नवी दिल्लीः तुमचा CIBIL स्कोर खूप चांगला असेल आणि तुम्ही कर्ज घेण्याचा विचार करत असाल तर तुम्हाला ते मिळेलच असे नाही. अनेक बँका आणि वित्तीय संस्थांनी गुप्तपणे कर्ज देण्याच्या धोरणात बदल केलेत. क्रेडिट स्कोअर हे तुमच्या आर्थिक व्यवहारांचे रिपोर्ट कार्ड आहे. वैयक्तिक कर्जापासून क्रेडिट कार्डपर्यंत बिले भरण्याचा तुमचा ट्रॅक रेकॉर्ड तीन अंकी स्कोअरमध्ये विभागलेला आहे. खराब क्रेडिट स्कोअर म्हणजे कर्ज मिळण्यात त्रास होतो. पण चांगला क्रेडिट स्कोअरमध्येही आता कर्जाची हमी नाही.
याचे कारण क्रेडिट स्कोअर देणारी एजन्सी नसून तुम्ही कर्जासाठी अर्ज करत असलेली बँक किंवा NBFC हे आहे. ‘माय मनी मंत्रा’चे एमडी राज खोसला म्हणतात की, तुमचा स्कोअर 750 असण्याची शक्यता आहे, म्हणजेच तुम्ही चांगल्या श्रेणीत आहात, परंतु कर्ज मिळणे आवश्यक नाही. कोविडच्या काळात तणावग्रस्त क्षेत्रात काम करणाऱ्यांना कर्ज देण्यास वित्तीय संस्था टाळत आहेत.
क्रेडिट स्कोअरवरील कोणताही डेटा आता तुम्हाला कर्ज मिळेल की नाही हे ठरवणार नाही. तुम्ही तुमची क्रेडिट कार्डची बिले वेळेवर भरली असली आणि तुमच्या नावावर कोणतेही प्रलंबित कर्ज नसले तरीही तुम्ही प्रवास आणि पर्यटन यांसारख्या क्षेत्रांमध्ये गुंतले असल्यास कर्ज मिळणे कठीण होऊ शकते. बँकांची स्थिती इतकी बिकट आहे की, कर्ज घेताना सर्व प्रकारच्या समस्यांना तोंड द्यावे लागते. काही क्षेत्रे अदृश्य काळ्या यादीचा भाग आहेत. कारण कोणीही अशा यादीची अधिकृतपणे खातरजमा करणार नाही. तणावग्रस्त क्षेत्रांपैकी प्रवास आणि पर्यटन, एअरलाईन्स, चिपच्या कमतरतेमुळे वाहन क्षेत्र आणि असंघटित लघु आणि मध्यम (SME) व्यवसायाशी संबंधित लोक आहेत.
कर्ज देणाऱ्या संस्था आता नव्या पद्धतीने क्रेडिट स्कोअरचे मूल्यांकन करीत आहेत. ज्यांनी थकबाकी भरली त्यांनाही कर्ज मिळणे कठीण झालेय आणि कोविडच्या काळात त्यांचे क्रेडिट रेटिंग घसरले. कर्ज पुनर्रचना किंवा स्थगिती घेणार्यांसाठी क्रेडिट स्कोअरवर परिणाम होणार नाही, असेही आरबीआयने आदेश दिलेत. अशा लोकांना कर्ज मिळणे कठीण होत आहे. त्यामुळे ‘बाय नाऊ पे लेटर’ सारख्या सावकारांचा बाजार उजळून निघालाय. इथे फारशी चौकशी न करता छोटी कर्जे सहज मिळतात. सप्टेंबर-नोव्हेंबर 2021 दरम्यान असुरक्षित कर्ज घेऊन सणासुदीपासून सर्व खरेदी ठप्प झालीय.
कर्ज देणाऱ्या मार्केटप्लेस Wishfin.com चे संस्थापक ऋषी मेहरा म्हणतात की, बँका आणि वित्तीय संस्थासुद्धा लोक ज्या क्षेत्रात काम करतात, त्या क्षेत्रासोबत ‘कम ते कर्ज’ गुणोत्तर ठरवत आहेत. आयटी फर्ममध्ये काम करणाऱ्या व्यक्तीला त्याच्या उत्पन्नाच्या 50 ते 60 टक्के कर्ज मिळेल. कोविडमध्ये दबाव असलेल्या अशा क्षेत्राशी संबंधित लोकांची व्याप्ती 30-40 टक्के आहे.
तुम्ही कोणत्या क्षेत्रात काम करत आहात याची पर्वा न करता तुमचा CIBIL स्कोअर चांगला राखण्याचा प्रयत्न करा. तुमच्या क्षमतेनुसार कर्ज घ्या. तुम्ही घेत असलेल्या कर्जाची परतफेड वेळेवर होईल याची खात्री करा. कर्ज चुकवल्यास CIBIL स्कोर खराब होईल आणि यामुळे पुढे जाण्यासाठी अनेक समस्या उद्भवू शकतात. CIBIL स्कोअर राखणे सोपे आहे आणि त्यासाठी कर्जाची नियमित परतफेड राखणे आवश्यक आहे. कर्जाची वेळेवर परतफेड करा आणि तुमची आर्थिक स्थिती मजबूत करा.
संबंधित बातम्या
Gold And Silver Prices Today: सोने आज पुन्हा महागले, नेमका भाव किती?
Paytm कडून विमानाच्या तिकिटावर 50 टक्क्यांपर्यंत सूट, फायदा कसा घ्याल?