या दिवशी चुकूनही तोडू नये तुळशीची पानं, अशी आहे धार्मिक मान्यता

तुळस

Image Credit source: Social Media

मुंबई : हिंदू धर्मात तुळशीला अतिशय पवित्र आणि शुभ वनस्पती मानले जाते. तुळशीमध्ये अनेक औषधी गुणधर्म आढळतात, त्यामुळे तिची पूजाही केली जाते. आज 23 नोव्हेंबर रोजी तुळशी विवाह (Tulsi Vivah 2023) आहे. तुळशी विवाहाच्या दिवशी तुळशी मातेचा विवाह शालिग्रामशी होतो. तुळशीविवाहाच्या दिवसापासून सर्व प्रकारची शुभ आणि शुभ कार्ये सुरू होतात. या दिवशी तुळशीची पूजा करून तुळशीविवाह करण्याची विशेष परंपरा आहे. संध्याकाळच्या वेळी तुळशीसमोर दिवा लावल्याने लक्ष्मीचा वास होतो, असे म्हणतात. आज आपण तुळशीशी संबंधित काही नियम जाणून घेणार आहोत.

कोणत्या दिवशी तुळशीचे पान तोडू नये?

तुळशीची पूजा केल्याने सर्व मनोकामना पूर्ण होतात आणि गुरुवार हा भगवान विष्णूंचा प्रिय दिवस मानला जातो. गुरुवारच्या दिवशी विधीनुसार श्री हरी विष्णूची पूजा केल्यास जीवनात सुख, समृद्धी आणि ऐश्वर्य येते. या दिवशी भगवान विष्णूची पूजा केल्याने कोणतीही समस्या दूर होते. भगवान विष्णूंना तुळशी अत्यंत प्रिय आहे. असे मानले जाते की ज्या घरामध्ये रोज तुळशीचे पाणी दिले जाते, त्या घरामध्ये दरिद्री कधीच राहत नाही आणि त्या घरात लक्ष्मी आणि भगवान विष्णूची कृपा सदैव राहते.

गुरुवारी तुळशीची पूजा केल्याने अखंड सौभाग्य प्राप्त होते आणि वैवाहिक जीवनात आनंद टिकून राहतो. शास्त्रानुसार एकादशीच्या दिवशी, रविवारी, सूर्यग्रहण, चंद्रग्रहण आणि रात्री तुळशीची पाने अजिबात तोडू नयेत. या दिवसात तुळशीची पाने तोडण्यास सक्त मनाई आहे.

धार्मिक श्रद्धा म्हणजे काय?

धार्मिक शास्त्रांमध्ये रविवार व्यतिरिक्त मंगळवार आणि शुक्रवारीही तुळशी तोडणे वर्ज्य असल्याचे सांगितले आहे. या दिवसांसोबतच पौर्णिमा, अमावस्या आणि एकादशी या विशेष दिवशी तुळशीची पानेही तोडली जात नाहीत. आम्ही तुम्हाला सांगतो की संक्रांतीच्या दिवशी आणि घरात कोणाचा जन्म झाल्यानंतर नामकरण होईपर्यंत तुळशीची पाने अजिबात तोडू नका. अशीही एक समजूत आहे की जेव्हा घरात कोणाचा मृत्यू होतो तेव्हा तेराव्या दिवसापर्यंत तुळशीची पाने तोडणे टाळावे. सूर्यास्ताच्या वेळीही तुळशीचा समूह मोडणे वर्ज्य मानले जाते.

तुळशीचे रोप सनातन धर्मात विशेष पूजनीय आहे. घरांमध्ये तुळशीचे रोप लावण्याची परंपरा प्राचीन काळापासून आहे. हे लावल्याने सुख-शांती तर मिळतेच पण वास्तुदोषही दूर होतात. पुराणात असे म्हटले आहे की तुळशी इतकी पवित्र आहे की भगवान विष्णूने ती आपल्या मस्तकावर ठेवली आहे आणि तुळशीच्या पानांशिवाय प्रसादही स्वीकारत नाही. तुमच्याही घरात तुळशीचे रोप असेल तर काही गोष्टींची विशेष काळजी घ्यावी.

रविवारी आणि एकादशीला तुळशीची पाने का तोडली जात नाहीत?

तुळशीचे रोप भगवान विष्णूला अत्यंत प्रिय आहे, अशी पौराणिक मान्यता आहे. हिंदू मान्यतेनुसार, रविवार आणि एकादशीचा दिवस भगवान श्री हरी यांना समर्पित आहे. त्यामुळेच रविवारी आणि एकादशीला तुळशीची पाने तोडणे निषिद्ध मानले जाते.

तुळशीची पाने तोडण्याचे नियम

• आंघोळ केल्याशिवाय किंवा घाण हाताने तुळशीचे पान तोडू नये असे शास्त्रात सांगितले आहे. अशी उपटलेली पाने पूजेत स्वीकारली जात नाहीत.
• तुळशीची पाने कधीही चाकू, कात्री वापरून तोडू नयेत.
• तुळशीची पाने एक एक करून तोडू नयेत तर पानांसह टीपही तोडावी.
• जर तुम्ही भगवान शालिग्रामची पूजा करत असाल तर या तारखांना तुळशीची पूजा करता येते. तुळशीची पाने सात दिवस शिळी होत नाहीत.
• असे मानले जाते की खाली पडलेली तुळशीची पाने पूजेसाठी सर्वात योग्य मानली जातात.

(वरील माहिती उपलब्ध स्रोतावरून देण्यात आलेली आहे.याच्या तथ्यांबद्दल आम्ही कुठलाही दावा करीत नाही, तसेच अंधश्रद्धेला दुजोरा देत नाही)