मुंबई : कार्तिक महिन्याच्या शुक्ल पक्षाच्या नवमी तिथीला आवळा नवमी (Aavla Navmi 2023) हा सण साजरा केला जातो, त्याला अक्षय नवमी असेही म्हणतात. मान्यतेनुसार, कार्तिक महिन्याच्या शुक्ल पक्षाच्या नवव्या तिथीपासून पौर्णिमा तिथीपर्यंत भगवान विष्णू आवळा वृक्षात वास करतात, म्हणून आवळा नवमीच्या दिवशी आवळा वृक्षाची पूजा केली जाते, ज्यामुळे आरोग्य, सुख, शांती आणि आरोग्य लाभते. अखंड सौभाग्य प्राप्त होते. वैशाख महिन्यातील तृतीयेचे म्हणजेच अक्षय्य तृतीयेचे महत्त्व शास्त्रात अक्षय नवमीचे महत्त्व सांगितले आहे. आवळा नवमी कधी असते आणि तिला अक्षय नवमी आणि जगधात्री पूजा का म्हणतात ते जाणून घेऊया.
आवळा नवमीला कुष्मांडा नवमी आणि जगधात्री पूजा असेही म्हणतात. शास्त्रात सांगितले आहे की, आवळा नवमीच्या दिवशी केलेले पुण्य कधीच संपत नाही. या दिवशी दान, पूजा, भक्ती, सेवा इत्यादी जे काही शुभ कार्य केले जाते, त्याचे पुण्य अनेक जन्मांपर्यंत मिळते, म्हणजेच या दिवशी केलेल्या शुभ कार्याचे फळ चिरंजीव असते, म्हणून या तिथीला अक्षय्य असेही म्हणतात. असे मानले जाते की या दिवशी द्वापर युग सुरू झाले होते आणि या दिवसापासून भगवान श्रीकृष्ण आपले बालपण सोडून मथुरेला गेले. आवळा हे भगवान विष्णूचे अतिशय आवडते फळ असून आवळ्याच्या झाडामध्ये सर्व देवी-देवता वास करतात, म्हणून या झाडाची पूजा केली जाते.
नवमी तिथीची सुरुवात – 21 नोव्हेंबर पहाटे 3.16 वा
नवमी तिथीची समाप्ती – 22 नोव्हेंबर दुपारी 1:08 पर्यंत
अशा स्थितीत उदयतिथीचा विचार करून येत्या मंगळवार, 21 नोव्हेंबर रोजी आवळा नवमीचा सण साजरा केला जाणार आहे.आवळा नवमी पूजन शुभ वेळ – सकाळी 6.48 ते दुपारी 12.07 पर्यंत
आवळा नवमीच्या दिवशी अनेक शुभ योगही तयार होत आहेत, त्यामुळे या दिवसाचे महत्त्वही खूप वाढले आहे. आवळा नवमीच्या रात्री 8.01 ते दुसऱ्या दिवशी संध्याकाळी 6.49 पर्यंत रवियोग असेल. याशिवाय या दिवशी हर्ष योगही तयार होत आहे. मात्र, या दिवसभर पंचकही पाळली जात आहे.
आवळा नवमीच्या दिवशी सकाळी स्नान करून ध्यान करून आवळ्याच्या झाडाची पूजा करावी. आवळ्याच्या झाडावर दूध, पाणी, अक्षत, हद आणि चंदन अर्पण करा. यानंतर आवळ्याच्या झाडावर माऊली बांधून भगवान विष्णूच्या मंत्राचा जप करावा. यानंतर धूप दिव्याने आरती करावी आणि हात जोडून 11 वेळा परिक्रमा करावी. या दिवशी भोपळा आणि सोने दान करणे खूप शुभ मानले जाते. तसेच गरीब आणि गरजू लोकांना मदत करवी.
(वरील माहिती उपलब्ध स्रोतावरून देण्यात आलेली आहे.याच्या तथ्यांबद्दल आम्ही कुठलाही दावा करीत नाही, तसेच अंधश्रद्धेला दुजोरा देत नाही)