बापरे! नरकाचे असतात 36 प्रकार ; कोणत्या नरकात काय शिक्षा? पाहा गरुडपुराणात काय सांगितलंय

आपण हे नेहमी ऐकतो की चांगले कर्म करा म्हणजे मृत्यूनंतर स्वर्ग प्राप्त होईल, आणि वाईट कृत्य केले तर नरक. आणि जी लोकं नरकात जातात तिथे त्यांना शिक्षा भोगावी लागते. पण हे खरच असं असत का? आणि तो खरच असला तर नरकात गेलेल्या व्यक्तींना नेमकी कोणती शिक्षा मिळते? या सर्व प्रश्नांची उत्तरे दिली आहेत हिंदू ग्रंथ गरुड पुराणात. गरुडपुराणात सांगितल्याप्रमाणे नरकाचे चक्क 36 प्रकार आहेत. आणि त्या 36 प्रकारच्या नरकात वेगवेगळ्या शिक्षा दिल्या जातात हे सर्व पुराणात दिलेलं आहे.

गरुड पुराण, सनातन हिंदू धर्माच्या 18 महापुराणांपैकी एक. या ग्रंथात मृत्यू आणि मृत्यूनंतरच्या घटनांचे वर्णन केलेले आहे. त्याला वैष्णव पुराण असेही म्हणतात. यामध्ये भगवान विष्णूंनी मृत्यूनंतर कोणकोणत्या आत्म्यांना मोक्ष प्राप्त होतो आणि ज्यांना नरकाची शिक्षा भोगावी लागते हे सविस्तर सांगितले आहे.

गरुड पुराणानुसार स्वर्ग आणि नरक कसे मिळते? गरुड पुराणात मृत्यूनंतरच्या परिस्थितीबद्दल सांगितले आहे की, मनुष्याला त्याच्या कर्माप्रमाणे फळ मिळते. कर्मानुसार माणसाच्या आत्म्याला स्वर्ग किंवा नरकात पाठवतात. गरुड पुराणात सुमारे 36 प्रकारच्या नरकांचा उल्लेख आहे, ज्यामध्ये वेगवेगळ्या प्रकारच्या कठोर शिक्षा देण्यात आल्या आहेत. गरुड पुराणानुसार जे लोक देवता आणि पितरांचा अपमान करतात, ते मृत्यूनंतर नेहमी नरकात जातात. आत्म्यासाठी नरकातील वेदना अत्यंत क्लेशदायक असतात असाही उल्लेख करण्यात आला आहे.

विशेषतः नरकाबद्दल उत्सुक असतात. नरकाची भीती अनेकांना चांगली कृत्ये करण्यास प्रवृत्त करते. म्हणूनच धर्मग्रंथात नरकाचे वर्णन अशा प्रकारे करण्यात आले आहे की मनुष्याने आपल्या कर्माचा एकदा विचार केला पाहिजे. चला तर मग जाणून घेऊया शास्त्रानुसार नरक कुठे आहे, त्याचे किती प्रकार आहेत आणि कोणत्या कर्मामुळे कोणता नरक भोगावा लागतो.

हिंदू धर्मात गरुड पुराण आणि कठोपनिषद नरकाचे वर्णन करतात. नरकाचे वर्णन पृथ्वीच्या खाली असलेल्या ठिकाणी केले जाते जेथे पापी आत्मे टाकले जातात. स्वर्ग हा कैलास पर्वताच्या वर मानला जातो, तर नर्क पृथ्वीच्या खाली म्हणजेच पाताळाच्या खाली मानला जातो. उर्ध्व लोक म्हणजे वरचे जग म्हणजे स्वर्ग आणि अध्लोक म्हणजे खालचे जग म्हणजे नरक. मध्यवर्ती जगात आपले विश्व आहे.

गरुड पुराण हे भगवान विष्णू आणि त्यांचे वाहन गरुड यांच्यातील संवादावर आधारित आहे. ज्यामध्ये ते भगवान विष्णूला मृत्यूनंतरची अवस्था, यमलोकाचा प्रवास, नरक, प्रजाती आणि पापी लोकांची दुर्दशा यांच्याशी संबंधित अनेक रहस्यमय प्रश्न विचारतात. त्याची उत्तरे भगवान विष्णूंनी दिली आहेत. ते म्हणजे गरुडपुराण

तुम्हाला माहितीये 36 नरकांपैकी सर्वात वेदनादायक नरक कोणता? तर, भगवान विष्णू म्हणाले की, सर्व नरकांमध्ये रौरव नरक सर्वात वेदनादायक मानला जातो. कारण येथे विस्तवांनी भरलेला खड्डा असून, येथील आगीने नेहमीच जमीन जळत राहते.

