मुंबई : फाल्गुन (Falgun) महिन्याच्या शुक्ल पक्षातील एकादशी तिथीला अमलकी एकादशी (Amalaki Ekadashi 2022 ) म्हणतात . याला आवळा एकादशी असेही म्हणतात . या दिवशी भगवान विष्णूच्या पूजेसोबत आवळ्याच्या झाडाचीही पूजा केली जाते. असे मानले जाते की असे केल्याने भगवान विष्णू तसेच महादेवाचा आशीर्वाद प्राप्त होतो आणि घरात सुख-समृद्धी नांदते. होळीच्या काही दिवस आधी आल्यामुळे लोक या एकादशीला रंगभरी एकादशी म्हणतात . जरी सर्व एकादशी भगवान विष्णूला समर्पित आहेत, परंतु ही एकमेव एकादशी आहे जी महादेव आणि माता पार्वती यांच्याशी संबंधित आहे. अमलकी एकादशीचा शुभ मुहूर्त हिंदू (Hindu)कॅलेंडरनुसार, एकादशीची तारीख 13 मार्च रोजी सकाळी 10.21 वाजता सुरू होईल आणि दुसऱ्या दिवशी 14 मार्च रोजी रात्री 12.05 पर्यंत असेल. उदय तिथीनुसार हे व्रत 14 मार्च रोजी ठेवण्यात येणार आहे. यावेळी अमलकी एकादशीला सर्वार्थ सिद्धी योगही तयार होत असून तो अधिक शुभ आणि फलदायी ठरेल. सर्वार्थ सिद्धी योग सकाळी 06.32 पासून सुरू होऊन रात्री 10.08 पर्यंत राहील. 15 मार्च रोजी सकाळी 06.31 ते 08.55 पर्यंत व्रत सोडण्याचा शुभ मुहूर्त आहे.
पुष्य नक्षत्रात व्रत ठेवणे खूप शुभ
पुष्य नक्षत्रात व्रत ठेवणे खूप शुभ अमलकी एकादशीचे व्रत पुष्य नक्षत्रात ठेवल्यास त्याचे शुभ आणि पुण्य अनेक पटींनी वाढते, असे म्हटले जाते. अशा स्थितीत माणसाला मृत्यूनंतरच्या जीवन आणि मृत्यूच्या फेऱ्यातून मुक्तता मिळते. या वेळी अमलकी एकादशीला पुष्य नक्षत्रही रात्री 10.08 पर्यंत आहे. अशा स्थितीत ही एकादशी अत्यंत शुभ मानली जाते.
आवळा भगवान विष्णूचा अंश आहे काय आहे आख्यायिका
आवळ्याच्या उत्पत्तीबद्दल एक कथा देखील आहे, जी आवळा एकादशीच्या दिवशी वाचली जाते. या कथेनुसार, एकदा भगवान ब्रह्मा स्वतःला जाणून घेण्यासाठी परब्रह्माची तपश्चर्या सुरू केली. तेव्हा त्यांच्या तपश्चर्येने प्रसन्न होऊन भगवान विष्णू त्यांच्यासमोर प्रकट झाले. त्यांना पाहून ब्रह्माजी भावूक झाले आणि त्यांच्या डोळ्यातून अश्रू वाहू लागले. ब्रह्माजींचे अश्रू नारायणाच्या चरणी पडत होते. असे म्हणतात की नारायणाच्या पायावर पडलेल्या प्रत्येक अश्रूनंतर त्याचे रूपांतर आवळ्यात झाले. तेव्हा श्रीहरी म्हणाले की, आजपासून हे झाड आणि त्याचे फळ हे माझेच रूप समजेल. मला हे खूप आवडेल. हा दिवस अमलकी एकादशी म्हणून ओळखला जाईल.
(येथे दिलेली माहिती धार्मिक श्रद्धा आणि लोकश्रद्धेवर आधारित आहे, याला कोणताही शास्त्रीय पुरावा नाही. सर्वसामान्यांची आवड लक्षात घेऊन ती येथे सादर केली आहे.)
संबंधीत बातम्या
10 march 2022 Panchang | 10 मार्च 2022, गुरुवारचे पंचांग, शुभ मुहूर्त आणि राहुकाळ