Health care : आपल्याला ‘हा’ आजार असेल तर बटाटे खाणे त्वरित थांबवावे, वाचा अधिक!

बटाटा

मुंबई : बटाटा ही एक भाजी अशी आहे जी बाजारात 12 महिने देखील मिळते. जवळपास घरामध्ये लहान मुलापासून ते ज्येष्ठ नागरिकापर्यंत सर्वांनाच बटाट्याची भाजी आवडते. फ्रेंच फ्राईज, बटाटा टिक्की, बर्गर, वडापाव यासारखे सर्व प्रकारचे स्नॅक्स बटाट्यापासून तयार केले जातात. घरात इतर कोणतीही भाजी नसेल तर फक्त बटाट्याची भाजी तयार केली जाते. बटाटा आपल्या आहारातील एक महत्त्वाचा भाग आहे. (Patients with diabetes, constipation and hemorrhoids should avoid eating potatoes)

बटाटा हा कंदचा एक प्रकार आहे, म्हणजे भाजी जमिनीच्या आत वाढते. त्याचे वैज्ञानिक नाव सोलनम ट्यूबरोजम आहे. वर्षभर उपलब्ध असणारा बटाटा पोषक तत्त्वांनी समृद्ध असतो, म्हणून आरोग्यासाठी फायदेशीर असतो. त्यात स्टार्चचे प्रमाण जास्त आहे आणि त्यात तांदूळ, गहू यासारखे जटिल कर्बोदके आढळतात. परंतु काही आजारांमध्ये बटाटे खाण्यास मनाई केली जाते.

मधुमेहाच्या रुग्णांनी बटाटे खाणे टाळावे

मधुमेहाची तक्रार असणाऱ्या लोकांनी बटाटा खाणे टाळले पाहिजे. बटाट्यामध्ये साखरेचे प्रमाण जास्त असते. म्हणूनच डॉक्टर मधुमेहाच्या रूग्णांना बटाटे खाण्यास मनाई करतात. आपण जर आहारामध्ये बटाटे घेतले तर आपल्या शरीरातील साखरेची पातळी वाढण्याची शक्यता असते. यामुळे मधुमेहाच्या रूग्णाने बटाटे खाणे टाळले पाहिजे. एखाद्या व्यक्तीस मधुमेह असल्याचे कळाल्यानंतर तातडीने बटाटे खाणे बंद करण्याचा सल्ला दिला जातो.

मधुमेहाच्या रुग्णांच्या प्रणालीत फरक

जेव्हा आपण काही खातो तेव्हा कार्ब साध्या कार्बोहायड्रेटमध्ये बदलतात. ज्यास ग्लूकोज म्हणतात. जेव्हा ते रक्तात येते तेव्हा साखरेची पातळी वाढते. आता सामान्य लोकांचे शरीर, मधुमेहावरील रामबाण उपाय योग्य प्रकारे वापरुन साखरेची पातळी वाढण्यास प्रतिबंध करते. परंतु मधुमेहाच्या रुग्णांचे शरीर हे करू शकत नाही. त्यांच्या साखरेची पातळी वाढते.

मधुमेह आणि कर्बोदकांमध्ये संबंध

मधुमेहासह कर्बोदकांमध्ये संबंध सामान्यतः जीआय स्कोअर अर्थात ग्लाइसेमिक इंडेक्स मूल्याच्या आधारावर निश्चित केले जातात. बटाटे त्यांच्या जीआय स्कोअरमुळे खराब कार्बोहायड्रेट मानले जातात. कोणत्याही खाद्यपदार्थामध्ये ग्लाइसेमिक इंडेक्स 70 पेक्षा जास्त असणे धोकादायक आहे. कारण यामुळे रक्तातील साखरेची पातळी वेगाने वाढते. बटाट्यांचा ग्लाइसेमिक इंडेक्स 58 ते 111 पर्यंत आहे. उकडलेले बटाटे सरासरी 78 असते, तर झटपट शिजवलेल्या बटाट्यांची सरासरी जीआय 87 असते.

टाइप 2 मधुमेहाच्या रुग्णांनी बटाटे खाऊ नये

ज्येष्ठ चिकित्सक डॉ. प्रवीण सिंह स्पष्ट सांगतात की, बटाट्यामुळे रक्तातील साखरेच्या पातळीत वाढ होऊ शकते. विशेषतः, टाइप 2 मधुमेह असलेल्या लोकांना बटाटे खाण्यास मनाई आहे. उच्च ग्लायसेमिक अन्न असल्याने ते रक्तातील साखर नियंत्रणासाठी हानिकारक मानले जाते.

टाइप 2 मधुमेह असलेल्या रुग्णांना आपल्या आहाराची पूर्ण काळजी घेण्याचा सल्ला दिला जातो. जर रात्री बटाटे खाल्ले तर रक्तातील ग्लुकोजची पातळी खूप वाढण्याची शक्यता असते. अशा परिस्थितीत, ते हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोग आणि एंडोथेलियल डिसफंक्शनच्या जोखमीशी संबंधित आहे.

बद्धकोष्ठता आणि मूळव्याध

बद्धकोष्ठतेची समस्या असलेल्या रूग्णांनाही बटाटे खाण्यास मनाई आहे. जर एखाद्यास बऱ्याचदा बद्धकोष्ठतेची तक्रार असेल बटाटे कमीतकमी सेवन करा. मूळव्याध असलेल्या रुग्णांना बटाटे न खाण्याचा सल्ला दिला जातो. बटाट्याचे सेवन केल्यास मूळव्याधचा त्रास जास्त होण्याची शक्यता असते. यामुळे ज्यालोकांना मूळव्याधाचा त्रास आहे. अशांनी बटाटे पूर्णपणे खाणे टाळले पाहिजे. जर मूळव्याध असलेल्या लोकांना बटाटे आवडत असतीतर आठ दिवसातून फक्त एकदा आपण बटाट्यांची भाजी खाऊ शकतो.

संबंधित बातम्या : 

Corona Cases In India | कोरोना ओसरतोय, नव्या कोरोना केसेस चार महिन्यात पहिल्यांदाच 30 हजाराच्या खाली

Weight Loss: पोटाच्या चरबीचे प्रकार किती?; जाणून घ्या पोटाची चरबी कमी करण्याचे उपाय!

(Patients with diabetes, constipation and hemorrhoids should avoid eating potatoes)