मुंबई : अमलकी एकादशीचे व्रत 3 मार्चला पाळण्यात येणार आहे. या दिवशी भगवान विष्णू आणि आवळ्याच्या वृक्षाची पूजा केली जाते. अमलकी एकादशीचे (Aamlaki Ekadashi 2023) व्रत करणाऱ्याला स्वर्ग आणि मोक्ष दोन्ही प्राप्त होतात. ही एकादशी करणाऱ्याला एक हजार गाईंचे दान केल्याचे पुण्य प्राप्त होते. हे व्रत दरवर्षी फाल्गुन शुक्ल एकादशीला केला जातो. या व्रतामध्ये आवळ्याचे खूप महत्त्व आहे. यामध्ये झाडाची पूजा केली जाते. या दिवशी आवळा प्रसाद म्हणून खातात. आवळा दानातदेखील दिला जातो. जाणून घेऊया अमलकी एकादशीच्या दिवशी आवळ्याच्या झाडाची पूजा करण्याचे महत्त्व काय आहे?
पौराणिक कथेनुसार ब्रह्मदेव हे विश्वाच्या निर्मितीसाठी भगवान विष्णूच्या नाभीपासून उत्पन्न झाले होते. ब्रह्मदेवांना त्यांच्या उत्पत्तीचा उद्देश माहित नव्हता. त्यांना जाणून घ्यायचे होते की ते कसे जन्माला आले? जन्माचे कारण काय होते? त्यांच्या मनात अनेक प्रकारचे प्रश्न होते, त्याचे उत्तर शोधण्यासाठी त्यांनी कठोर तपश्चर्या सुरू केली.
भगवान विष्णूंना प्रसन्न करण्यासाठी त्यांनी अनेक वर्षे तपश्चर्या केली. एके दिवशी भगवान विष्णू त्याच्यावर प्रसन्न झाले आणि त्यांना दर्शन दिले. भगवान विष्णूंना पाहून ब्रह्माजींचे अश्रू वाहू लागले. ब्रह्मदेवाच्या त्या अश्रूंपासून आवळा वृक्षाचा जन्म झाला.
आवळा वृक्षाचे देववृक्ष म्हणून वर्णन करताना भगवान विष्णू म्हणाले की, या झाडामध्ये देवी-देवता वास करतील. जो कोणी आवळा वृक्षाखाली त्यांची पूजा करेल त्याची सर्व पापे नष्ट होतील आणि तो मोक्ष प्राप्त करून स्वर्गाचा स्वामी होईल. तेव्हापासून दरवर्षी फाल्गुन शुक्ल एकादशीला अमलकी एकादशीचे व्रत करून आवळा वृक्षाची पूजा केली जात असे. आवळा नवमीच्या दिवशी आवळ्याच्या झाडाचीही पूजा केली जाते.
04 मार्च रोजी अमलकी एकादशी व्रत विधीवत साजरी करण्यात येणार आहे. या दिवशी पारणाची वेळ सकाळी 06.44 ते 09.03 पर्यंत आहे. यावेळी पारण करून व्रत पूर्ण करावे.
(वरील माहिती उपलब्ध स्रोतावरून देण्यात आलेली आहे. याच्या तथ्यांबद्दल आम्ही कुठलाही दावा करीत नाही, तसेच अंधश्रद्धेला दुजोरा देत नाही)