मुंबई : हिंदू धर्मात एकादशीला विशेष महत्त्व असून दर महिन्याला दोन एकादशी व्रत (Varuthini ekadashi) येतात. म्हणजे वर्षभरात एकूण 24 एकादशी व्रत असतात आणि प्रत्येक महिन्याची एकादशी स्वतःच खूप महत्त्वाची असते. चैत्र महिन्याच्या कृष्ण पक्षात येणाऱ्या एकादशीला वरुथिनी एकादशी म्हणतात, जी पंचांगानुसार आज म्हणजेच 16 एप्रिलला रविवारी येते. या दिवशी भगवान विष्णू आणि भगवान श्रीकृष्ण यांची पूजा केली जाते. वरूथिनी एकादशीचे व्रत कन्यादान सारखे पुण्य प्रदान करते असे म्हटले जाते आणि हिंदू धर्मात कन्यादानाला महादान म्हटले गेले आहे. पूजेची शुभ वेळ आणि पद्धत जाणून घेऊया.
वरुथिनी एकादशीच्या दिवशी भगवान विष्णूची पूजा केली जाते. या दिवशी पूजेचा शुभ मुहूर्त सकाळी 7.32 ते 10.45 पर्यंत आहे. शुभ मुहूर्तावर पूजा केल्यास शुभ फल प्राप्त होते. सांगा एकादशीचा उपवास केल्यानंतर दुसऱ्या दिवशी उपवास केला जातो. वरुथिनी एकादशीचे व्रत 17 एप्रिल रोजी साजरे केले जाणार आहे. या दिवशी उपवासाची वेळ पहाटे 5.54 ते 8.29 अशी आहे.
वरुथिनी एकादशीच्या दिवशी पहाटे सूर्योदयापूर्वी उठून स्नान वगैरे करून मंदिराची स्वच्छता करावी. यानंतर हातात पाणी घेऊन व्रत करण्याचा संकल्प करा आणि भगवान विष्णू आणि भगवान श्रीकृष्णाची पूजा सुरू करा. देवाला चंदनाचा तिलक लावून फुलांची माळ व मिठाई अर्पण करावी. यानंतर तुपाचा दिवा लावून पंचामृत अर्पण करावे नंतर व्रत कथा वाचून आरती करावी. एकादशी व्रताच्या दिवशी देवाला अन्न अर्पण केले जात नाही किंवा स्वतःच अन्न सेवन केले जात नाही. दिवसभर उपवास केल्यानंतर, रात्री फळे किंवा उपवासाचे पदार्थ खाल्ले जाते. यानंतर दुसऱ्या दिवशी उपवास सोडला जातो.
वरुथिनी एकादशीनिमित्त त्रिपुष्कर योग तयार होणार आहे. हा योग 17 एप्रिलला पहाटे 4.07 ते 17 एप्रिलला पहाटे 5.54 पर्यंत राहील. या एकादशीला त्रिपुष्कर योग तयार होणे अत्यंत शुभ मानले जाते.