आणि जगामध्ये उच्च रक्तदाबाचा प्रसार वाढत होता परंतु 2010 ते 2019 दरम्यान सातत्याने घसरला आहे.
उच्च रक्तदाबाचा धोका कशामुळे वाढतो?
अन्नात जास्त मीठ खाणे, तंबाखूचे सेवन, लठ्ठपणा, दारूचे सेवन आणि शारीरिकदृष्ट्या सक्रिय नसणे यामुळे उच्च रक्तदाबाचा धोका वाढतो. डब्ल्यूएचओच्या मते, शारीरिक निष्क्रियतेची अशीच स्थिती राहिल्यास 2020-2023 पर्यंत जागतिक स्तरावर उच्च रक्तदाबाची सुमारे 24 कोटी नवीन प्रकरणे नोंदवली जाऊ शकतात. यामुळे आपल्या आरोग्य व्यवस्थेवर 115 अब्ज डॉलर्सचा भार पडेल.
जास्त मीठ खाणे शरीरासाठी विषासारखे आहे
मीठाचे सेवन हे उच्च रक्तदाबाचे प्रमुख कारण आहे आणि त्याचे सेवन थांबवणे सर्वात सोपे आहे. डब्ल्यूएचओने आपल्या एका अहवालात म्हटले आहे की, ‘जागतिक स्तरावर आहारातील मीठाचे प्रमाण कमी करणे दररोज 9-12 ग्रॅम आहे, ज्यामुळे उच्च रक्तदाब आणि हृदयरोग टाळण्यास मदत होऊ शकते. असे केल्याने जगभरात हृदयविकाराचा झटका आणि हृदयविकारामुळे होणारे 25 लाख मृत्यू टाळता येतील.
भारतातील लोकं दररोज सरासरी 10 ग्रॅम मीठ वापरतात. अति मिठाच्या सेवनाने रक्तदाब वाढतो आणि 2019 मध्ये रक्तदाबामुळे जगभरात 20 लाख लोकांचा मृत्यू झाला. उच्च रक्तदाब हा हृदयविकारांना कारणीभूत ठरणारा सर्वात मोठा घटक आहे. 2019 मध्ये या आजारांमुळे भारतात 29 टक्के मृत्यू झाले. सुमारे 12 लाख मृत्यू किंवा 13 टक्के मृत्यू हे श्वसनाच्या आजारांमुळे झाले.
