Ekadashi 2023 : या दिवशी केले जाणार उत्पन्ना एकादशी व्रत, महत्त्व आणि पूजा विधी

एकादशी

Image Credit source: Social Media

मुंबई : उत्पन्न एकादशीचा (Utpanna Ekadashi 2023) दिवस भगवान विष्णूला समर्पित आहे. या दिवशी व्रत केल्यास मोक्षप्राप्ती होते. उत्पन्ना एकादशीचे व्रत हे आरोग्य, बाळंतपण आणि मोक्षप्राप्तीसाठी केले जाणारे व्रत आहे. ही एकादशी मार्गशीर्ष महिन्यात साजरी केली जाते, परंतु गुजरात, महाराष्ट्र, आंध्र प्रदेश आणि कर्नाटकसारख्या राज्यांमध्ये कार्तिक महिन्यात लोक या दिवशी उपवास करतात. उत्पन्न एकादशीच्या दिवशी एकादशी मातेचा जन्म झाला, म्हणून याला उत्पन्न एकादशी व्रत म्हणतात. हिंदू धर्मग्रंथानुसार, देवी एकादशी हे भगवान विष्णूच्या शक्तीचे एक रूप आहे. असे मानले जाते की त्यांनी या दिवशी प्रकट होऊन मूर राक्षसाचा वध केला, त्यानंतर उत्पना एकादशी साजरी केली जाते. धार्मिक मान्यतेनुसार या दिवशी माता एकादशीने स्वतः येऊन आशीर्वाद दिल्याने लोकांचे कल्याण होते.

उत्पना एकादशीचे महत्त्व

उत्पन्ना एकादशीचे व्रत केल्याने मनुष्याच्या मागील आणि वर्तमान दोन्ही जन्मांची पापे नष्ट होतात असे सांगितले जाते. तुमची पापे नष्ट व्हावीत आणि तुमच्या जीवनात फक्त आनंदच यावा अशी तुमची इच्छा असेल, तर उत्पन्न एकादशीचे व्रत तुमच्यासाठी उत्तम आहे. उत्पन्ना एकादशीचे व्रत केल्याने भगवान विष्णूचे अपार आशीर्वाद प्राप्त होतात आणि सर्व तीर्थक्षेत्रांना भेट दिल्याने समान फळ मिळते.

उत्पन एकादशी शुभ मुहूर्त

यंदा मार्गशीर्ष महिन्यात 8 डिसेंबर रोजी उत्पन्न एकादशीचे व्रत केले जाणार आहे. एकादशी तिथी 8 डिसेंबर रोजी पहाटे 5.06 वाजता सुरू होईल आणि दुसऱ्या दिवशी 9 डिसेंबर रोजी सकाळी 6.31 वाजता समाप्त होईल. उत्पन्ना एकादशी व्रताची पारण वेळ 9 डिसेंबर रोजी दुपारी 1:31 ते 3:20 पर्यंत असेल. या व्रतामध्ये जप, तपश्चर्या आणि त्याग केल्याने जीवनात सदैव सुख-शांती राहते.

उत्पन एकादशीची पूजा पद्धत

• उत्पन्न एकादशी व्रत करणाऱ्या व्यक्तीने पहिल्या दिवशी म्हणजे दशमीच्या रात्री अन्न खाऊ नये.
• एकादशीच्या दिवशी सकाळी लवकर उठून स्नान करावे, ध्यान करावे व व्रताचा संकल्प करावा.
• यानंतर भगवान विष्णूची पूजा करून त्यांना फुले, पाणी, धूप, दीप, अक्षत इत्यादी वस्तू अर्पण कराव्यात.
• उत्पन्न एकादशीच्या दिवशी देवाला फक्त फळे अर्पण करावीत.
• भोग अर्पण केल्यानंतर भगवान विष्णूची आरती करावी.
• भगवान विष्णूचे वेळोवेळी स्मरण केले पाहिजे.
• उत्पण्णा एकादशीला रात्री जागरण करणे आवश्यक आहे.
• व्रत दुसऱ्या दिवशी द्वादशीला सोडावे.
• या दिवशी कोणत्याही गरजू व्यक्तीला किंवा ब्राह्मणाला अन्नदान आणि दान द्यावे.
• यानंतर उपवास सोडण्याची तयारी करावी आणि पारणाच्या शुभ मुहूर्तावरच उपवास सोडावा.

उत्पन एकादशच्या दिवशी घरी भात शिजवू नये किंवा खाऊ नये. एकादशीच्या एक दिवस आधी भात खाणे बंद करावे. असे म्हटले जाते की जो कोणी हे व्रत पाळतो, देवी लक्ष्मी त्याचे घर कधीही रिकामे होऊ देणार नाही आणि जीवनातील सर्व समस्या दूर करेल. या व्रतामध्ये केलेले दान अनेक जन्मात फल देत राहते.

(वरील माहिती उपलब्ध स्रोतावरून देण्यात आलेली आहे.याच्या तथ्यांबद्दल आम्ही कुठलाही दावा करीत नाही, तसेच अंधश्रद्धेला दुजोरा देत नाही)