Year Ender: 2022 मध्ये या दिग्गज कंपन्यांनी घेतले महत्वाचे निर्णय, काेणकाेणत्या कंपन्या हाेत्या चर्चेत?
या वर्षी कॉर्पोरेट जगतात मोठे विलीनीकरण (Corporate Deal) आणि अधिग्रहण झाले.
मुंबई, 2022 हे वर्ष संपायला (Year Ender 2022) फक्त 1 आठवडा बाकी आहे आणि एक आठवड्यानंतर नवीन वर्ष म्हणजेच वर्ष 2023 सुरू होईल. या वर्षी कॉर्पोरेट जगतात मोठे विलीनीकरण (Corporate Deal) आणि अधिग्रहण झाले. यामध्ये एचडीएफसी-एचडीएफसी बँक, टाटा-एअर इंडिया, झोमॅटो-ब्लिंकिट यासह अनेक मोठ्या कंपन्यांचे सौदे समाविष्ट आहेत. या कंपन्यांच्या कॉर्पोरेट कारवाईमुळे बाजारात घबराट तर निर्माण झालीच, पण हे विलीनीकरण लोकांसाठी आणि गुंतवणूकदारांसाठी मोठी बातमी ठरले. , देशातील विलीनीकरण आणि अधिग्रहण आतापर्यंत सर्वाधिक म्हणजे 148 अब्ज डॉलर्सचा आहे. 2022 च्या पहिल्या नऊ महिन्यांत हा आकडा ओलांडला होता. या वर्षी कोणत्या कंपन्यांचे विलीनीकरण झाले आहे किंवा कोणत्या कंपनीमध्ये किती अधिग्रहण केले आहे त्याबद्दल जाणून घेऊया.
1. टाटाची एअर इंडिया
या वर्षी जानेवारीमध्ये देशातील सर्वात जुनी आणि सरकारी विमान कंपनी एअर इंडिया टाटा समूहात सामील झाली. याशिवाय टाटा समूहाने एअर एशिया आणि विस्ताराच्या विलीनीकरणाचीही घोषणा केली होती. टाटा समूहाने गेल्या वर्षी ऑक्टोबर महिन्यात कंपनी विकत घेतली होती परंतु हे अधिग्रहण जानेवारी 2022 मध्ये पूर्ण झाले. टाटा समूहाने 18,000 कोटी रुपयांची बोली लावून ही कंपनी विकत घेतले.
2. HDFC हाऊसिंग लाेन
देशातील सर्वात मोठी गृहनिर्माण वित्त कंपनी एचडीएफसी आणि देशातील सर्वात मोठी खाजगी बँक एचडीएफसी बँक यांचेही या वर्षी विलीनीकरण झाले. 2022 मधील हा सर्वात मोठा आर्थिक करार होता. 40 अब्ज डॉलर्सचा हा करार होता. मात्र, पुढील वर्षी जूनपर्यंत ते लागू होण्याची शक्यता आहे. विलीनीकरणानंतर विदेशी गुंतवणूकदारांची मर्यादाही नियमानुसार कायम राहणार आहे.
3. PVR-INOX विलीनीकरण
मनोरंजन विश्वातही मोठे विलिनीकरण झाले. भारतातील सर्वात मोठी मल्टिप्लेक्स चेन पीव्हीआर आणि आयनॉक्स यांचेही या वर्षी विलीनीकरण झाले. 27 मार्च रोजी विलीनीकरणासंदर्भात एक मोठी बैठक झाली आणि या बैठकीत कंपनीने अधिग्रहणास सहमती दर्शवली. या विलीनीकरणानंतर पीव्हीआरचे सीएमडी अजय बिजली नवीन कंपनीचे एमडी बनले. आता या दोन्ही कंपन्यांचे मिळून देशात 1500 स्क्रीन आहेत. PVR ही देशातील सर्वात मोठी मल्टिप्लेक्स चेन असून देशभरात एकूण 860 स्क्रीन आहेत. तर INOX Leisure मध्ये एकूण 667 स्क्रीन होत्या. कोरोना विषाणूच्या संसर्गाच्या काळात अनेक महिने चित्रपटगृहे बंद होती, त्यानंतर दोन्ही कंपन्यांना मोठे नुकसान सहन करावे लागले.
4. एलोन मस्क आणि ट्विटर
इलॉन मस्क आणि मायक्रोब्लॉगिंग साइट ट्विटर हा या वर्षातील सर्वाधिक चर्चेचा करार होता. जगातील सर्वात श्रीमंत व्यक्ती एलोन मस्क यांनी ट्विटर $44 बिलियनमध्ये विकत घेतले आणि त्यानंतर कंपनीमध्ये अनेक बदल केले. यासाठी इलॉन मस्क आणि ट्विटर कंपनीमध्ये जोरदार वादावादी झाली. कंपनीने इलॉन मस्कला कोर्टातही नेले पण शेवटी इलॉन मस्कने ट्विटर विकत घेत पराग अग्रवार यांना बाहेरचा रस्ता दाखवला.
5. SONY-ZEE विलीनीकरण
या वर्षी ऑक्टोबरमध्ये, फेअर ट्रेड रेग्युलेटर इंडियन कॉम्पिटिशन कमिशन (CCI) ने Zee Entertainment Enterprises Ltd आणि Sony Pictures Networks India यांच्या विलीनीकरणाच्या प्रस्तावाला काही अटींसह मंजुरी दिली. दोन्ही कंपन्यांनी गेल्या वर्षी म्हणजे 2021 मध्ये विलीनीकरणाची घोषणा केली होती. विलीनीकरणानंतर पुनीत गोयंका नवीन कंपनीचे MD आणि CEO म्हणून कायम राहिले. विलीनीकरणानंतर सोनी पिक्चर्स एंटरटेनमेंट $157.5 कोटी गुंतवणार आहे. गुंतवणुकीची रक्कम वाढीसाठी वापरली जाईल. विलीनीकरणानंतर सोनी पिक्चर्स हा बहुसंख्य भागधारक असेल. एवढेच नाही तर विलीनीकरणानंतरही ही कंपनी भारतीय शेअर बाजारात लिस्ट होणार आहे.
6. Zomato-Blinkit विलीनीकरण
इंडिया फूड एग्रीगेटर प्लॅटफॉर्म Zomato ने क्विक कॉमर्स कंपनी ब्लिंकिट विकत घेतले. हा करार 4447 कोटी रुपयांमध्ये म्हणजेच 567 दशलक्ष डॉलर्समध्ये झाला होता. Zomato मुख्यत्वे खाद्यपदार्थ वितरणाचा व्यवसाय करत आहे आणि ब्लिंकिटच्या माध्यमातून तुम्ही किराणा, फळे आणि भाज्यांसह दैनंदिन वस्तूंची ऑनलाइन डिलिव्हरी मिळवू शकता.
7. अदानी समूह आणि NDTV विलीनीकरण
भारतीय बहुराष्ट्रीय कंपनी अदानीने एनडीटीव्ही या वृत्तवाहिनीमध्ये मोठा हिस्सा खरेदी केला आहे. मात्र, या कराराची खूप चर्चा झाली. या करारावर देशांतर्गत बाजारापासून आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेपर्यंत टीका झाली. अदानी समूहाने आरआरपीआर विकत घेतले होते. NDTV मध्ये RRPR ची 29.18 टक्के हिस्सेदारी आहे.