उस्मानाबाद : कशीही केली तरी (Farming) शेती तोट्यातच, शेतकऱ्यांच्या वाटेला केवळ परिश्रमच अशी वाक्य आज-काल खेडेगावात सहजच कानी पडतात. मात्र, शेती या मुख्य व्यवसयाला (Dairy industry) दुग्ध व्यवसयाची जोड दिली तर काय होऊ शकते हे (Osmanabad) उस्मानाबाद तालुक्यातील वाघोली येथील सतिष खडके यांनी दाखवून दिले आहे. त्यांनी जोड व्यवसयालाच मुख्य व्यवसयाचे स्वरुप देण्यासाठी HF म्हणजेच होल्सटीन फ़्रिसियन जातीच्या गाईंचा साभाळ करुन दुधव्यवसाय वाढवण्याचा निर्धार केला होता. गेल्या 4 वर्षात त्यांनी हा प्रयोग यशस्वी करुन दाखवला आहे. 6 गायींच्या माध्यमातून महिन्याला दीड लाखाचे उत्पन्न त्यांच्या पदरी पडत आहे. जिद्द, चिकाटी आणि व्यवसयामध्ये सातत्य ठेवल्यावर काय होऊ शकते याचे उत्तम उदाहरण सध्या वाघोली शिवारात पाहवयास मिळत आहे. चार वर्षांमध्ये गायींची संख्या दुप्पट झाली आहे तर उत्पन्नातही वाढ झाली असल्याचे खडके यांनी सांगितले आहे.
हाँलंड येथील HF(होल्सटीन फ़्रिसियन) जातीच्या गाई आता आपल्या देशात आणल्या आहेत. शिवाय केवळ शेतीवर अवलंबून राहिल्यास उत्पन्नात भर पडणार नाही याची खात्री सतीष खडके यांना होती. म्हणूनच 2018 साली त्यांनी पंजाब ( लुधियाना) हरियाण येथुन HF जातीच्या 6 गायी आणल्या ६ लाख रुपये गायींसाठी गुंतवणुक तसेच 2 लाख रुपये शेड असे एकुण 8 लाख रुपये गुंतवणुक करुन हा दुग्ध व्यवसाय चालु केला होता. सुरवातीला गायींची जोपासणा आणि होणारा खर्च याचा ताळमेळ लागत नव्हता पण त्यांनी चिकाटी सोडली नाही. म्हणूनच चार वर्षानंतर का होईना ते यशस्वी झाले आहेत.
दूधाचे उत्पादन वाढवण्यासाठी योग्य वेळी सकस आहार आणि गायींची देखभाल या दोन महत्वाच्या गोष्टी असल्याचे खडके यांचे म्हणणे आहे. त्यामुळे मुरघास , सुपर निपिअर , ज्वारी कडबा , हरभरा भुसकट , सुगरास , पेंड , सरकी हे खादय दिले जाते या साठी महिण्याला किमान 50 हजार रुपये खर्च येतो. सध्या दूधाला 25 ते 28 रुपये लिटर असा दर मिळत आहे. शिवाय वाघोली गावातच दूध डेअरी असल्याने याच ठिकाणी दूध विक्री होत असल्याने त्यांचा वाहतूकीचा खर्चही टळलेला आहे. खडके यांना वर्षाला शेणखत व दूधा पासुन किमान 7 ते 8 लाखाचा निव्वळ नफा मिळतोय .
सतिष खडके सह त्यांचा MSc चे शिक्षण घेतलेला मुलगा आनंद खडके हे पहाटे 4 ते सकाळी 7 वाजे पर्यंत व त्यानंतर दुपारी 3 ते सायंकाळी 6 वाजे पर्यंत गोठा स्वच्छ करणे गाईना आहार देणे नंतर मशिनद्वारे दुध काढणे हा दिनक्रम असतो. योग्य नियोजन आणि कामामध्ये सातत्य ठेवल्याने त्यांना शेणामधूनही अधिक फायदा मिळत आहे. गायीच्या शेणामुळे शेतजमिनीचा दर्जा सुधारत आहे. तर कधी विक्रीतून चार पैसे मिळत आहेत. बाप-लेकाचे परिश्रम आणि अनोखा प्रयोग पाहून आता वाघोली येथे दूग्ध व्यवसयावर भर दिला जात आहे. शिवाय सर्वांसाठी हा प्रयोग प्रेरणादायी ठरत आहे.
महावितरणकडून सुविधांपेक्षा अडचणी अधिक, थकबाकी अदा करुनही समस्या कायम, काय आहे बांधावरची स्थिती?
Chickpea Crop : कृषी विभागाकडून हरभऱ्याची उत्पादकता जाहीर? किती टनाला मिळणार हमी भावाचा ‘आधार’?
Banana : एका पिकाचा दुहेरी फायदा, केळीवर प्रक्रिया करुन मिळवा उत्पन्न दुप्पट, जाणून घ्या सर्वकाही