नवी दिल्लीः आता कुटुंबातील कोणतीही एक व्यक्ती केंद्र सरकारच्या दोन पेन्शनचा लाभ घेऊ शकते. जर एका कुटुंबात दोन लोक केंद्रीय कर्मचारी असतील तर हा नियम शक्य आहे. जर मुलाची आई आणि वडील दोघेही सरकारी कर्मचारी असतील, तर दोन पेन्शनचा लाभ घेता येणार आहे. पेन्शन आणि पेन्शनर्स कल्याण विभागाने त्यांचा संपूर्ण तपशील जाहीर केलाय. दोन पेन्शन नियमांच्या काही अटी घालण्यात आल्यात, ज्या पूर्ण केल्यावर दोन पेन्शनचा लाभ घेता येणार आहे.
पेन्शन विभागाने म्हटले आहे की, जर पती-पत्नी दोघेही सरकारी कर्मचारी असतील आणि त्यापैकी एकाचा सेवेदरम्यान किंवा सेवानिवृत्तीनंतर मृत्यू झाला, तर कुटुंबातील पेन्शनचा लाभ जिवंत असलेल्या दोघांपैकी कोणाला तरी दिला जाऊ शकतो. जर पती मृत्युमुखी पडला तर पत्नीला कौटुंबिक पेन्शनचा लाभ मिळेल आणि पत्नीच्या मृत्यूनंतर पतीला कौटुंबिक पेन्शनचा लाभ मिळेल. जर दोघेही मृत्युमुखी पडले तर हयात असलेल्या मुलाला आई आणि वडील दोघांच्या पेन्शनचा लाभ दिला जाईल. पेन्शन विभागाने अलीकडेच ’75 मुख्य नियम संबंधित पेन्शन’ नावाची सीरिज सुरू केली. या सीरिजद्वारे जुन्या पेन्शनधारकांना जागरूक केले जात आहे.
विधवा किंवा घटस्फोटित मुलीलाही कौटुंबिक पेन्शनचा लाभ मिळतो का?, जेव्हा तिच्या पतीचा मृत्यू आणि तिच्या आईवडिलांच्या मृत्यूनंतर तिच्या पतीपासून घटस्फोट झाला, असा प्रश्न विचारण्यात आला. याला उत्तर देताना पेन्शन विभागाने म्हटले आहे की, कौटुंबिक पेन्शनचा लाभ विधवा किंवा घटस्फोटित मुलीला तेव्हाच मिळेल, जेव्हा पतीकडून घटस्फोट पालक जिवंत असताना झाला असेल. जर सरकारी कर्मचाऱ्याची आश्रित मुलगी घटस्फोटित असेल, तर घटस्फोटाचे प्रकरण स्पर्धात्मक न्यायालयात चालू असेल तरच कुटुंब निवृत्ती वेतनाचा लाभ मिळेल. हे प्रकरण कर्मचारी किंवा पेन्शनर्सच्या आयुष्यात सुरू असले पाहिजे, परंतु जर त्याच्या मृत्यूनंतरही घटस्फोट मिळाला असेल, तर हा नियम लागू होतो. या परिस्थितीत घटस्फोटाच्या दिवसापासून कौटुंबिक पेन्शन जोडली जाते.
D/o Pension & Pensioners’ Welfare has started a series on “75 important rules related to Family Pension” with a view to creating awareness among elderly pensioners.@mygovindia @DrJitendraSingh @PIB_India#AmritMahotsav #India@75 #AzadiKaAmritMahotsav pic.twitter.com/zmIfXOL5zf
— D/o Pension & Pensioners’ Welfare , GoI (@DOPPW_India) August 16, 2021
एक प्रश्न असा आहे की, अविवाहित मुलगी कौटुंबिक पेन्शनसाठी दावा करू शकते का आणि जर असेल तर त्याचा कालावधी किती आहे. याला उत्तर देताना, पेन्शन विभागाने म्हटले आहे, या परिस्थितीत कुटुंब निवृत्तीवेतन दावा करण्यासाठी कोणतीही मुदत निश्चित केलेली नाही. अविवाहित मुलीला लग्न होईपर्यंत कौटुंबिक पेन्शनचा लाभ मिळू शकतो. जर मुलगी विधवा किंवा घटस्फोटित असेल तर पुनर्विवाहापर्यंत कौटुंबिक पेन्शनचा लाभ घेता येईल. जर मुलगी अविवाहित असेल तर जोपर्यंत ती नोकरी करत नाही तोपर्यंत तिला कुटुंब पेन्शनचा लाभ घेण्याचा अधिकार आहे.
आणखी एक नियम महत्त्वाचा आहे. जे मृत सरकारी कर्मचारी किंवा निवृत्तीवेतनधारक ज्यांची मुले अपंग आहेत, त्यांच्यासाठी सरकार कौटुंबिक पेन्शनबाबत मोठा निर्णय घेऊ शकते. याचा विचार सुरू आहे. या मुलांचे कल्याण आणि संगोपन लक्षात घेऊन कुटुंब पेन्शनची रक्कम वाढवली जाऊ शकते. यासाठी सरकारला नियमांमध्ये काही बदल करावे लागतील. या बदलाची तयारीही सुरू आहे. सरकारी कर्मचारी किंवा निवृत्तीवेतनधारकाच्या मृत्यूनंतर त्याच्या अपंग मुलांना सीसीएस (पेन्शन) नियम, 1972 अंतर्गत कौटुंबिक पेन्शनचा लाभ देण्यात यावा, यासाठी नियमांमध्ये बदल करण्याचे निर्देश देण्यात आले आहेत. यासाठी आर्थिक मापदंडांमध्ये बदल केले जाऊ शकतात.
संबंधित बातम्या
मोदी सरकार शेतकऱ्यांसाठी 11 हजार कोटींच्या नव्या घोषणेच्या तयारीत, मंत्रिमंडळाची महत्त्वपूर्ण बैठक
आतापर्यंत 30 लाख खासगी नोकरदारांकडून ‘या’ सरकारी पेन्शन योजनेचा लाभ, 500 रुपयांपासून करा सुरुवात
The same person will now get the benefit of two pensions, new rules issued, read fast