यकृत चांगले असेल तर संपूर्ण शरीर चांगलं असतं असं म्हणतात. त्यामुळेच यकृताचं आरोग्य जपणं अत्यंत महत्त्वाचं मानलं जातं. दारू, सिगारेट आणि तंबाखू सारख्या गोष्टीमुळे यकृत खराब होते. याशिवाय पोषणतंतूंचा अभाव, काही औषधांचा दीर्घकाळ वापर, कृत्रिम अन्न, व्यायामाचा अभाव, अपुरी झोप, तणाव इत्यादी यकृताच्या आरोग्यावर वाईट प्रभाव टाकू शकतात. यकृताच्या समस्या कमी करण्यासाठी संतुलित आहार महत्त्वपूर्ण आहे. यकृताच्या आरोग्यासाठी आपल्या आहारात समाविष्ट करावयाची काही फायदेशीर अन्नपदार्थ खाली दिले आहेत.
1. ब्रोकली
ब्रोकलीमध्ये फॅटी लिव्हरपासून संरक्षण करण्याची क्षमता आहे. तसेच, पचन क्रिया सुधारण्यासाठी आणि यकृताचे आरोग्य राखण्यासाठी हे उत्तम आहे. यकृताच्या आरोग्यासाठी ब्रोकली आपल्या आहारात समाविष्ट करा.
2. लसूण
लसणात अॅलिसिन, व्हिटॅमिन B6 आणि सेलेनियम सारख्या पोषणतंतूंचा समावेश असतो. यामध्ये असलेला सल्फर संयुगे यकृताला विषारी घटक बाहेर काढण्यात मदत करतात. यामुळे यकृताच्या कार्यक्षमतेत सुधारणा होते.
3. द्राक्षे
द्राक्षे व्हिटॅमिन C, फायबर्स, व्हिटॅमिन A, कॅल्शियम, लोह यांसारख्या महत्त्वाच्या पोषणतंतूंनी भरपूर असतात. यकृतातील सूज कमी करण्यात द्राक्षे मदत करतात. त्यातल्या नॅरिंगेनिन आणि नॅरिंगिन हे अँटी-ऑक्सिडंट्स यकृताच्या आरोग्यासाठी उपयुक्त असतात.
4. संत्रा
संत्रा, लिंबू, ऑरेंज यांसारख्या साइट्रस फळांमध्ये भरपूर व्हिटॅमिन सी असतो. यामुळे यकृतावरील सूजेला कमी करण्यास आणि त्याचे संरक्षण करण्यास मदत होते. त्यातील पॉलिफिनॉल्स हे अँटी-ऑक्सिडंट्स आहेत ज्यामुळे यकृताच्या कार्यक्षमतेला चालना मिळते.
5. ओट्स
ओट्समध्ये भरपूर फायबर्स असतात आणि हे यकृताच्या आरोग्यासाठी अत्यंत फायदेशीर आहे. यामध्ये बीटा-ग्लूकेन नावाचे संयुगे असतात, जे यकृतामध्ये जडलेल्या फॅट्सच्या प्रमाणाला कमी करतात. यामुळे यकृताला शुद्ध आणि निरोगी ठेवण्यात मदत होते.
6. आक्रोड
आक्रोडमध्ये मॅनोसॅच्युरेटेड आणि पॉलिसॅच्युरेटेड फॅटी अॅसिड्स असतात, जे शरीरातील अमोनिया काढून टाकण्यास मदत करतात. त्यात ओमेगा 3 फॅटी अॅसिड्स, अँटी-ऑक्सिडंट्स आणि अर्जिनिन यामुळे यकृताच्या विकारांचा धोका कमी होतो.
7. बीट
बीट रूटमध्ये अँटी-ऑक्सिडंट्स, व्हिटॅमिन A, व्हिटॅमिन B6, लोह इत्यादी पोषणतंतू असतात. हे शरीरातील विषारी पदार्थ बाहेर काढण्यास मदत करतात. तसेच, यकृतातील सूज आणि ऑक्सिडेटिव्ह स्ट्रेस कमी करण्यास बीट रूट उपयुक्त ठरते.
8. कॉफी
कॉफीत असलेल्या पॉलिफिनॉल्समध्ये अँटी-इंफ्लेमेटरी गुणधर्म असतात, जे यकृताच्या सूजेला कमी करण्यास मदत करतात. संशोधनानुसार, कॉफी यकृताच्या सायरोसिसच्या विकासाला रोखू शकते.
9. हिरव्या पालेभाज्या
पालक, शेवगा आदी हिरव्या पालेभाज्या फायद्याच्या असतात. या भाज्यांमध्ये फायबर्स, व्हिटॅमिन्स आणि अँटी-ऑक्सिडंट्स मोठ्या प्रमाणात असतात. हे यकृताच्या कार्यप्रणालीला मदत करतात आणि यकृताच्या स्वास्थ्यासाठी महत्त्वपूर्ण ठरतात.