Garud Puran : कशी आहे यमलोकाच्या मार्गात पडणारी वैतरणी नदी? गरूड पुराणानुसार या लोकांना सहन कराव्या लागतात यातना
गरुण पुराणात सनातन धर्माशी संबंधित अनेक पद्धती, नियम, कर्मकांड इत्यादींचे स्पष्टीकरण दिले आहे. या पुराणात जीवन-मृत्यूचे शाश्वत सत्यही सांगितले आहे आणि मृत्यूनंतर आत्माचा स्वर्ग आणि नरकाचा प्रवास कसा असतो तेही सांगितले आहे. गरुण पुराणात वैतरणी नदीबद्दल (Vaitarni Nadi) सांगितले गेले आहे. ही नदी दुष्ट आणि पापी लोकांसाठी अतिशय क्लेशदायी आहे.
मुंबई : गरुण पुराण (Garud Puran) हे हिंदू धर्मातील 18 पुराणांपैकी एक आहे. ज्यामध्ये भगवान विष्णू आणि पक्षी राजा गरूण यांच्यातील संवादाचे तपशीलवार वर्णन केले आहे. गरुण पुराणात सनातन धर्माशी संबंधित अनेक पद्धती, नियम, कर्मकांड इत्यादींचे स्पष्टीकरण दिले आहे. या पुराणात जीवन-मृत्यूचे शाश्वत सत्यही सांगितले आहे आणि मृत्यूनंतर आत्माचा स्वर्ग आणि नरकाचा प्रवास कसा असतो तेही सांगितले आहे. गरुण पुराणात वैतरणी नदीबद्दल (Vaitarni Nadi) सांगितले गेले आहे. ही नदी दुष्ट आणि पापी लोकांसाठी अतिशय क्लेशदायी आहे. ती ओलांडणे हे मृत्यूच्या वेदनेपेक्षा कितीतरी पटीने अधिक वेदनादायी असते. पण ही वैतरणी नदी प्रत्येकासाठी इतकी वेदनादायक नाही. चांगले कर्म करणार्‍या आत्म्यांसाठी ते शांत आणि सोपे आहे. चला तर मग जाणून घेऊया की, मृत्यूनंतर आत्मा यमलोकात गेल्यावर मध्यभागी असलेली वैतरणी कशी ओलांडली जाते.
गरुण पुराणानुसार वैतरणी नदी कशी आहे?
गरुण पुराणानुसार पापी जीव यमलोकाच्या मार्गाने जातात. त्यांना या मार्गाच्या मध्यभागी वैतरणी नदी पार करावी लागते. ही नदी अतिशय धोकादायक आहे. अनेक योजन लांब आहेत. या नदीत कमालीचा अंधार आहे. ही नदी दुर्गंधीसह अनेक प्रकारच्या गोष्टींनी भरलेली आहे. ही नदी पार करताना पापी जीव घाबरतात.
ज्या लोकांनी आयुष्यभर इतरांचा छळ केला, चोरी केली, दारू प्यायली, शिक्षकांचा अनादर केला, चुकीची कामे केली, गरिबांच्या हक्कांची पायमल्ली केली, आई-वडिलांचा अनादर केला, संसारात आपल्या पत्नीची किंवा नवऱ्याची फसवणूक केली, आपल्या मित्राची फसवणूक केली, दानधर्म केला नाही, वेद व शास्त्रांना पाखंड म्हटले आहे, देवांचा अनादर केला आहे, निरपराध प्राण्यांची हत्या केली आहे, मांसाहार केला आहे, ज्या लोकांनी यज्ञ, पूजा, यज्ञ, गोदान इत्यादी कोणतेही पाप केले नाही, मृत्यूनंतर ही वैतरणी नदी पार करावी लागते.
या नदीत यमाचे दूत फासाने बांधलेल्या पापी आत्म्यांना घेऊन जातात. पापी अनेक वेळा या नदीत बुडतात, या नदीत असलेले साप मोठ्या सुईसारखे दात असलेले पापी आत्म्यांना चावत असतात, मोठमोठे तीक्ष्ण दात असलेली गिधाडे पापी आत्म्यांना त्रास असतात. पाप करणारे आत्मे ही नदी पार करताना रडत राहतात. काहींना यमदूतांच्या यमपाशाने बांधून आणि खिळ्यांनी ओढून ही नदी पार करावी लागते, तर काहींना बुडून जावे लागते. या नदीच्या अशा भयंकर परिस्थितीत नरकयातना सहन करत पापी प्राणी अनेक वेळा बेशुद्ध होतो. मग तो शुद्धीवर येतो आणि जोरात ओरडत राहतो. शेवटी आपल्या मागच्या जन्मातील कृत्ये आठवून तो पश्चात्ताप करू लागतो, आपली मुले, मित्र, नवरा-बायको आठवून तो जोरजोरात हाक मारू लागतो आणि भीतीने जोरजोरात रडायला लागतो आणि मग तो या नदीत पडतो.मला जेव्हा त्रास होतो तेव्हा मला आश्चर्य वाटते. मी अशा गोष्टी का केल्या. पण तरीही ही नदी ओलांडत नाही.
कोणत्या लोकांना वैतरणी नदी पार करावी लागत नाही?
गरुण पुराणानुसार, जे धार्मिक मार्गावर चालतात, ज्यांनी भगवान विष्णूची तसेच त्यांच्या पूज्य देवी-देवतांची भक्ती केली आहे, कोणाची फसवणूक केली नाही, लोकांना मदत केली आहे, धार्मिक कार्य केले आहे, असे पुण्य कर्म करणारे लोकांना ही नदी पार करावी लागत नाही . देवाच्या नामाचा जप, वेद-शास्त्रांचा अभ्यास, यज्ञ, हवन-पूजा, एकादशीचे व्रत, चारधाम यात्रा, मंदिरात दानधर्म, तीर्थयात्रा, वैतरणी नदीचा यातना सहन करावा लागत नाही.
(वरील माहिती उपलब्ध स्रोतावरून देण्यात आलेली आहे.याच्या तथ्यांबद्दल आम्ही कुठलाही दावा करीत नाही, तसेच अंधश्रद्धेला दुजोरा देत नाही)
