मुंबई : वैशाख महिन्यातील कृष्ण पक्षातील एकादशीला वरुथिनी एकादशीचे व्रत (Varuthini Ekadashi 2023) केले जाते. शास्त्रानुसार असे मानले जाते की जो कोणी हे व्रत भक्तिभावाने पाळतो आणि विधीनुसार भगवान विष्णूची पूजा करतो, त्याला सर्व पापांपासून मुक्ती मिळते आणि मोक्ष प्राप्त होतो. वरुथिनी एकादशीची शुभ मुहूर्त आणि उपासना पद्धत जाणून घ्या.
एकादशी तिथी सुरू होते – 16 एप्रिल, रविवारी सकाळी 6:21 पासून
एकादशी तिथी समाप्त – 17 एप्रिल, सोमवारी सकाळी 6.06 वा
वरुथिनी एकादशीच्या दिवशीही एक विशेष योग जुळून येत आहे.
शुक्ल योग – 16 एप्रिल दुपारी 12.12 वा. शुक्ल योग तयार होईल.
शततारा नक्षत्र – दुपारी 2 वाजून 6 मिनटापर्यंत
एकादशीच्या दिवशी ब्रह्म मुहूर्तावर उठून स्नान करावे. यानंतर स्वच्छ वस्त्र परिधान करून भगवान विष्णूचे ध्यान करत व्रताचा संकल्प घ्या. यानंतर एका चौरंगावर पिवळ्या रंगाचे कापड पसरवून भगवान विष्णूचे चित्र किंवा मूर्ती ठेवा. यानंतर भगवान विष्णूला पिवळ्या रंगाची फुले आणि हार अर्पण करा नंतर पिवळे चंदन लावावे. यानंतर तुपाचा दिवा आणि धूप करून नैवेद्य अर्पण करावे. त्यानंतर एकादशी व्रत कथेसह विष्णु सहस्त्रनाम पठण करावे. शेवटी, औपचारिक पद्धतीने आरती करा. आरती केल्यानंतर दिवसभर उपवास केल्यानंतर द्वादशीच्या दिवशी उपवास सोडावा.
पौराणिक कथेनुसार, एकदा भगवान श्रीकृष्णाला युधिष्ठिराने वरुथिनी एकादशी व्रत कथेचे महत्त्व सांगण्यास सांगितले. तेव्हा श्रीकृष्ण म्हणाले की हे व्रत करणाऱ्याला पुण्य प्राप्त होते. यासंबंधी एक कथा आहे की नर्मदा नदीच्या तीरावर राजा मांधाताचे राज्य होते. राजा मांधाता दानशूर आणि धर्मनिष्ठ होता. एकदा तो जंगलात तपश्चर्या करत असताना एक अस्वल आले आणि त्याचा पाय चावू लागला. त्यानंतर त्याने राजाला ओढत जंगलात नेले, त्यामुळे राजाची तपश्चर्या भंग झाली आणि तो जखमी झाला.
मग त्याने मनातल्या मनात हरिविष्णूचे ध्यान केले आणि प्राण वाचवण्याची प्रार्थना केली. त्यांची प्रार्थना स्वीकारून भगवान विष्णू प्रकट झाले आणि त्यांनी अस्वलाला आपल्या चाकाने मारले. पण अस्वलाच्या हल्ल्याने राजा मांधाता अपंग झाला. त्यांना खूप त्रास सहन करावा लागला. अशा स्थितीत त्यांनी भगवान विष्णूंना शारीरिक आणि मानसिक वेदना दूर करण्यासाठी उपाय विचारला. तेव्हा भगवान विष्णू म्हणाले की तू तुझ्या जुन्या कर्माचे फळ भोगत आहेस. अशा स्थितीत मथुरेला जाऊन वैशाख महिन्यातील कृष्ण पक्षातील एकादशीचे व्रत ठेवा आणि माझ्या वराह अवताराचीही पूजा करा. असे केल्याने दुःख दूर होतील आणि सर्व दुःखांपासून मुक्ती मिळेल.
(वरील माहिती उपलब्ध स्रोतावरून देण्यात आलेली आहे. याच्या तथ्यांबद्दल आम्ही कुठलाही दावा करीत नाही, तसेच अंधश्रद्धेला दुजोरा देत नाही)