नाशिक : चार दिवसाचा ( Untimely rains) अवकाळी पाऊस शेतकऱ्यांना किती महागात पडलेली आहे त्याचा प्रत्यय आता येऊ लागला आहे. (damage to vineyards) द्राक्ष बागांचे विदारक चित्र पाहून आता त्या वाचवण्यासाठी शेतकऱ्यांची धडपड सुरु आहे. वर्षभर बागा जोपासण्यासाठी लाखोंचा खर्च करुन आता अंतिम टप्प्यत असलेल्या बागा वाचवण्यासाठी द्राक्ष बागायत शेतकऱ्यांना एकरी 15 ते 20 हजाराचा अतिरिक्त करावा लागणार आहे. कारण पाऊस आणि त्यानंतर वातावरणातील बदलामुळे मणीगळ, घडकुज या समस्या निर्माण झाल्या आहेत. बुरशीजन्य रोगांचा प्रादुर्भाव वाढल्याने एकट्या नाशिक जिल्ह्यातील दीड लाख एकरावरील पिकांना फटका बसला होता. आता खर्चाअभावी बागा सोडून दिल्या तर वर्षभराची मेहनत आणि पैसा वाया जाणार आहे तर दुसरीकडे शेतकऱ्यांची आर्थिक स्थिती नाजूक झाल्याने खर्च करायचा कसा असा सवाल उपस्थित होत आहे.
नुकसानीचा अहवाल सादर करण्याचे आदेश कृषिमंत्री दादा भुसे यांनी दिले होते. त्यानुसार नाशिक जिल्हा प्रशासनाच्यावतीने अहवाल सादर करण्यात आला आहे. यामध्ये जिल्ह्यात 1 लाख 54 हजार एकरावर द्राक्ष लागवड करण्यात आलीची नोंद आहे तर 26 हजार 500 एकरावरील द्राक्षांचे अवकाळी पावसामुळे नुकसान झाले आहे. द्राक्षांच्या घडामध्ये पावसाचे पाणी शिरल्याने न भरुन निघणारे नुकसान झाले आहे. तर आता फवारणीशिवाय शेतकऱ्यांकडे पर्यायच उरलेला नाही.
पावसानंतर वातावरणातील बदलामुळे घडकुज तर होतच आहे पण नविन पानांच्या फुटीमध्ये डाऊनीचा प्रादुर्भाव वाढलेला आहे. डाऊनीचे व्यवस्थापन करण्यासाठी शेतकऱ्यांचा खर्च वाढला आहे. वर्षभर द्राक्ष जोपासण्यासाठी शेतकऱ्यांना आगोदरच 8 ते 10 फवारण्या कराव्या लागल्या आहेत. यातच बागा अंतिम टप्प्यात असताना अवकाळी पाऊस व त्यानंतर निर्माण झालेली स्थिती ही शेतकऱ्यांची चिंता वाढवणारी आहे.
या रोगाचा परिणाम थेट द्राक्षांच्या घडावर होत आहे. त्यामुळे वेळेत उपाययोजना केली नाही तर थेट द्राक्ष तोडून फेकून देण्याची वेळ शेतकऱ्यांवर येत आहे. हे नुकसान टाळाव्यासाठी अमिसूलब्रोम 17.7 % एस.सी. या स्पर्शजन्य बुरशीनाशकाची 0.38 मि.लि. प्रति लिटर या प्रमाणे फवारणी करावी. किंवा डायमिथोमॉर्फ 50 डब्ल्यू.पी. 0.50 ग्रॅम प्रति 1 लिटर किंवा मॅडीप्रोपॅमीड एस . सी. 0.8 मि.लि. प्रति लिटर पाण्यात मिसळून बुरशीनाशकांचाही वापर करता येईल.