Budget 2023 | अर्थसंकल्प लाल कापड किंवा लाल सूटकेसमध्ये का आणला जातो?
भारतात अर्थसंकल्प लाल कापड, बॉक्स किंवा सूटकेसमध्ये गुंडाळला जातो, जगातील इतर अनेक देशही तेच करतात, ही प्राचीन परंपरा आहे, जाणून घेऊया अर्थसंकल्प लाल कापड किंवा लाल सूटकेसमध्ये का आणला जातो?
अर्थसंकल्प हा देशाच्या अर्थव्यवस्थेचा सर्वात महत्वाचा भाग आहे. अर्थसंकल्प जितका महत्त्वाचा असतो, तितकाच त्याचे सादरीकरणही विशेष मानले जाते, भारतात अर्थसंकल्प लाल कापड, बॉक्स किंवा सूटकेसमध्ये गुंडाळला जातो, जगातील इतर अनेक देशही तेच करतात, ही प्राचीन परंपरा आहे, जाणून घेऊया अर्थसंकल्प लाल कापड किंवा लाल सूटकेसमध्ये का आणला जातो?
लाल कापड किंवा सूटकेसमध्ये अर्थसंकल्प सादर करण्याची सुरुवात ब्रिटिश काळात झाली होती, त्यावेळी ब्रिटिश सरकार अर्थसंकल्प सादर करण्यासाठी लाल डिस्पॅच बॉक्समध्ये बजेट आणते, हा डबा खुद्द संसदेच्या चान्सलरने आणला होता. हा डबा चामड्याचा होता. ते सहज वाहून नेता यावे म्हणून त्यात हँडलही होते. त्यावेळी अर्थसंकल्पाचे महत्त्व आणि सरकारच्या अधिकाराचे प्रतीक म्हणून लाल रंगाचा वापर केला जात असे.
अर्थसंकल्प सादर करताना लाल रंगाचे कपडे किंवा सूटकेसचा वापर अत्यंत महत्त्वाचा आहे. खरं तर, लाल रंग एक शक्तिशाली रंग मानला जातो जो उर्जा, शक्ती आणि अधिकाराचे प्रतीक आहे. त्याचा संबंध सूर्य, अग्नी आणि जीवनाशी आहे.
अनेक संस्कृतींमध्ये धन, समृद्धी आणि सौभाग्याचे प्रतीक म्हणून याचा वापर केला जातो. लाल कपडे आणि सूटकेसमध्ये अर्थसंकल्प सादर करून सरकार जनतेला सत्ता, ताकद आणि स्थैर्याचा संदेश देते.
लाल कपड्यात बजेट आणण्याची परंपरा केवळ भारतातच नाही. जगातील इतर अनेक देशांमध्ये लाल कपडे किंवा सूटकेसमध्ये अर्थसंकल्प सादर केला जातो. तो अर्थमंत्र्यांकडून संसदेत आणला जातो. इतर अनेक देशांमध्येही लाल रंगाच्या ब्रीफकेस किंवा फोल्डरमध्ये अर्थसंकल्प आणला जातो.
सरकारचे प्राधान्यक्रम लोकांपर्यंत पोहोचविण्यास मदत होत असल्याने जनतेच्या दृष्टिकोनातूनही ते महत्त्वाचे आहे. लाल रंग अर्थसंकल्पाकडे लक्ष वेधतो आणि हे स्पष्ट करतो की हा एक महत्त्वाचा दस्तऐवज आहे जो लक्ष देण्यास पात्र आहे.
लाल कपड्यात अर्थसंकल्प सादर करण्याची ही परंपरा आगामी काळातही कायम राहण्याची शक्यता आहे, कारण हा रंग अर्थसंकल्प सादर करण्याशी जोडला गेला आहे. हा परंपरेचा एक भाग आहे. याशिवाय अर्थसंकल्प सादर करताना लाल रंग हा आर्थिक नुकसान किंवा तुटीचे प्रतीकात्मक प्रतिनिधित्व मानला जातो.
खरं तर, आर्थिक दृष्टीकोनातून, लाल सामान्यत: कर्ज, तूट किंवा अगदी नकारात्मक आर्थिक परिणाम मानले जातात. अशा वेळी लाल कापड किंवा सूटकेसमध्ये अर्थसंकल्प सादर करून त्यात सुधारणा करण्याची गरज असलेल्या मुद्द्यांकडे लक्ष वेधले जाते.
