Longest Night 2023 : आज वर्षातील सर्वात मोठी रात्र, किती तासांचा असेल दिवस?

सर्वात मोठी रात्र

Image Credit source: Social Media

मुंबई : आज 22 डिसेंबर 2023  वर्षातील सर्वात मोठी रात्र असेल (Longest Night 2023). सुमारे 16 तास तर दिवस फक्त 8 तासांचा असतो. याला हिवाळी संक्रांती म्हणतात. हीच वेळ आहे जेव्हा सूर्याची किरणे पृथ्वीवर फार कमी काळ राहतात. वर्षातील सर्वात लहान दिवसाला हिवाळी संक्रांती म्हणतात. आज सूर्यापासून पृथ्वीचे अंतर जास्त होत आहे. चंद्रप्रकाश पृथ्वीवर दीर्घकाळ राहतो. हिवाळी संक्रांती उद्भवते कारण पृथ्वी आपल्या अक्षावर फिरत असताना ती सुमारे 23.4 अंश झुकलेली असते. कलतेमुळे, प्रत्येक गोलार्धाला वर्षभर वेगवेगळ्या प्रमाणात सूर्यप्रकाश मिळतो.

22 डिसेंबर 2022 रोजी सूर्याभोवती पृथ्वीच्या क्रांतीच्या वेळी, सूर्य मकर राशीला लंब असेल. यामुळे पृथ्वीच्या उत्तर गोलार्धात सर्वात लहान दिवस आणि सर्वात मोठी रात्र असेल. या दिवशी सूर्यप्रकाशाचा कोन 23 अंश 26 मिनिटे 17 सेकंद दक्षिणेकडे असेल. पुढील वर्षी 21 मार्च रोजी सूर्य विषुववृत्तावर असेल, त्यानंतर दिवस आणि रात्र समान लांबीची असतील.

संक्रांती हा शब्द सूर्याच्या स्थानावरून पडलेला आहे

याला इंग्रजीत winter solstice म्हणतात. Solstice हा लॅटिन शब्द आहे जो solstim वरून आला आहे. लॅटिन शब्द सोल म्हणजे सूर्य, तर सेस्टेअर म्हणजे स्थिर उभे राहणे. या दोन शब्दांना एकत्र करून संक्रांती हा शब्द तयार झाला आहे ज्याचा अर्थ सूर्य स्थिर राहिलेला आहे. या नैसर्गिक बदलामुळे 22 डिसेंबरला सर्वात लहान दिवस आणि सर्वात मोठी रात्र असते.

इतर ग्रहांप्रमाणे पृथ्वीही 23.5 अंशांवर झुकलेली आहे. पृथ्वीच्या तिरक्या अक्षावर फिरत असल्यामुळे सूर्यकिरण एका ठिकाणी जास्त आणि दुसऱ्या ठिकाणी कमी पडतात. आम्ही तुम्हाला सांगतो, हिवाळ्याच्या संक्रांतीच्या काळात दक्षिण गोलार्धात जास्त सूर्यप्रकाश पडतो.

जगभर प्रचलित आहे प्रकाशाची हेराफेरी

त्याच वेळी, उत्तर गोलार्धात कमी सूर्यप्रकाश असतो. या कारणास्तव, आज सूर्य दक्षिण गोलार्धात जास्त काळ राहतो, त्यामुळे येथे दिवस जास्त आहे. अर्जेंटिना, ऑस्ट्रेलिया आणि दक्षिण आफ्रिकेसारख्या देशांमध्ये आजपासून उन्हाळा सुरू झाला आहे. डिसेंबर हिवाळी संक्रांतीच्या दिवशी, जेव्हा सूर्याची थेट किरणे विषुववृत्ताच्या दक्षिणेकडील मकर संक्रांतीमध्ये पोहोचतात तेव्हा त्याला उत्तर गोलार्धात डिसेंबर संक्रांती आणि दक्षिण गोलार्धात जून संक्रांती म्हणतात. डिसेंबरमध्ये, पृथ्वीचा उत्तर ध्रुव सूर्यापासून दूर जात असताना, दक्षिण गोलार्धाला अधिक सूर्यप्रकाश मिळतो. सूर्योदय आणि सूर्यास्ताची अचूक वेळ दोन गोष्टींवर अवलंबून असते – अक्षांश आणि वेगवेगळ्या टाइम झोनमधील भौगोलिक स्थान.

आज 23 डिसेंबरला भारतीय वेळेनुसार सकाळी 8.57 वाजता, सूर्यकिरण मकर राशीला लंबवत कर्क राशीच्या दिशेने परतीचा प्रवास सुरू करत आहेत. या कारणास्तव, आजचा दिवस उत्तर गोलार्धातील शहरांमध्ये सर्वात लहान दिवस आणि सर्वात मोठी रात्र असेल.