मुंबई : फॅमिली प्लानिंग हा प्रत्येक जोडप्याच्या आयुष्यातील महत्वाचा टप्पा असतो. कुंटुंबाचे आरोग्य सुरक्षित करण्यासाठी अनेकजण मेडिक्लेम अर्थात आरोग्य विम्याचा(Health Insurance Plan) आधार घेतात. मात्र, महिलांच्या प्रसूतीसाठी मेडिक्लेम मिळत नाही. मेडिक्लेममध्ये प्रसूतीचा(Maternity) समावेश नसतो. यामुळे मेडिक्लेम असला तरी प्रसूतीसाठी वेगळे नियोजन करावे लागते. मात्र, मेडिक्लेम घेताना अशी एक ट्रीक आहे ज्याचा फायदा महिलांना प्रसूती दरम्यान होऊ शकतो. मातृत्व विमा संरक्षण हा बेस्ट ऑप्शन आहे.
कुटुंब नियोजनाचे प्लानिंग करणाऱ्यांसाठी मातृत्व विमा संरक्षण नक्कीच लाभदायी ठरेल. आरोग्य विम्यामध्ये, या कव्हरसाठी प्रतीक्षा कालावधी दोन ते तीन वर्षांपर्यंत असू शकतो. सोप्या भाषेत सांगायचे तर आज जर तुम्ही प्रसूती विमा खरेदी केला तर त्याचा लाभ दोन वर्षांनीच मिळेल. यालाच प्रतीक्षा कालावधी अर्थात वेटिंग पिरीयड असे म्हणतात. हे कवच गरोदरपणात उपलब्ध नसते कारण विम्याच्या भाषेत सांगायचे तर गर्भधारणा आधीपासून अस्तित्वात असलेल्या स्थितीत येते. त्यामुळे आगाऊ विमा काढणे शहाणपणाचे आहे.
प्रसूती विमा प्रामुख्याने आरोग्य विम्यासह अॅड-ऑन किंवा रायडर म्हणून उपलब्ध आहे. तथापि, आता काही कंपन्या त्यांच्या आरोग्य विमा पॉलिसींमध्ये हे कव्हर कोणत्याही अतिरिक्त खर्चाशिवाय देत आहेत. काही कंपन्या त्यांच्या महिला कर्मचार्यांना विशेष पॉलिसीसह प्रसूती विम्याची सुविधा देत आहेत.
ग्रुप मेडिक्लेम काढत असल्यास हा विमा रायडर म्हणून प्रदान केला जातो. प्रसूती संरक्षणासाठी प्रतीक्षा कालावधी नाही. जर तुमच्याकडे ग्रुप हेल्थ इन्शुरन्स असेल तर प्रसूती विमा घेण्यासाठी थांबण्याची गरज नाही.
अशा परिस्थितीत मातृत्व विमा हा अत्यंत उपयुक्त वैद्यकीय विमा आहे. कोणत्याही विमा कंपनीने त्यांच्या देशात आतापर्यंत वेगळे विशेष प्रसूती विमा उत्पादन आणले नाही. हा तुमच्या मूलभूत आरोग्य विम्याचा एक भाग आहे. हेदेखील लक्षात ठेवले पाहिजे की, ओपीडी नियोजनाच्या सुरुवातीपासून आणि डिलिव्हरीपूर्वी खूप महाग आहे. दर महिन्याला डॉक्टरांकडे जाणे, अनेक प्रकारच्या चाचण्या, औषधे घेणे यासारखे खर्च सामान्य आहेत. हा खर्च कोणत्याही विम्याच्या अंतर्गत येत नाही.
अशा परिस्थितीत जर तुम्ही बाळाचं प्लॅनिंग करत असाल, तर सर्व विमा कंपन्यांकडून त्यांच्या पॉलिसीमध्ये मातृत्व समाविष्ट आहे की नाही ते तपासून घ्या. जर पॉलिसीमध्ये मातृत्व कव्हर केले जात असेल तर ते काय आणि किती रक्कम कव्हर करते, अशा गोष्टी आधी नक्की जाणून घ्या. बाजारात बजाज अलियांझ, भारती एक्सा हेल्थ इन्शुरन्स, स्टार हेल्थ इन्शुरन्स यांसारख्या अनेक कंपन्या आहेत, ज्या मातृत्वाबाबत विविध कव्हरेज आणि सुविधा देतात.
जर तुम्ही अशी खास पॉलिसी निवडली तर आधी कोणत्या हॉस्पिटलमध्ये मुलाचा जन्म होईल हे ठरवा. त्या रुग्णालयात ऑपरेशनच्या मदतीने सामान्य प्रसूती आणि मुलाचा जन्म या दोन्हीची किंमत काय आहे? या व्यतिरिक्त दोन्ही प्रकरणांमध्ये अतिरिक्त खर्च काय आहेत.
बजाज अलियांझचे गुरदीप सिंग यांनी मिंटमध्ये प्रकाशित केलेल्या अहवालात म्हटले आहे की, कोणत्याही चांगल्या हॉस्पिटलमध्ये सामान्य प्रसूतीची किंमत सुमारे 50 हजार आहे आणि ऑपरेशनची किंमत 75 हजारांच्या जवळपास आहे. जेव्हा वैद्यकीय अर्ज वाढतो, तेव्हा हे बजेट देखील जास्त असते. सिंग म्हणाले की त्यांच्या देशात हे आरोग्य विम्यात समाविष्ट आहे. अशा परिस्थितीत, पॉलिसी खरेदी करण्यापूर्वी, त्याची उप-मर्यादा किती आहे ते शोधा. विमा कंपनी तुम्हाला नॉर्मल डिलीव्हरी, सिझेरियन कव्हर, रूम चार्ज, डॉक्टर चार्ज, वैद्यकीय खर्च यासाठी कव्हरच्या नावावर किती पैसे देईल, याची माहिती घ्या.
तसेच लक्षात ठेवा की प्रतीक्षा कालावधी वेगवेगळ्या विमा कंपन्यांसाठी भिन्न आहे. त्यानंतरच ती मातृत्व कव्हर करते. IRDAI च्या मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार, रुग्णालयात दाखल होण्यापूर्वी 30 दिवसांपर्यंतचा खर्च मातृत्व खर्चाच्या अंतर्गत येतो. आणीबाणी रुग्णवाहिका शुल्क देखील अनेक धोरणांमध्ये समाविष्ट आहे.