मोदी सरकारच्या e-Shram पोर्टलला मोठा प्रतिसाद, अवघ्या दोन महिन्यांत 3 कोटी कामगारांची नोंदणी

नवी दिल्ली: असंघटित क्षेत्रातील कामगारांसाठी केंद्र सरकारकडून सुरु करण्यात आलेल्या ई-श्रम पोर्टलवर अवघ्या दोन महिन्यांत 3 कोटी मजूरांनी नोंदणी केली आहे. केंद्र सरकारने 26 ऑगस्ट 2021 रोजी ही योजना सुरु केली होती.

ई-श्रम पोर्टलमुळे संबंधित कामगारांना आता देशात कुठेही सरकारी योजनांचा लाभ घेऊ शकतील. ई-श्रम पोर्टलवर नोंदणीकृत कामगाराला 2 लाख रुपयांचा विनामूल्य अपघाती विमा मिळतो. असंघटित क्षेत्रातील कामगारांचा हा देशातील पहिला राष्ट्रीय डेटाबेस आहे. मंत्रालयाच्या मते, विविध क्षेत्रातील असंघटित कामगारांचा सर्वसमावेशक डेटाबेस तयार करण्याच्या दिशेने हे पहिले पाऊल आहे. यामध्ये बांधकाम, परिधान उत्पादन, मासेमारी, किरकोळ विक्री, घरगुती काम, शेती आणि संबंधित वर्ग, वाहतूक क्षेत्र इत्यादी असंघटित कामगारांचा समावेश आहे.

देशातील 38 कोटी कामगारांचा फायदा

ई-श्रम पोर्टल देशातील 38 कोटीहून अधिक असंघटित कामगारांची मोफत नोंदणी करेल. त्यांना सामाजिक सुरक्षा योजनांच्या वितरणासाठी मदत करेल. केंद्रीय कामगार आणि रोजगार मंत्री भूपेंद्र यादव यांनी असंघटित क्षेत्रातील कामगारांचा डेटाबेस तयार करण्यासाठी आणि त्यांची देखभाल करण्यासाठी ई-श्रम पोर्टल सुरू केले होते.

राष्ट्रीय टोल क्रमांक

ज्या कामगारांना पोर्टलवर नोंदणी करायची आहे त्यांच्या मदतीसाठी सरकारने राष्ट्रीय टोल फ्री क्रमांक – 14434 जारी केला आहे. या संपूर्ण प्रक्रियेचा उद्देश सरकारच्या सामाजिक सुरक्षा योजना एकत्र करणे आहे. पोर्टलवर उपलब्ध असलेली माहिती राज्य सरकारांच्या विभागांसोबतही शेअर केली जाईल. हे पोर्टल बांधकाम कामगार, स्थलांतरित कामगार, प्लॅटफॉर्म कामगार, रस्त्यावरील विक्रेते, घरगुती कामगार, कृषी कामगार, दूग्ध व्यावसायिक, मच्छीमार, ट्रक चालकांसह सर्व असंघटित क्षेत्रातील कामगारांना मदत करेल.

बँक खात्यामध्ये जमा होणार पैसे

आता सरकार या पोर्टलवर नोंदणीकृत लोकांच्या अनेक योजना आणेल. जेणेकरून नोंदणीकृत लोकांना त्याचा लाभ मिळेल. ई-श्रम पोर्टलवर नोंदणी असल्याशिवाय असंघटित क्षेत्रासाठीच्या सरकारी योजनांचा लाभ घेता येणार नाही. आर्थिक मदत थेट संबंधित कामगारांच्या बँक खात्यात जमा होईल.

देशातील असंघटित क्षेत्रातील कामगारांची मोठी संख्या पाहता सरकारचे हे पाऊल अत्यंत महत्त्वाचे मानले जाते. देशात आतापर्यंत असंघटित क्षेत्रातील कामगारांचा कोणताही डेटाबेस किंवा अचूक डेटा नाही, यामुळे सरकारी योजनांचा लाभ कामगारांपर्यंत पोहोचत नाही. ही कमतरता दूर करण्यासाठी, ई-श्रम पोर्टल सुरू करण्यात आले आहे. याठिकाणी कामगारांची संपूर्ण माहिती नोंदवली जात आहे. आकडेवारीनुसार, सध्या देशात सुमारे 437 कोटी असंघटित कामगार आहेत.

