देवांची वाहनंही देतात आयुष्याचा बोध, गरुड देतो ध्येयाकडे नरज ठेवण्याची शिकवण, तर हंस शिकवतो प्रमाणिकपणा
हिंदू धर्मामध्ये प्रत्येक देवतेने कोणत्या ना कोणत्या प्राणी किंवा पक्ष्याला आपली स्वारी बनवले आहे. या संबंधी अनेक पुराणकथा आपल्याला ऐकायला मिळतात. देवतांशी संबंधित ही सर्व वाहने त्यांच्या गुण आणि आचरणानुसार दिसतात. सर्वात महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे देवी-देवतांची ही वाहने आपल्याला जीवनाशी निगडित असून आपल्याला त्यांच्या कडून अनेक गोष्टी शिकायला मिळतात.
हिंदू धर्मामध्ये प्रत्येक देवतेने कोणत्या ना कोणत्या प्राणी किंवा पक्ष्याला आपली स्वारी बनवले आहे. या संबंधी अनेक पुराणकथा आपल्याला ऐकायला मिळतात. देवतांशी संबंधित ही सर्व वाहने त्यांच्या गुण आणि आचरणानुसार दिसतात. सर्वात महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे देवी-देवतांची ही वाहने आपल्याला जीवनाशी निगडित असून आपल्याला त्यांच्या कडून अनेक गोष्टी शिकायला मिळतात. चला तर मग जाणून घेऊयात कोणत्या आहेत या गोष्टी.
माता लक्ष्मीजींचे वाहन घुबड - घुबड हे माता लक्ष्मीचे वाहन मानले जाते. घुबड हा पक्षी रात्रीच्या अंधारात सक्रिय असतो. हा पक्षी नेहमी आपल्या अन्नाच्या शोधात असतो. अशा स्थितीत लक्ष्मीमाता घुबडातून आपण आपले काम पूर्ण समर्पण आणि निष्ठेने करायला शिकतो.
देवी सरस्वती वाहन हंस - हंस देवी सरस्वतीचे वाहन आहे. हंस हा अतिशय बुद्धिमान, निष्ठावान पक्षी मानला जातो. हंस हे प्रेमाचे उदाहरण मानले जाते, जे आयुष्यभर हंससोबत राहते. हंसिनीचा मृत्यू झाला तर तो दुसरा जीवनसाथी शोधत नाही. त्याच वेळी, त्यातील सर्वात मोठा गुण म्हणजे एखाद्या भांड्यात दूध आणि पाणी मिसळले तर ते दूध पिऊन पाणी सोडते. इतरांचे अवगुण नेहमी बाजूला ठेवून पुण्य साधले पाहिजे हा संदेश हंस या कार्यातून आपल्याला देतात.
मा दुर्गाचे वाहन सिंह - दुर्गेचा नाश करणारी आणि आपल्या भक्तांवर आशीर्वाद देणारी दुर्गा देवीचे वाहन सिंह आहे. सिंहाचे वैशिष्ट्य म्हणजे तो जंगलाचा राजा मानला जाणारा सिंह हा सर्वात शक्तिशाली प्राणी मानला जातो. त्याचा सर्वात मोठा गुण आहे की तो कधीही आपली शक्ती व्यर्थ खर्च करत नाही. दुर्गादेवीच्या वाहनातून आपल्याला एकच संदेश मिळतो की आपण सुखी असो वा दुःखी, आपण आपल्या कुटुंबासोबत एकत्र राहून आपल्या शक्तीचा योग्य वापर केला पाहिजे.
शिवाचे वाहन नंदी - नंदी ही भगवान शंकराचे वाहान आहे. बैल त्याच्या मालकासाठी भक्तीभावाने काम करतो. साधारणपणे बैल शांत राहतो, पण राग आला तर तो पटकन कोणाच्याही आटोक्यात येत नाही. भगवान शिवाच्या बैल स्वारीतून, आपण शक्तीचा चांगला वापर करून, शांत मनाने योग्य दिशेने कार्य करण्यास शिकतो.
विष्णूचे वाहन गरुड - भगवान विष्णूचे वाहन गरुड मानले जाते. या पक्ष्याचे वैशिष्ट्य म्हणजे आकाशात खूप उंचीवर उडत असतानाही तो पृथ्वीवरील छोट्या प्राण्यांवर लक्ष ठेवू शकतो. भगवान विष्णूचे वाहन गरुडाकडून आपण आपल्या छोट्या छोट्या गोष्टींवर बारीक लक्ष ठेवून जागरूक राहायला शिकतो.
गणपतीचे वाहन उंदीर - आपल्या लाडक्या गणपती बप्पाचे वाहन उंदीर आहे. उंदराचा स्वभाव कुरतडण्याचा असतो. तो अनेकदा चांगल्या-वाईट सर्व गोष्टींचे नुकसान करतो. अशाच काही जीवनात चकरा मारणारे लोकही असेच करतात, पण अडथळ्यांचा नाश करणारा, बुद्धी आणि सिद्धीची देवता मानल्या जाणार्‍या गणपतीने हुशारीने उंदराला आपली स्वारी बनवून कुरतडणाऱ्या प्राण्याला स्वतःखाली दाबून ठेवले आहे. याचा अर्थ असा की आपणही बुद्धीचा वापर करून, विनवणी करणाऱ्या लोकांच्या गोष्टी बाजूला ठेवून नेहमी आपल्या ध्येयावर लक्ष केंद्रित केले पाहिजे.
भगवान सूर्याचा सात घोडे रथ - भगवान सूर्य सात घोड्यांसह रथावर स्वार होतात. हे सातही घोडे शक्ती आणि स्फूर्तिचे प्रतीक मानले जातात. भगवान सूर्याच्या रथाशी निगडीत हे सात घोडे आपल्याला जीवनात नेहमी कार्य करत प्रगतीच्या मार्गावर पुढे जाण्याचा संदेश देतात. देवांच्या वाहानांकडून आपल्याला खूप काही शिकायला मिळते. आपण या सर्व गोष्टी आत्मसात केल्या तर आपले आयुष्य सुखकर होईल.
