मुंबई : हिंदू धर्मात कार्तिक पौर्णिमेला विशेष महत्त्व आहे. कार्तिक महिन्यातील पौर्णिमा ही त्रिपुरारी पौर्णिमा म्हणूनही ओळखली जाते. कार्तिक पौर्णिमा हा सण शुक्रवार, १९ नोव्हेंबर रोजी उत्साहात साजरा केला जाणार आहे. ही पौर्णिमा सर्वात महत्वाची पौर्णिमा मानली जाते.या दिवशी भगवान भोलेनाथांनी त्रिपुरासुर राक्षसाचा वध केला. या आनंदात देवतांनी दिवा लावून हा सण साजरा केला जातो. दिवाळीला गंगेच्या काठावर दिवा लावून देव स्वर्गप्राप्तीचा उत्सव साजरा करतात. या दिवशी पूजा, दान इत्यादी केल्याने विशेष पुण्य प्राप्त होते.
या दिवशी चंद्रोदयाच्या वेळी शिव, संभूती, प्रीती, संतती अनुसूया आणि क्षमा या सहा तपस्वींची पूजा केली जाते, कारण त्या भगवान कार्तिकची माता आहेत आणि त्यांच्या उपासनेने पुण्य प्राप्त होते. धूप-दीप लावून विधिवत पूजा केल्यास नैवेद्य, धन-धान्यही वाढते. हिंदू मान्यतेनुसार देव दिवाळीला गंगेच्या तीरावर दिवा लावल्यास मातेचा आशीर्वाद प्राप्त होतो. त्यामुळे या विशेष दिवशी दीपदानाचे विशेष महत्त्व आहे. नद्या, तलाव इत्यादी ठिकाणी दिवे दान केल्याने सर्व प्रकारचे त्रास दूर होतात. एवढेच नाही तर डोक्यावर चढलेल्या ऋणातूनही मुक्ती मिळते. यासोबतच तुम्हाला सांगतो की, कार्तिक पौर्णिमेला घराच्या मुख्य गेटवर आंब्याच्या पानांपासून बनवलेले तोरण बांधावे आणि मुख्य ठिकाणी दिवे लावावेत. या दिवशी शालीग्रामसोबतच तुळशीची पूजा, सेवन आदींना विशेष महत्त्व आहे. कार्तिक महिन्यात तुळशीची पूजा केल्याने शाश्वत फळ मिळते. या दिवशी तीर्थपूजा, गंगापूजा, विष्णूपूजा, लक्ष्मीपूजन आणि देवाची कृपा प्राप्त होण्यासाठी यज्ञ व हवन केले जातात. या दिवशी तुळशीमातेची पूजा करून तिच्यासमोर तुपाचा दिवा लावला तर त्याचा आधिक फायदा होतो.
हिंदू धर्मात कार्तिक पौर्णिमाचे अधिक महत्त्व आहे. कार्तिक पौर्णिमेला त्रिपुरारी पौर्णिमा असेही म्हटले जाते. याच दिवशी महादेव शिवशंकारांनी त्रिपुरासुरांचा वध केला होता, अशी मान्यता आहे. म्हणूनच ते ‘त्रिपुरारी’ या नावानेही ओळखले जातात. या दिवशी शिव मंदिरात अखंड वात लावली जाते. एकादशीपासून सुरू झालेले तुळशी विवाह करण्याचा हा शेवटचा दिवस असतो. या दिवशी दिवाळीचा शेवटचा दिवस आहे असे मानले जाते.
(येथे दिलेली महिती धार्मिक श्रद्धा आणि लोक श्रद्धेवर आधारित आहे, याला कोणताही शास्त्रीय पुरावा नाही.)
इतर बातम्या :
Vastu and health | आजच दोषमुक्त करा वास्तूदोष, नाहीतर आजारांनी वेढा घातलाच म्हणून समजा
Devuthani Ekadashi 2021 | प्रबोधिनी एकादशी कधी साजरी होते, जाणून घ्या या दिवसाचे महत्त्व