पुणे : महापालिका क्षेत्रात भटक्या कुत्र्यांच्या समस्येवर तोडगा काढण्यासाठी पुणे महापालिकेकडून (Pune Municipal Corporation) विविध उपाययोजनांची अंमलबजावणी करण्यात येत आहेत. त्याचा परिणाम म्हणून 2018 पासून पुणे शहर आणि परिसरात रेबीजमुळे (Rabies) एकाही रुग्णाचा मृत्यू झाला नसल्याचं समोर आलं आहे. गेल्या 4 वर्षांत 60 हजारहून अधिक कुत्र्यांचं निर्बीजीकरण आणि अॅन्टी रेबीज लसीकरण केलं असल्याची माहिती महापालिकेनं दिली आहे. (No rabies patient has died in Pune since 2018)
1997 मध्ये पुण्यात रेबीजने मृत्यू पावलेल्यांची संख्या 56 होती. ती 2017 मध्ये 10 पर्यंत खाली आली तर 2018 मध्ये रेबीजमुळे चार जणांचा मृत्यू झाला. 2018 पासून भटक्या कुत्र्यांना तीन वर्षांपर्यंत प्रभावी ठरणारी रेबीजची लस द्यावी असा निर्णय घेण्यात आला. त्याआधी केवळ एक वर्ष प्रभावी ठरणारी लस दिली जात होती. या निर्णयानंतर रेबीजमुळे मृत्यू झालेल्यांची नोंद झालेली नाही.
रेबीजमुळे होणाऱ्या मानवी मृत्यूचे प्रमाण 2030 पर्यंत शून्यावर आणण्याचा जागतिक आरोग्य संघटनेचा प्रयत्न आहे. त्यानुसार जगभरात विविध उपाययोजना करण्यात येत आहेत. या आवाहनाला सकारात्मक प्रतिसाद देत पुणे महानगरपालिकेनेही आपल्या उपाययोजनांवर भर दिला आहे.
2009 ते 2019 या दहा वर्षांच्या काळात पुण्यात भटक्या कुत्र्यांची संख्या 40 हजारांवरून अडीच लाखांवर गेली आहे. याची दखल घेत भटक्या कुत्र्यांचा उपद्रव रोखण्यासाठी महानगरपालिकेने कुत्र्यांचे निर्बीजीकरण करणं, त्यांचं अॅन्टी रेबीज लसीकरण करण्यासह भटकी कुत्री पकडण्यासाठी नवी वाहने घेणे, त्यांच्यासाठी श्वानगृह बांधणे, सध्याच्या श्वानगृहांची क्षमता वाढवणे, कॉलर लावणे अशा उपाययोजना करण्यात येत आहेत.
भटकी कुत्री पकडण्यासाठी सध्या महापालिकेकडे पाच वाहनं आहेत. त्यात आणखी पंधरा वाहनांची भर पडणार आहे. सोबतच शहरात वेगवेगळ्या ठिकाणी कुत्र्यांच्या निर्बीजीकरण आणि लसीकरणासाठी सात नवी केंद्र सुरू केली जाणार आहेत. शिवाय श्वान पकडणे, त्यांचं निर्बीजीकरण करणे आणि त्यांना परत सोडून देण्यासाठी दोन संस्थांची नियुक्ती करण्यात आली आहे. काम वेगाने होण्यासाठी आणखी दोन संस्थांची नियुक्ती करण्याचा विचार सुरू आहे.