कोरोना विषाणूचा ‘डेल्टा प्लस व्हेरियंट’ प्रकार नेमका काय? कशी घ्याल स्वतःची काळजी?

कोरोना विषाणू

मुंबई : 15 जून रोजी ‘डेल्टा प्लस’ या नवीन कोरोना विषाणूच्या व्हेरिएंटच्या बातमीची चर्चा होऊ लागताच, अनेक नोएडा आरडब्ल्यूएने त्यांच्या सोसायट्यांमध्ये वैयक्तिकरित्या पुन्हा एकदा लॉकडाऊन आणि निर्बंध लावण्याचा निर्णय घेतला. परिसरातील आयटी कंपनीचे मालक 38 वर्षीय अनुपम मिश्रा म्हणतात, “मागच्या व्हेरियंटमध्ये काय घडले, हे आम्हाला माहित आहे. मग, आता आपण जोखीम का घ्यावी?” मिश्रा आणि त्यांच्या शेजाऱ्यांच्या या गेटेड अपार्टमेंट कॉम्प्लेक्समध्ये डिलिव्हरी बॉय किंवा आगंतुक येणार नाहीत.’ डेल्टा प्लस होण्याचा धोका टाळण्यासाठी ते स्वतः गेट बाहेर जाणे अधिक सुरक्षित मानतात (What is the Delta Plus variant of the corona virus How to take care of yourself).

घराबाहेर पडताना ट्रिपल लेयर्ड मास्क, गॉगल, ग्लोव्ह्ज आणि हेअरनेट घालणारे मिश्रा म्हणतात, ‘हा वेडेपणा मृत्यूपेक्षा चांगला आहे.’

पण, खरंच कोरोना विषाणूचे प्रत्येक व्हेरियंट या भीतीसाठी कारणीभूत आहे? कोरोनाचा सरासरी उत्परिवर्तन दर कमी आहे, म्हणजे तो इन्फ्लूएंझासारख्या इतर आरएनए व्हायरसच्या तुलनेत जवळपास चार पट कमी आहे. तरीही, नवीन या विषाणूचा नवा व्हेरियंट त्वरित चर्चेत येतो. “नवीन इन्फ्लूएन्झा व्हेरियंटबद्दल शेवटच्या वेळी तुम्ही कधी वाचले होते? तरीही ते बदल घडवून आणत आहेत”, असे भारताच्या INSACOG लॅबपैकी एक प्रयोगशाळा CCMBचे संचालक डॉ. राकेश मिश्रा म्हणतात.

नवीन डेल्टा प्लस व्हेरियंट (B.1.617.2.1 किंवा AY.1) डेल्टा मधील उत्परिवर्तनामुळे किंवा B.1.617.2, व्हेरिएंटमुळे तयार झाला आहे. N501Y मधील पूर्वीच्या डेल्टा उत्परिवर्तीच्या बाजूने, डेल्टा प्लसमध्ये K417Nचे उत्परिवर्तन आहे. संशोधकांना वाटते की, या दोन उत्परिवर्तनांमुळे हा विषाणू अधिक संक्रमित होऊ शकतो. तसेच, कॅसिरिविमॅब आणि इमदेविमॅब सारख्या मानवनिर्मित अँटीबॉडी यापासून मुक्त होण्यास मदत करतात. जे सध्या भारतात कोरोना उपचारासाठी आणीबाणीच्या काळात वापरासाठी कार्यरत मोनोक्लोनल अँटीबॉडी कॉकटेलची लक्षणे आहेत.

भारतात चिंतेचे कारण नाही!

तथापि, सध्या ‘डेल्टा प्लस’मुळे भारतामध्ये चिंता करण्याचे कारण नाही. हे प्रकरण युरोपमध्ये मार्चच्या उत्तरार्धात समोर आले आहे, असे समजते. 17 जूनपर्यंत, जीआयएसएआयडी, ओपन सायन्स डेटाबेसच्या म्हणण्यानुसार, जगभरात या प्रकारांच्या 63 घटना घडल्या; त्यात सहा भारतीयांचा समावेश आहे. कोरोना टास्कफोर्सचे राष्ट्रीय अध्यक्ष डॉ. व्ही.के. पॉल म्हणतात, “आम्ही INSACOGच्या माध्यमातून त्याचे अस्तित्व आणि वाढीवर लक्ष ठेवत आहोत. अद्यापपर्यंत हे माहित नाही की, या विषाणूची वाढ झालेली की नाही. जोपर्यंत तसे दिसत नाही, तो पर्यंत काळजीचे काही कारण नाही.”

याचा अर्थ असा नाही की देशाने यावर लक्ष ठेवू नये. गेल्या वर्षी ऑक्टोबरमध्ये प्रथम नोंदवलेला डेल्टा प्रकार हा पूर्वीपेक्षा अपेक्षेपेक्षा अधिक वेगवान होता आणि एम्समध्ये नुकत्याच झालेल्या एका अभ्यासानुसार, 2021मध्ये हाच व्हेरियंट देशातील दुसर्‍या लाटेचे कारण ठरला होते. सुरुवातीच्या काळात चीनमधून हा विषाणू भारतात आला आहे आणि सध्या देशभरात या विषाणूचा प्रादुर्भाव आहे.

कोरोनाच्या डेल्टा विषाणूनंतर डेल्टा प्लस चर्चेत आहे त्यापासून बचाव कसा करायचा?

व्हायरस काहीही असो, तो नेहमी त्याची अनुवांशिक रचना बदलत राहतो. विषाणू जेव्हा त्याची रचना बदलते, तेव्हा त्याला शास्त्रज्ञ एक नवीन नाव देतात. कोणताही विषाणू त्याचं रुप बदलत असतो. ज्यावेळी लोक विषाणूचा प्रभाव नष्ट करण्यासाठी लस किंवा औषधं घेतात त्यापासून वाचण्यासाठी विषाणूकडून रुप बदलं जातं. मात्र, आपण कायम मास्क वापरणे, हात स्वच्छ ठेवणे, सुरक्षित अंतर ठेवणे या गोष्टी आपल्या हातात आहेत, असं वार्ष्णेय यांनी सांगितलं.

नव्या वेरियंटवर लस प्रभावी आहे का?

आपण आतापर्यंत वापरत असलेली लस वेरियंटवर प्रभावी आहे. बर्‍याच वेळा अशा प्रकारे अनुवांशिक बदलांमुळे व्हायरस नष्ट होतात. सार्स कोरोना व्हायरस (Sars Cov 1) अशाप्रकारे संपला होता. म्हणूनच, जेव्हा जेव्हा व्हायरस बदलतो तेव्हा फक्त धोका असतो, असं म्हणता येत नाही. कधीकधी ते खूप कमकुवत देखील होतात आणि त्याचा प्रभाव कमी होतो. नागरिकांनी कोणत्याही गोष्टीवर विश्वास न ठेवता लस घ्यावी.

(What is the Delta Plus variant of the corona virus How to take care of yourself)

हेही वाचा :

Corona Cases In India | देशात नव्या कोरोनाग्रस्तांमध्ये पाच हजारांनी घट, कोरोनाबळीही दीड हजारांखाली

मोठं यश! आता हे सॉफ्टवेअर सांगणार कोणत्या रुग्णाला व्हेंटीलेटर आणि आयसीयूची गरज