गरुड पुराणात सांगितलेल्या नरकाचे प्रकार आणि नरकातील शिक्षा

महाविची – महाविची नावाचा नरक रक्ताने भरलेला असून मोठे काटे असतात. गाय मारल्याबद्दल आत्म्याला या नरकात शिक्षा होते. ते काट्यांनी टोचण्यात येतं.

मंजूस – या नरकात जो निरपराधांना त्रास देतो त्याला शिक्षा होते. हा नरक जळत्या दांड्यांनी बनलेला आहे ज्यामध्ये दोषी आत्म्यांना जाळलं जातं.

कुंभीपाक – ही नरकभूमी गरम वाळू आणि अंगाराने बनलेली आहे. या नरकात एखाद्याची जमीन बळकावल्याबद्दल किंवा ब्राह्मणांना मारल्याबद्दल आत्म्यांना शिक्षा दिली जाते.

रौरव – ज्या व्यक्तीने आयुष्यभर खोटे बोलले आणि खोटे विधान केले, त्याचा आत्मा मृत्यूनंतर या नरकात अडकतो ज्याला खीळ ठोकली जाते.

अप्रतिष्ठित – या नरकात धार्मिक लोकांचा छळ करणाऱ्या लोकांना शिक्षा दिली जाते. हा नरक मलमूत्राने भरलेला आहे आणि गुन्हेगाराला उलटे फेकले जाते.

विलेपक – या नरकात ज्या ब्राह्मणांनी आयुष्यात दारू प्यायली आहे त्यांना इथे आगीत फेकले जाते.

महाप्रभा – हा नरक खूप उंच आहे, त्यात एक मोठा काटा आहे, जो संशयाचे बीज पेरून पती-पत्नीला वेगळे करतो, त्याला इथेच नरकात टाकले जाते आणि काट्याने टोचले जाते.

जयंती – या नरकात एक मोठा खडक आहे, ज्याने जीवनात इतर स्त्रियांशी अनैतिक संबंध ठेवले आहेत त्यांना खडकाखाली चिरडले जाते.

महारौरव– शेत, बागा, गावे, घरे इत्यादींना आग लावणारे युगानुयुगे या नरकात जळत राहतात.

तमिस्रा– या नरकात यमदूत चोरीसारखे अपराध करणाऱ्या व्यक्तीच्या आत्म्याला भयंकर शस्त्रांनी शिक्षा करतो.

असिपत्र – या जंगलाची पाने तलवारींसारखी आहेत, जो मित्राचा विश्वासघात करतो त्याला या नरकात टाकले जाते, जिथे वर्षानुवर्षे या जंगलाची पाने तोडल्यानंतर जीवन दयनीय होते.

शाल्मली – हा नरक जळत्या काट्याने भरलेला आहे. या नरकात स्त्रियांना जळत्या गोगलगायीच्या झाडाला मिठी मारावी लागते. अनोळखी व्यक्तींशी संबंध ठेवणाऱ्या महिलांना शिक्षा केली जाते.

कडमल – जी व्यक्ती आयुष्यभर पंचयज्ञ करत नाही त्याला विष्ठा, मूत्र आणि रक्ताने भरलेल्या नरकात टाकले जाते.

काकोळ– हे जंत आणि पू यांनी भरलेले नरक जे इतरांना न देता एकटेच गोड खातात त्यांच्यावर फेकले जाते.

महावत – हा नरक कीटकांनी भरलेला आहे आणि या नरकात अशा लोकांना शिक्षा दिली जाते जे आपल्या मुलींना विकतात.

करम्हबालुका – हा नरक उष्ण वाळू, अंगार आणि काटे यांनी भरलेल्या विहिरीसारखा आहे, जिथे पापी व्यक्तीला दहा वर्षे शिक्षा भोगावी लागते.

तिळपाक – जे लोक इतरांना नाराज करतात त्यांना या नरकात टाकले जाते, येथे त्यांना तिळापासून तेल काढण्याची शिक्षा दिली जाते.

