नवी दिल्ली : Paytm ची ऑपरेटर कंपनी One97 Communications च्या IPO ची जितकी चर्चा झाली तितकीच तिची लिस्टिंग कमकुवत झालीय. त्यामुळे गुंतवणूकदारांचे लाखो रुपये बुडाले. लिस्टिंग सोहळ्यात कंपनीचे सीईओ विजय शेखर शर्मा स्वतः भावुक झाले. कोरोना महामारी असूनही यावर्षी IPO बाजारात तेजी आहे. पहिल्या सहामाहीत विक्रमी आयपीओ आलेत. त्यामुळे अनेक गुंतवणूकदारांमध्ये उत्साहाचे वातावरण आहे. अनेक किरकोळ गुंतवणूकदार आयपीओची वाट पाहत आहेत. अशा परिस्थितीत IPO मध्ये गुंतवणूक करण्यापूर्वी कोणत्या गोष्टी लक्षात ठेवल्या पाहिजेत हे जाणून घेणे तुमच्यासाठी महत्त्वाचे आहे. आयपीओमध्ये गुंतवणूक जितकी फायद्याची शक्यता असते तितकीच तोट्याचीही शक्यता असते.
बाजारातून भांडवल उभारण्यासाठी खासगी कंपनीकडून प्रारंभिक सार्वजनिक ऑफर केली जाते. ही खासगी कंपनीचे सार्वजनिक कंपनीत रूपांतर करण्याची प्रक्रिया आहे. जेव्हा कंपन्यांना पैशाची गरज असते, तेव्हा ते शेअर मार्केटमध्ये स्वतःला सूचीबद्ध करतात. कंपनी आयपीओद्वारे मिळालेले भांडवल तिच्या गरजेनुसार खर्च करते. हा निधी कर्ज फेडण्यासाठी किंवा कंपनीच्या वाढीसाठी वापरला जाऊ शकतो. स्टॉक एक्स्चेंजवर शेअर्सची सूची केल्याने कंपनीला त्याच्या मूल्याचे योग्य मूल्यांकन मिळण्यास मदत होते.
1. कोणत्याही IPO ची सदस्यता घेण्यापूर्वी एक गुंतवणूकदार म्हणून तुम्ही आधीच ठरवले पाहिजे की तुम्हाला त्यावर सूचीबद्ध नफ्याचा लाभ घ्यायचा आहे की दीर्घ काळासाठी गुंतवणूक करायची आहे. काही वेळा काही शेअर्सच्या बाबतीत असे घडते की लिस्टिंग नफा खूप जास्त असतो, पण तो पुढेही तेजीत राहावा असे आवश्यक नसते.
2. IPO दाखल करताना कंपनी IPO मधून उभारलेला निधी प्रॉस्पेक्टसमध्ये कसा वापरला जाईल, याची माहिती देखील देते. कंपनी आपल्या कर्जाची परतफेड करण्यासाठी किंवा तिची क्षमता वाढवण्यासाठी निधी उभारत आहे का हे लक्षात घ्या. साधारणपणे कंपनी आपली क्षमता वाढवण्यासाठी निधी उभारत असेल, तर तिची वाढीची क्षमता जास्त असते.
3. ज्या कंपनीचा IPO सुरू होत आहे, त्यात राकेश झुनझुनवाला आणि राधाकिशन दमानी यांचे शेअर असतील तर गुंतवणूकदार त्याकडे आकर्षित होतात. गुंतवणुकीचा निर्णय केवळ त्यांच्या शेअरमुळे प्रभावित होऊन घेऊ नये, तर कंपनीच्या सर्व प्रवर्तकांची आवश्यक माहिती गोळा केली पाहिजे.
4. आयपीओसाठी कंपनीचे मूल्यांकन किती निश्चित केले आहे, हे लक्षात ठेवले पाहिजे. उद्योगात गुंतलेल्या इतर कंपन्यांशी (पियर्स) त्याची तुलना करणे आवश्यक आहे. P/E (किंमत ते कमाई) गुणोत्तर, P/B (किंमत ते बुक) गुणोत्तर ज्या कंपनीचे IPO सबस्क्रिप्शन ऑफर केले गेले आहे आणि कंपनीकडे किती कर्ज आहे ते म्हणजे D/E (कमाईची तारीख) गुणोत्तर पाहणे आवश्यक आहे. . ते जितके कमी असेल तितके चांगले. मात्र, हे प्रमाण काय असावे, यासाठी प्रत्येक उद्योगासाठी त्याचे प्रमाण वेगळे असते.
5. अनेक व्यापारी/गुंतवणूकदार कोणत्याही IPO चे सदस्य होण्यापूर्वी ग्रे मार्केट ट्रेंड देखील पाहतात. याद्वारे ते IPO सब्सस्क्रिप्शनसाठी निश्चित केलेल्या किंमतीवर किती नफा मिळवू शकतात, याचा अंदाज लावतात. जरी ही रणनीती केवळ अल्पकालीन गुंतवणुकीसाठी प्रभावी ठरू शकते, परंतु जर तुम्ही दीर्घकाळ गुंतवणुकीचा विचार करत असाल, तर कंपनीच्या मूलभूत तत्त्वांच्या आधारे ते ठरवावे.
संबंधित बातम्या
Paytm IPO लिस्टिंग होताच मोठी घसरण, गुंतवणूकदारांचे नुकसान, जाणून घ्या
PM Kisan : सरकारने नियम बदलले! आता ‘या’ कागदपत्राशिवाय शेतकऱ्यांना पैसे मिळणार नाहीत