ई-श्रम पोर्टल काय करणार?

ई-श्रम पोर्टलच्या मदतीने कामगारांचा डेटा आणि माहिती गोळा केली जाते. मग त्याच आधारावर सरकार कामगारांसाठी योजना आणि नियम बनवेल. योजनांचा लाभ असंघटित क्षेत्रातील कामगारांपर्यंत पोहोचेल आणि याची सरकार खात्री करेल. सरकारच्या वतीने, देशातील सर्व कामगारांना ओळखपत्र आणि आधार कार्डच्या धर्तीवर त्यांच्या कामाच्या आधारे श्रेणींमध्ये विभागले जाणार आहे. या आधारावर सरकार कामगारांची नोंद तयार करेल. ई-श्रम पोर्टलवर सुमारे 38 कोटी कामगारांची नोंदणी करण्याची सरकारची तयारी आहे.

असंघटित क्षेत्रातील कामगार त्याच दिवसापासून त्यांची नोंदणी सुरू

ई-श्रम पोर्टल सुरू झाल्यानंतर असंघटित क्षेत्रातील कामगार त्याच दिवसापासून त्यांची नोंदणी सुरू करू शकतात. तुमची संपूर्ण माहिती दिल्यानंतर तुम्ही स्वतःला ई-श्रम पोर्टलशी जोडू शकता. यासाठी कार्यकर्त्याला जन्मतारीख, होम टाऊन, मोबाईल नंबर आणि सामाजिक श्रेणी यासारखी आवश्यक माहिती द्यावी लागेल. याशिवाय आधार कार्ड क्रमांक आणि बँक खात्याचा तपशील टाकावा लागेल. ही सर्व माहिती दिल्यानंतर कामगार स्वतःची नोंदणी करू शकतात.

नोंदणी कशी होणार?

ही सर्व माहिती दिल्यानंतर कामगारांना एक ई-श्रम कार्ड दिले जाईल, ज्यात त्यांना 12 क्रमांकाचा युनिक कोड दिला जाईल. हा कोड त्या कामगाराला ओळखेल. या संहितेच्या आधारे कामगारांना सरकारी योजनांचा लाभ दिला जाईल. या पोर्टलद्वारे सरकार बांधकाम कामगार, स्थलांतरित कामगार, रस्त्यावरील विक्रेते आणि घरगुती कामगार अशा 38 कोटी असंघटित क्षेत्रातील कामगारांची नोंदणी करणार आहे.
कामगार मंत्रालय पोर्टलवर कामगारांची नोंदणी करण्यात मदत करेल. यामध्ये राज्य सरकार, कामगार संघटना आणि सामान्य सेवा केंद्र देखील मदत करेल. श्रम पोर्टल सुरू झाल्यानंतर संपूर्ण देशात यासाठी जनजागृती मोहीम सुरू केली जाईल. सरकार यासाठी राष्ट्रीय टोल फ्री क्रमांकही बनवत आहे. हा नंबर 14434 असेल ज्यावर कामगार कॉल करून नोंदणीशी संबंधित सर्व माहिती मिळवू शकतात. नोंदणीमध्ये काही अडचण असल्यास टोल फ्री क्रमांकावर उपाय देखील सांगितले जाणार आहेत.

संबंधित बातम्या:

E-Shram Card: ‘या’ लोकांनी त्यांचे ई-श्रम कार्ड बनवले पाहिजे, अनेक फायदे मिळणार

PHOTO | वाईट काळातही उपयुक्त ठरेल तुमचे ई-श्रम कार्ड, मिळतील लाखोंचे फायदे

असंघटित क्षेत्रातील मजुरांना अडीअडचणीच्या काळात मिळणार हक्काची मदत