Ramlala Story : अयोध्येचे रामलला आहेत ओरछाचे राजा, दशरथ राजाची अपूर्ण इच्छा येथे झाली होती पूर्ण
निवारी जिल्ह्यातील ओरछा येथील रामराजा मंदिर हे जगातील एकमेव असे मंदिर आहे जिथे मर्यादा पुरुषोत्तम राम यांची देव म्हणून नव्हे तर मानव रूपात राजा म्हणून पूजा केली जाते. इथे राजाराम मंदिरात नाही तर महालात विराजीत आहेत. जेथे श्री राम यांना राजाप्रमाणे चोवीस तास सरकारी पोलिसांकडून सशस्त्र सलामी दिली जाते. ही परंपरा आजची नसून सुमारे साडेचारशे वर्षांपासून अखंड चालू आहे.
मुंबई : शतकानुशतकांच्या प्रतीक्षेनंतर अखेर तो क्षण आला आहे जेव्हा आज 22 जानेवारीला भगवान श्रीराम अयोध्येत विराजमान होणार आहेत. आज अयोध्येत श्रीरामाचा अभिषेक होणार आहे. प्राणप्रतिष्ठपणेसाठी संपूर्ण अयोध्या शहर सजवले आहे. अयोध्येच्या रामललासोबत ओरछाच्या राजाराम मंदिरातही जय्यत तयारी सुरू आहे. मध्य प्रदेशातील अयोध्या ते ओरछा (Orchha relation with Shri Ram) हे अंतर अंदाजे साडेचारशे किलोमीटर असले तरी या दोन्ही ठिकाणांचा खोलवर संबंध आहे. ज्याप्रमाणे अयोध्येच्या प्रत्येक रगात राम असतो, त्याचप्रमाणे ओरछाच्या हृदयाच्या ठोक्यातही राम असतो. राम इथे धर्माच्या पलीकडे आहे. हिंदू असो वा मुस्लिम, दोघांसाठीही ते पूजनीय आहे. अयोध्या आणि ओरछा यांचे सुमारे 600 वर्षांचे नाते आहे. असे म्हटले जाते की 16 व्या शतकात ओरछा येथील बुंदेला शासक मधुकरशाहची राणी कुंवर गणेश यांनी रामललाला अयोध्येहून ओरछा येथे आणले होते. रामललाचा जन्म अयोध्येत झाला असला तरी त्यांचे खरे राज्य निवारी जिल्ह्यातील ओरछा येथे चालते. इथे प्रत्येक सामान्य माणूस हा सामान्य असतो यामुळेच इथे कोणत्याही व्हीव्हीआयपीला गार्ड ऑफ ऑनर दिला जात नाही.
ओरछा आणि श्री रामाचा असा आहे संबंध
निवारी जिल्ह्यातील ओरछा येथील रामराजा मंदिर हे जगातील एकमेव असे मंदिर आहे जिथे मर्यादा पुरुषोत्तम राम यांची देव म्हणून नव्हे तर मानव रूपात राजा म्हणून पूजा केली जाते. इथे राजाराम मंदिरात नाही तर महालात विराजीत आहेत. जेथे श्री राम यांना राजाप्रमाणे चोवीस तास सरकारी पोलिसांकडून सशस्त्र सलामी दिली जाते. ही परंपरा आजची नसून सुमारे साडेचारशे वर्षांपासून अखंड चालू आहे. मंदिराशी संबंधित इतर परंपरा आणि नियमांबद्दल सांगायचे झाल्यास आजही मंदिराच्या आत व्हिडिओ आणि फोटो काढण्यास सक्त मनाई आहे.
काय आहे या मंदिराचे वैशिष्ट्य
याशिवाय मंदिर आणि मंदिराशी संबंधित काही वैशिष्ट्यांबद्दल बोलायचे झाले तर भगवान श्री रामलला येथे धनुष्यबाणाच्या रूपात नसून ढाल आणि तलवार घेऊन विराजीत आहेत. तर देशातील इतर मंदिरांमध्ये रामललाच्या मूर्ती उभ्या अवस्थेत दिसतील. येथील मंदिराची वेळ आजपासून ठरलेली नसून गेल्या 500 वर्षांपासूनची आहे. वेळेनुसार मंदिराचे दरवाजे बंद झाल्यानंतर कोणत्याही व्हीआयपीला दर्शन घेणे शक्य नाही. त्यासाठी पाहुण्यांना वेळेनुसार दरवाजे उघडण्याची वाट पहावी लागते.
वैभवशाली आहे ओरछाचा इतिहास
देशाची दुसरी अयोध्या म्हटल्या जाणार्‍या पर्यटक आणि धार्मिक नगरी ओरछाचा इतिहास अतिशय प्राचीन आणि गौरवशाली आहे. प्रचलित आख्यायिकानुसार 1631 मध्ये ओरछा येथील राणी गणेश कुंवर यांनी पुष्य नक्षत्राच्या वेळी अयोध्येहून अनवाणी पायी चालत ही मूर्ती ओरछा येथे आणली होती. मिळालेल्या माहितीनुसार, ओरछा राजा मधुकर शाह जू देव हे कृष्णाचे भक्त होते तर त्यांची राणी कुंवर गणेश रामाची भक्त होती. लोककथेनुसार, एके दिवशी राजा आणि राणी यांच्यात आपापल्या उपासकांच्या श्रेष्ठत्वावरून वाद झाला. राजाने आव्हान दिल्यावर, राणी कुंवर गणेशने राजारामला अयोध्येतून ओरछा येथे आणण्याचा संकल्प केला. यानंतर राणीने अयोध्येला पोहोचून आपल्या प्रभू श्री रामाला तेथे मिळवण्यासाठी कठोर तपश्चर्या केली. तपश्चर्या करूनही जेव्हा प्रभू राम प्रकट झाले नाहीत तेव्हा दुःखी राणीने प्राणत्याग करण्याच्या उद्देशाने सरयू नदीत उडी मारली. ताबडतोब, बालस्वरूपातील रामाची सुंदर मूर्ती राणीच्या जवळ आली आणि राणीने भगवान श्रीरामांना ओरछाला जाण्याची विनंती केली.
देवाने ठेवल्या तीन अटी
रामानेही त्यांची विनंती मान्य केली, पण त्यांनी तीन अटी ठेवल्या. पहिल्या अटीत प्रभू राम म्हणाले की, मी अयोध्येहून ओरछा येथे जाऊन कोणत्याही ठिकाणी बसेन. मी या ठिकाहून पुन्हा उठणार नाही. दुसर्‍या अटीत ओरछाचा राजा म्हणून विराजमान झाल्यावर इतर कोणाचीही सत्ता राहणार नाही, असे सांगितले होते आणि तिसर्‍या स्थितीत रामललाला मुलाच्या रूपात विशेष पुष्य नक्षत्रावर पायी जावे लागले.
(वरील माहिती उपलब्ध स्रोतावरून देण्यात आलेली आहे.याच्या तथ्यांबद्दल आम्ही कुठलाही दावा करीत नाही, तसेच अंधश्रद्धेला दुजोरा देत नाही)