‘दोन डोके, तीन पाय’ असलेली मुले का जन्माला येतात? जाणून घ्या, कोणत्या आजारा मुळे घडतंय हे असं!

मुंबईः नुकतेच भारतात अशा मुलाच्या जन्माचे प्रकरण समोर आले, ज्याने डॉक्टरांनाही आश्चर्याचा धक्का (Shock of surprise) बसला. येथे एक मूल जन्माला आले आहे ज्याला दोन डोकी, तीन हात आणि दोन हृदय आहेत. या अपत्याचे मातापिता शाहीन खान आणि तिचा पती सोहेल यांना सुरवातीला सांगण्यात आले होते की, त्यांची जुळी मुले जन्माला येणार आहेत. मात्र मुलांचा जन्म होताच डॉक्टरांसह प्रसूती वॉर्डातील (In the maternity ward) सर्वांचे डोळे पाणावले. शाहीनने एका मुलाला जन्म दिला ज्याला दोन डोकी आहेत. हे प्रकरण मध्य प्रदेशातील रतलाममधील आहे. नवजात बाळाच्या जन्मानंतर लगेचच त्याला इंदूरमधील मल्टीस्पेशालीटी रुग्णालयात पाठवण्यात आले. तर, बाळाच्या आईला जिल्हा रुग्णालयातच ठेवण्यात आले. हा Dycephalic Paraphagus नावाचा आजार असल्याचे डॉक्टरांचे म्हणणे आहे. डॉक्टरांचा असा विश्वास आहे की, ही एक दुर्मिळ केस (A rare case) आहे. अशा मुलांची जगण्याची शक्यता फारच कमी असते. अशा परिस्थितीत, डायसेफॅलिक पॅराफॅगस रोग म्हणजे काय, मुले एकत्र कशी जन्माला येतात आणि याची कारणे काय आहेत ते जाणून घेऊया.

डायसेफॅलिक पॅराफॅगस रोग म्हणजे काय?

डायसेफॅलिक पॅराफॅगस(Dycephalic Paraphagus) रोग हा एकाच शरीरावर दोन टोकांसह आंशिक सलग्नतेचा एक दुर्मिळ प्रकार आहे. नवजात मुलांचे असे कनेक्शन सामान्य भाषेत दोन-डोक्याचे मुल म्हणून देखील ओळखले जाते. अशा प्रकारे जन्माला आलेली बहुतेक मुले जन्मापूर्वी किंवा जन्मानंतर लगेचच मरतात. अशा प्रकारे जोडलेल्या मुलांचे जगण्याची शक्यता खूपच कमी आहे. मेयो क्लिनिकच्या मते, अशी जुळी मुले ओटीपोटात, पोटात किंवा छातीत एकत्र जोडलेली असतात पण त्यांची डोकी वेगळी असतात. याव्यतिरिक्त, या जुळ्यांना (To the twins) दोन, तीन किंवा चार हात आणि दोन किंवा तीन पाय असू शकतात. अशा मुलांमध्ये, शरीराचे अवयव कधीकधी एकसारखे असतात किंवा भिन्न असू शकतात. अशी अनेक प्रकरणे समोर आली आहेत ज्यात डॉक्टरांनी मुलांना जोडून वेगळे केले आहे परंतु याची शक्यता फारच कमी आहे. तसेच, या प्रकारच्या शस्त्रक्रियेमध्ये मुले कुठे जोडली गेली आहेत आणि ते कोणते अवयव सामाईक करत आहेत यावर अवलंबून असते.

डायसेफॅलिक पॅराफॅगसची लक्षणे काय आहेत?

या आजाराची अशी कोणतीही चिन्हे किंवा लक्षणे नाहीत. ज्याद्वारे याची अगोदरच माहिती होईल की मुले जोडलेले जन्माला येतील. इतर जुळ्या गर्भधारणेप्रमाणे यामध्येही गर्भाशयाची वाढ झपाट्याने होते. तसेच महिलांना गरोदरपणाच्या सुरवातीच्या दिवसांमध्ये जास्त थकवा, चक्कर येणे आणि उलट्या होणे या समस्यांना सामोरे जावे लागते. मानक अल्ट्रासाऊंडद्वारे एकत्रित जुळी मुले गरोदरपणात लवकर शोधली जाऊ शकतात.

मुले कशी एकत्र जन्माला येतात

जोडलेल्या जुळ्या मुलांचे वर्गीकरण सामान्यत: ते कोठे आहे या आधारावर केले जाते. बऱ्याच वेळा अशा प्रकारे जोडलेली मुले शरीराच्या काही भागाशी जोडलेली असतात, तर काही मुले समान भाग एकमेकांशी सामाईक करतात.

जुळ्या मुलांऐवजी एकत्रितपणे मुले कशी जन्माला येतात

गर्भधारणेच्या काही आठवड्यांनंतर, फलित अंडी दोन स्वतंत्र भ्रूणांमध्ये विभाजित होते आणि त्यामध्ये अवयव तयार करण्याचे काम सुरू होते. जेव्हा असे होते. तेव्हा जुळी मुले जन्माला येतात, परंतु काही प्रकरणांमध्ये भ्रूण वेगळे होण्याची ही प्रक्रिया मध्यभागी थांबते, ज्यामुळे जुळ्या मुलांऐवजी दुहेरी डोके असलेली किंवा जोडलेली मुले जन्माला येतात.