सुनीता विल्यम्स यांच्यासमोर नवे संकट, ‘नासा’ची चिंता वाढली

सुनीता विल्यम्स

आंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्थानकावरून ‘नासा’ तणावात सापडला आहे. गेल्या पाच वर्षांपासून आयएसएसमध्ये किरकोळ गळती होत होती. मात्र, आता किमान 50 ठिकाणी गळतीची समस्या असल्याचे निदर्शनास आले आहे. यामुळे भारतीय वंशाच्या अंतराळवीर सुनीता विल्यम्स यांच्यासमोर नवी समस्या निर्माण झाली आहे.

पृथ्वीच्या कक्षेत फिरणाऱ्या प्रयोगशाळेत सूक्ष्म स्पंदने असल्याचा दावाही रशियाने केला आहे. नासाचे म्हणणे आहे की, अंतराळ स्थानकातून मोठ्या प्रमाणात हवा बाहेर पडत आहे, ही धोक्याची घंटा आहे. मात्र, लोकांचे प्राण वाचवण्यासाठी आणि त्यावर तोडगा काढण्यासाठी प्रयत्न केले जात आहेत.

मिळालेल्या माहितीनुसार, गेल्या पाच वर्षांपासून आयएसएसमध्ये गळतीची समस्या आहे. पहिली गळती अंतराळ स्थानकात असलेल्या यावेझदा मॉड्यूलपासून सुरू झाली, जी डॉकिंग पोर्टवर जाण्यासाठी बोगदा आहे. या भागाचे नियंत्रण रशियाच्या हातात आहे. मात्र, या समस्येचे खरे कारण काय, नासा आणि रशियन एजन्सी रोस्कोमोस यांच्यात अद्याप एकमत झालेलं नाही.

सीएनएनने दिलेल्या वृत्तानुसार, नासाचे अंतराळवीर बॉब कबाना यांनी सांगितले की, अंतराळ संस्थेने या गळतीबद्दल चिंता व्यक्त केली आहे. ‘गळती थांबविण्यासाठी मोहीम राबवल्यास काही काळ दिलासा मिळू शकेल, पण हा कायमस्वरूपी तोडगा नाही,’ असे कबाना यांनी सांगितले. ते सुरक्षित नसल्याचे अमेरिकेचे म्हणणे आहे. ही गळती 2019 मध्ये पहिल्यांदा आढळून आली होती. त्यानंतर एप्रिल 2024 पासून दररोज 1.7 किलो दराने हवेची गळती सुरू झाली.

साधारणपणे आयएसएसवर सात ते दहा अंतराळवीर असतात. रशियन अभियंत्यांनी सूक्ष्म कंपनाची भाषा केली आहे. हा धोका टाळण्यासाठी नासाने काही पावले उचलली आहेत. याशिवाय येथे उपस्थित अंतराळवीरांनाही अतिरिक्त खबरदारी घेण्याचा सल्ला देण्यात आला आहे.

अनेक वर्षांपासून किरकोळ गळती

आंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्थानकात अनेक वर्षांपासून किरकोळ गळती होत होती, ती आता वाढली आहे. ही गळती पन्नासच्या वर गेल्याने सुनीता धोक्यात आल्याचे समजते. त्यामुळे आता नासालाही चिंता सतावत आहे.

पृथ्वीच्या कक्षेतील प्रयोगशाळेत गळती होत असल्याचा इशाराही रशियाने दिला आहे. त्याचबरोबर अंतराळ स्थानकातून मोठ्या प्रमाणात हवा बाहेर पडत आहे, ही धोक्याची घंटा असल्याचे नासाने म्हटले आहे. मात्र, नासा अंतराळवीरांना वाचवण्याचा प्रयत्न करत आहे.

रशियन अंतराळ संस्था रॉसकॉसमॉस आणि नासा यांच्यात या समस्येचे खरे कारण काय यावर एकमत झालेले नाही. सीएनएनने दिलेल्या वृत्तानुसार, नासाचे अंतराळवीर बॉब कबाना यांनी सांगितले आहे की, दोघांनीही यावर चिंता व्यक्त केली आहे.