Pitru Paksha 2022: कधीपासून सुरु होतोय पितृ पक्ष? तिथीसह श्राद्धाच्या संपूर्ण तारखा
हिंदू धर्मानुसार, पितृलोकामध्ये तीन पिढ्यांचे आत्मा राहतात, जे स्वर्ग आणि पृथ्वीच्या दरम्यानचे स्थान मानले जाते. हिंदू मान्यतेनुसार मृत्यूचा देव यम आहे, जो मृत व्यक्तीचा आत्मा पृथ्वीवरून पितृलोकात घेऊन जातो.
Pitru Paksha 2022 Date: भाद्रपदाची पौर्णिमा आणि अश्विन महिन्याच्या कृष्ण पक्षातील प्रतिपदा याला पितृ पक्ष म्हणतात. 2022 मध्ये, पितृ पक्ष 10 सप्टेंबर 2022 (शनिवार) ते 25 सप्टेंबर 2022 (रविवार) पर्यंत असेल. ब्रह्मपुराणानुसार देवतांची पूजा करण्यापूर्वी पितरांची पूजा करावी कारण यामुळे देवता प्रसन्न होतात असे मानले जाते. या कारणास्तव भारतीय समाजात ज्येष्ठांचा आदर आणि पूजा केली जाते. ज्या तिथीला घरच्या व्यक्तीचे निधन झाले, पितृ पक्षातील त्या तिथीला त्यांच्या नावाने गाईला पान लावण्यात येते. ज्यांची तिथी माहिती नसते त्यांचे पान अश्विन अमावस्येला म्हणजेच सर्व पितृ अमावास्येला (Sarv Pitru Amavasya 2022) लावण्यात येते. श्राद्धाच्या दिवशी ब्राह्मणांना किंवा गरजूंना दान देतात तसेच भोजन आणि दक्षिणा अर्पण करून पूर्वजांचे स्मरण केले जाते.
पितृ पक्षाचे महत्त्व
हिंदू धर्मानुसार, पितृलोकामध्ये तीन पिढ्यांचे आत्मा राहतात, जे स्वर्ग आणि पृथ्वीच्या दरम्यानचे स्थान मानले जाते. हिंदू मान्यतेनुसार मृत्यूचा देव यम आहे, जो मृत व्यक्तीचा आत्मा पृथ्वीवरून पितृलोकात घेऊन जातो. पुढच्या पिढीतील व्यक्ती मरण पावल्यावर पहिली पिढी स्वर्गात जाते आणि पुन्हा परमेश्वराशी जोडली जाते अशी मान्यता आहे. अशा प्रकारे पितृलोकात केवळ तीन पिढ्यांचे श्राद्ध समारंभ केले जातात, ज्यामध्ये यमाची भूमिका महत्त्वाची आहे. पंचांगानुसार, पितृ पक्षाच्या सुरुवातीला सूर्य कन्या राशीत प्रवेश करतो.
श्राद्धशी संबंधित आख्यायिका
जेव्हा महाभारत युद्धात महान दाता कर्णाचा मृत्यू झाला, तेव्हा त्याचा आत्मा स्वर्गात गेला, जिथे त्याला अन्न म्हणून सोने आणि रत्ने अर्पण करण्यात आली. तथापि, कर्णाला खाण्यासाठी खऱ्या अन्नाची गरज होती आणि त्याने स्वर्गाचा अधिपती इंद्राला अन्न म्हणून सोने देण्याचे कारण विचारले. इंद्राने कर्णाला सांगितले की त्याने आयुष्यभर सोने दान केले, पण श्राद्धात आपल्या पितरांना कधीही अन्न दिले नाही. कर्ण म्हणाला की तो त्याच्या पूर्वजांपासून अनभिज्ञ असल्यामुळे त्याने कधीही त्याच्या स्मरणार्थ काहीही दान केले नाही. सुधारणा करण्यासाठी, कर्णाला 15 दिवसांच्या कालावधीसाठी पृथ्वीवर परत येण्याची परवानगी देण्यात आली, जेणेकरून तो श्राद्ध करू शकेल आणि त्याच्या स्मरणार्थ अन्न आणि पाणी दान करू शकेल. हा काळ आता पितृ पक्ष म्हणून ओळखला जातो.
पितृ पक्षातील श्राद्ध 2022 च्या तारखा
शनिवार, 10 सप्टेंबर 2022: पौर्णिमा श्राद्ध, भाद्रपद महिना, शुक्ल पौर्णिमा
शनिवार, 10 सप्टेंबर 2022: प्रतिपदा श्राद्ध, अश्विन महिना, कृष्ण प्रतिपदा
रविवार, 11 सप्टेंबर 2022: अश्विन महिना, कृष्ण द्वितीया
सोमवार, 12 सप्टेंबर 2022: अश्विन महिना, कृष्ण तृतीया
मंगळवार, 13 सप्टेंबर 2022: अश्विन महिना, कृष्ण चतुर्थी
बुधवार, 14 सप्टेंबर 2022: अश्विन महिना, कृष्ण पंचमी
गुरुवार 15 सप्टेंबर 2022: अश्विन महिना, कृष्ण षष्ठी
शुक्रवार, 16 सप्टेंबर 2022: अश्विन महिना, कृष्ण सप्तमी
रविवार, 18 सप्टेंबर 2022: अश्विन महिना, कृष्ण अष्टमी
सोमवार, 19 सप्टेंबर 2022: अश्विन महिना, कृष्ण नवमी
मंगळवार, 20 सप्टेंबर 2022: अश्विन महिना, कृष्ण दशमी
बुधवार, 21 सप्टेंबर 2022: अश्विन महिना, कृष्ण एकादशी
गुरुवार, 22 सप्टेंबर 2022: अश्विन महिना, कृष्ण द्वादशी
शुक्रवार, 23 सप्टेंबर 2022: अश्विन महिना, कृष्ण त्रयोदशी
शनिवार, 24 सप्टेंबर 2022: अश्विन महिना, कृष्ण चतुर्दशी
रविवार, 25 सप्टेंबर 2022: अश्विन महिना, कृष्ण अमावस्या
(वरील माहिती उपलबध स्रोतावरून देण्यात आलेली आहे.याच्या तथ्यांबद्दल आम्ही कुठलाही दावा करीत नाही,तसेच अंधश्रद्धेला दुजोरा देत नाही)