नवी दिल्ली : सणासुदीत सोने-चांदी (Gold-Silver) खरेदी करण्याचा विचार करत असाल तर ही बातमी तुमच्यासाठी आहे. कारण केंद्र सरकारच्या (Central Government) या एका निर्णयाचा फटका तुम्हाला बसण्याची शक्यता आहे. यामुळे सोने-चांदीचे दागिने महाग (expensive) होणार आहे.
सरकारने सोने-चांदीच्या हॉल मार्किंगच्या शुल्कात वाढ केली आहे. भारतीय मानक ब्यूरोने (BIS) एक अधिसूचना दिली. त्यानुसार, सोन्याच्या दागिन्यासाठी हॉलमार्किंग शुल्क 35 रुपये ते 45 रुपये झाले आहेत. त्यामुळे दागिने तयार करण्यासाठी आता जादा रक्कम मोजावी लागेल.
तर चांदीचे आभुषण आणि दागिन्यांवर हॉलमार्किंगसाठी 25 ते 35 रुपये प्रति दागिने चार्ज द्यावा लागेल. त्यामुळे सोने आणि चांदीच्या दागिन्यांवर आता जादा शुल्क मोजावे लागणार आहे. ऐन सणासुदीत ही दरवाढ झाल्याने महिलावर्ग नाराज होणार आहे.
नोव्हेंबर 2019 मध्ये केंद्र सरकारने हॉलमार्किंगची घोषणा केली होती. त्यानुसार देशभरातील सोने व्यापाऱ्यांनी आभुषणे आणि दागिन्यांवर हॉलमार्किंग करावे असा निर्णय जाहीर केला होता. 15 जानेवारी 2021 रोजीपासून हा निर्णय अनिवार्य करण्यात आला होता.
सोने आणि चांदीवरील हॉलमार्किंग शुल्काची (Gold Hallmarking Charges) गणना मान्यता प्राप्त तुकड्यांच्या वजनानुसार केली जाते. शुल्काची गणना दागिने आणि आभुषणाच्या वजनानुसार करण्यात येत नाही. भारतीय मानक ब्यूरोने 2018 नंतर पहिल्यांदा हॉलमार्किंग शुल्कात वाढ केली आहे. हॉलमार्किंगचा नियम 2018 मध्येच जाहीर झाला होता.
सर्व हॉलमार्क असलेल्या सोन्याच्या दागिन्यांमध्ये बीआयएस लोगो, शुद्धतेचा ग्रेड आणि सहा अंकांचा अल्फान्यूमेरिक कोड असतो. त्याला HUID असे ही म्हणतात. ज्वेलर्स सोने वितळवून त्यापासून भारतीय मानक आईएस 1417:2016 नुसार, ग्रेड 14, 18 वा 22 कॅरेटचे दागिने तयार करु शकतात.