वर्धा : प्रसूतीदरम्यान मातांच्या मृत्यूचे प्रमाण व सीजरियनचे प्रमाण कमी करण्याच्या उद्देशाने सेवाग्राम येथील कस्तुरबा नर्सिंग कॉलेजमध्ये देशातील पहिले राष्ट्रीय प्रसविका प्रशिक्षण केंद्र (एनएमटीआय) (National Maternity Training Center) सुरु करण्यात आले आहे. केंद्र सरकारच्या कुटुंब कल्याण मंत्रालयाने देशभरात सहा प्रसविका प्रशिक्षण केंद्र सुरु करण्याचा निर्णय घेतला होता. याची सुरुवात कस्तुरबा हेल्थ सोसायटी (Kasturba Health Society) संचालित कस्तुरबा नर्सिंग कॉलेजपासून (Kasturba Nursing College) झालेली आहे. देशभरातील प्रशिक्षणार्थी प्रशिक्षण देण्यासाठी सेवाग्राम येथे दाखल झाले आहे. प्रसविका प्रशिक्षणच्या पहिल्या तुकडीत 31 प्रशिक्षणार्थी आहेत. यामध्ये बिहार राज्यातील 6, मध्य प्रदेशातील 6, महाराष्ट्रील विविध शहरातील 13 आणि कस्तुरबा रुग्णालयातील 6 प्रशिक्षणार्थींचा समावेश आहे. 6 महिन्यांचे प्रशिक्षण घेतल्यानंतर हे सर्व आपआपल्या राज्यांत परतून सेवा देतील.
प्रसविका हे आरोग्य विज्ञान आहे. जे गर्भधारणेदरम्यान बाळाचा जन्म आणि प्रसूतीनंतरच्या काळात नवजात बालकांच्या काळजीशी संबंधित आहे. याशिवाय यात महिलांच्या लैंगिक आणि प्रजनन आरोग्य सेवेबाबतचे प्रशिक्षण दिले जाते. प्रसूतीपूर्व आणि प्रसूतीनंतर माता, बालक या दोघांच्याही आरोग्याबाबत समुपदेशन आणि त्यांच्यावर उपचारावर येथे प्रशिक्षण दिले जाणार आहे. या केंद्रातील प्रशिक्षित परिचारिका देशभरातील आपली सेवा देणार आहे. ज्या परिचारिकांनी प्रसविका कोर्स पूर्ण केला आहे, अशा परिचारिकांची प्रसूती काळात महत्वाची भूमिका राहणार आहे.
प्रशिक्षण घेणाऱ्या प्रशिक्षणार्थींच्या सेवेवर सेवाग्राम येथील प्रसविकाचा वॉच राहणार आहे. यासोबतच प्रसविका प्रशिक्षक त्यांना सेवा कालावधीत येणाऱ्या अडचणींबाबत मार्गदर्शन करणार आहेत. 3 आंतरराष्ट्रीय स्तरावरील प्रशिक्षकांव्यतिरिक्त 5 राष्ट्रीय स्तरावरील प्रशिक्षकांना देखील यूके येथून प्रसविका प्रशिक्षणासाठी बोलाविण्यात आले आहे. जून महिन्यापासून प्रसविका प्रशिक्षणाची सुरुवात झाली आहे. यामध्ये तांत्रिक दृष्टिकोणातून परदेशातील जपायगो, बिल आणि मेलिंडा गेट फाउंडेशन या संस्था मदत करत आहे. याचा सकारात्मक परिणाम लवकरच दिसून येईल. माता आणि बालकं यांचं आरोग्य सुदृढ ठेवणं आवश्यक आहे. यासाठी हे प्रशिक्षण देण्यात येत आहे.