नवी दिल्लीः GEF-MNRE-UNIDO च्या सहकार्याने नवीन आणि नवीकरणीय ऊर्जा मंत्रालयाने कर्जावरील व्याज अनुदान योजना सुरू केलीय. योजनेअंतर्गत औद्योगिक सेंद्रिय कचऱ्याला नावीन्यपूर्ण ऊर्जा बायोमेथनेशन प्रकल्प आणि व्यवसाय मॉडेल म्हणून सादर करण्यास प्रोत्साहित केले जाणार आहे. सेंद्रिय कचऱ्यासाठी जीआयएस आधारित इन्व्हेंटरी टूलही यावेळी सादर केलेत. बायोगॅस विविध जैविक सब्सट्रेट्सपासून बनलेला आहे. हे पिके, खत, पेंढा इत्यादींसारख्या कृषी अवशेषांपासून देखील बनवले जाते. हे घरगुती आणि औद्योगिक दोन्ही सांडपाणी गाळ आणि इतर सेंद्रिय कचऱ्यामध्ये देखील तयार होते.
या लँडफिल्स कचऱ्याला गाडण्यासाठी वेगवेगळे थर घालण्याचा प्रयत्न करतात आणि कचऱ्याच्या विघटनाने निर्माण होणारी हवा पुन्हा तयार करण्यासाठी पाईप तयार करतात. या वायूला बायोगॅस म्हणतात. बायोगॅसच्या उत्पत्तीबद्दल अधिक जाणून घेण्यासाठी बायोमेथेन कोठून येते ते पाहावे लागेल. बायोगॅस उत्पादन हा एनारोबिक पचनाचा परिणाम आहे. याचा अर्थ, ऑक्सिजनच्या अनुपस्थितीत अनेक जीवाणू आहेत, जे सेंद्रिय पदार्थांच्या विघटनाचं कार्य करतात आणि त्यासाठी ऑक्सिजनची आवश्यकता नसते. या प्रक्रियेतून पहिला उपचार न केलेला ऊर्जावान वायू बाहेर पडतो.
युनायटेड नेशन्स इंडस्ट्रियल डेव्हलपमेंट ऑर्गनायझेशन (UNIDO) आणि नवीन आणि नवीकरणीय ऊर्जा मंत्रालय (MNRE), भारत सरकारने ग्लोबल एन्व्हायर्नमेंट फॅसिलिटी (GEF) कर्जावर व्याज सवलत योजना सुरू केली आहे.
योजनेअंतर्गत औद्योगिक सेंद्रिय कचऱ्याला सवलतीसह कर्ज दिले जाणार आहे, तसेच त्याला नावीन्यपूर्ण ऊर्जा बायोमेथनेशन प्रकल्प आणि व्यवसाय मॉडेल म्हणून सादरही करण्यात येणार आहे. या शिवाय या प्रकल्पांचा ऑपरेशन खर्च देखील जास्त आहे. तसेच कचऱ्याची उपलब्धता, महसूल हे देखील एक आव्हान आहे. प्रकल्पाद्वारे निर्माण होणारे बायोगॅस आणि त्याची उपयुक्तता देखील अतिशय संवेदनशील आहे. अशा प्रकल्पांमध्ये नावीन्यपूर्णता केवळ ऊर्जेची उत्पादकता सुधारू शकत नाही, तर ऊर्जा उत्पादन खर्च देखील कमी करू शकते. ही कर्ज योजना लाभार्थ्यांना अशा प्रकल्पांना सामोरे जाणाऱ्या कर्जावरील व्याजाचा आर्थिक भार कमी करण्यासाठी आर्थिक सहाय्य प्रदान करते.
GEF-MNRE-UNIDO प्रकल्पांतर्गत विकसित सेंद्रिय कचऱ्यासाठी GIS आधारित इन्व्हेंटरी टूल वेबिनारदरम्यान सादर करण्यात आले. हे साधन उपलब्ध शहरी आणि औद्योगिक सेंद्रिय कचरा आणि त्यांच्या भारतभरातील ऊर्जा निर्मिती क्षमतेचे जिल्हास्तरीय मूल्यांकन प्रदान करेल. जीआयएस साधन एसएमई आणि प्रकल्प विकसकांना कचरा उर्जा प्रकल्प उभारण्यास सक्षम करेल आणि देशातील कचरा ते ऊर्जा क्षेत्रात बायोमेटॅनेशनचा वेगवान विकास सुलभ करेल.
संबंधित बातम्या
Gold Silver rate today : सुवर्णनगरीत उलाढाली वाढल्या, चांदीचे दर मोठ्या प्रमाणात घसरले!
चांगली बातमी! सोन्याचे भाव 4 महिन्यांच्या नीचांकावर, जाणून घ्या नवे दर
New plan to make money from waste, big discounts on loans, know everything