आषाढ महिन्यातील कृष्ण पक्षातील एकादशीला योगिनी एकादशी (Yogini Ekadashi 2022) म्हणतात. या दिवशी भगवान विष्णूची उपासना करण्याचा नियम आहे. जे या वर्षी शुक्रवार, 24 जून रोजी आहे. पद्मपुराणानुसार जो एकादशी व्रत (Yogini ekadashi vrat) करतो त्याला पृथ्वीवरील अश्वमेध यज्ञापेक्षा शंभरपट अधिक फळ मिळते अशीमान्यता आहे. ब्राह्मणाला गायींचे दान केल्याने जे पुण्य मिळते, ते पुण्य योगिनी एकादशीचे व्रत करणाऱ्याला मिळते. योगिनी एकादशीचे व्रत त्वचेच्या रोगांपासून मुक्ती मिळून जीवन यशस्वी करण्यासाठी उपयुक्त ठरते. शरीरातील सर्व व्याधी नष्ट करून सुंदर रूप, गुण आणि कीर्ती प्रदान करते. या व्रताचे फळ ब्राह्मणांना भोजनदान करण्यासारखे असते. योगिनी एकादशी ही महा पापांचा नाश करणारी आणि पुण्य देणारी आहे. योगिनी एकादशीच्या व्रताने माणसाच्या जीवनात सुख-समृद्धी येते. भगवान विष्णूसोबतच माता लक्ष्मीचा आशीर्वादही प्राप्त होतो.
या दिवशी सकाळी सूर्योदयापूर्वी उठून पवित्र नदीत स्नान करावे किंवा घरात गंगेचे पाणी मिसळून स्नान करावे, त्यानंतर पूजेच्या ठिकाणी पूर्वेकडे किंवा उत्तरेकडे तोंड करून बसून दिवा लावावा. त्यानंतर भगवान विष्णूंना पंचामृताने अभिषेक करा व त्यांना फुले आणि तुळस अर्पण करा. यानंतर भगवान विष्णूची कापूराने आरती करावी. भगवान विष्णूसोबत या दिवशी पिंपळाच्या झाडाची पूजा करण्याचाही नियम आहे. भगवान विष्णूला प्रसन्न करण्यासाठी घर, देवघर, पिंपळाची झाडे आणि तुळशी वृन्दावनाजवळ संध्याकाळी दिवा लावावा, गंगा इत्यादी पवित्र नद्यांमध्ये दिवे दान करावेत. रात्री भगवान नारायणाच्या प्रसन्नतेसाठी नृत्य, भजन-कीर्तन करून जागरण करावे.
योगिनी एकादशीच्या संदर्भात, श्रीकृष्णाने धर्मराजा युधिष्ठिराला एक कथा सांगितली, ज्यामध्ये राजा कुबेराच्या शापाने कुष्ठरोगी झाल्यानंतर ते हेमा नावाच्या माळीचे यक्ष मार्कंडेय ऋषींच्या आश्रमात पोहोचले. ऋषींनी योगाच्या सामर्थ्याने त्याच्या दुःखाचे कारण जाणून घेतले आणि योगिनी एकादशीचे व्रत करण्याचा सल्ला दिला. यक्षाने ऋषींची आज्ञा पाळली आणि उपवास केला आणि दिव्य शरीर धारण करून स्वर्गात गेला अशी आख्यायिका आहे.
भगवान विष्णूंना प्रसन्न करण्यासाठी या मंत्रांचा जास्तीत जास्त जप करा.
‘ओम नमो नारायणाय’
“ओम नमो भगवते वासुदेवाय नमः”
शांताकरम भुजंगसायनम् पद्मनाभम सुरेश
विश्वधरम गगन हे मेघवर्ण शुभंगम सारखे आहे.
लक्ष्मीकांता कमलनयनं योगीभिर्ध्यानागम्यम्
वंदे विष्णु भवभयहरं सर्व लोकेका नाथम् ।
एकादशी तिथी सुरू होते – 23 जून रोजी रात्री 09:40 पासून
एकादशी तिथी समाप्त – 24 जून रोजी रात्री 11.13 पर्यंत
(वरील माहिती उपलबध स्रोतावरून देण्यात आलेली आहे. याच्या तथ्यांबद्दल आम्ही कुठलाही दावा करीत नाही,तसेच अंधश्रद्धेला दुजोरा देत नाही)