महाभीम – हा नरक कुजलेल्या मांस आणि रक्ताने भरलेला आहे आणि जे लोक त्यांच्या हयातीत मांस, मद्य आणि अभक्ष्य पदार्थांचे सेवन करतात त्यांना येथे शिक्षा आहे.

वज्रपत – या नरकात अशा लोकांना शिक्षा दिली जाते ज्यांनी प्राण्यांवर अत्याचार केले आणि निष्पाप प्राण्यांची हत्या केली.

तेल पाक – या नरकात निर्वासितांना मदत न करणाऱ्यांना तेलाच्या भांड्यात शिजवले जाते.

निरुच्छवा – नरकात अंधार आहे, इथे हवा नाही. धर्मादाय कामात व्यत्यय आणणाऱ्यांना इथे ठेवले जाते.

अंग्रोमपचाय – हा नरक अंगाराने भरलेला आहे, दान देण्याचे वचन देऊनही दान नाकारणारे लोक येथे जाळले जातात.

महापायी – हा नरक सर्व प्रकारच्या घाणांनी भरलेला आहे. इथे खोटे बोलणाऱ्याला तोंडघशी पाडले जाते.

महाज्वल – या नरकात सर्वत्र अग्नी आहे, नेहमी पापात राहणारे लोक त्यात जळतात.

गुडपाक– या नरकात आजूबाजूला गरम गोल विहिरी असते, जे लोक क्रॉस ब्रीड पसरवतात त्यांना या नरकात शिक्षा दिली जाते.

वधस्तंभ – या नरकात धारदार आरे आहेत आणि या नरकात अशा लोकांना शिक्षा दिली जाते ज्यांनी चुकीच्या लोकांशी संगती करून जीवनात अनेक पाप केले आहेत अशांना शिक्षा मिळते.

छुरधार – हा नरक धारदार गोळ्यांनी भरलेला आहे, येथे ब्राह्मणांची जमीन बळकावणारे कापले जातात.

अंबरीष – इथे प्रलयकारी आगीप्रमाणे जळत आहे, जे सोने चोरतात ते या आगीत जळतात.

वज्रकुठार – हा नरक विजांनी भरलेला आहे, झाडे तोडणाऱ्या लोकांना येथे बराच काळ विजांनी मारले जाते.

परिताभ – हा नरकही आगीने भरलेला आहे आणि इथे ज्यांनी इतरांना विष दिले किंवा मध चोरला त्यांना शिक्षा दिली जाते.

कालसूत्र – हा नरक वज्रासारख्या धाग्यांनी बनलेला आहे आणि इथे दुसऱ्याचे शेत उद्ध्वस्त करणाऱ्या लोकांना शिक्षा दिली जाते.

कश्मल – हा नरक नाका-तोंडाने घाण भरलेला आहे आणि ज्यांना मांसाहाराची आवड आहे त्यांना या नरकात टाकले जाते.

उग्रगंध – या नरकात लाळ, मूत्र आणि इतर अशुद्धी असतात, जे लोक त्यांच्या पालकांना दान करत नाहीत त्यांना येथे आणले जाते.

दुर्धर – हा नरक विंचूंनी भरलेला आहे, पैसे घेणारे आणि पैसे घेणारे या नरकात पाठवले जातात.

वज्रमहापीर – येथे यमदूत विजांच्या कडकडाटाने लोकांना त्रास देतात, येथे अशा लोकांना शिक्षा दिली जाते ज्यांनी कधीही चांगले काम केले नाही. इतरांना मारण्यात गुंतलेल्या लोकांना येथे जाळले जाते आणि चाबकाने छळले जाते.

सुकारमुखम् – जे राज्यकर्ते इतरांना आपल्या हातातील बाहुले समजून त्यांच्याशी क्रूरपणे वागतात, त्यांच्या आत्म्याला या नरकात आणून चिरडले जाते.

असे हे काही नरकाचे प्रकार असून प्रत्येक नरकात ज्या त्या ठरलेल्या गन्ह्याची शिक्षा दिली जाते असं गरुडपुराणात म्हटंल आहे

(डिस्क्लेमर : वरील माहिती उपलब्ध स्रोतावरून देण्यात आलेली आहे. याच्या तथ्यांबद्दल आम्ही कुठलाही दावा करीत नाही, तसेच अंधश्रद्धेला दुजोरा देत नाही)