Sign In

By signing in or creating an account, you agree with Associated Broadcasting Company's Terms & Conditions and Privacy Policy.

PHOTO | रेल्वे रुळांना का लागत नाही गंज? जाणून घ्या त्यामागील कारण

बर्‍याच लोकांचा असा विश्वास आहे की चाकांच्या घर्षण शक्तीमुळे, ट्रॅक गंजत नाहीत, परंतु तसे नाही. ट्रॅक सर्व हवामानातही चमकत राहतात. (Why do railway tracks not rust, know the reason behind it)

| Updated on: Jun 04, 2021 | 3:06 PM
गावापासून शहरांपर्यंत पसरलेल्या रुळावरुन धावणारी रेल्वे आपल्या जीवनाचा एक महत्त्वाचा भाग आहे. आपण सर्वांनी ट्रेनने प्रवास केला असेल. पण रेल्वेसंदर्भात असे काही प्रश्न आहेत ज्यांची उत्तरे आपल्याला माहिती नाहीत. असाच एक प्रश्न आहे की हजारो किलोमीटरवर पसरलेल्या रेल्वे रुळांवर कधी गंज का येत नाही. ट्रॅक सर्व हवामानातही चमकत राहते.

गावापासून शहरांपर्यंत पसरलेल्या रुळावरुन धावणारी रेल्वे आपल्या जीवनाचा एक महत्त्वाचा भाग आहे. आपण सर्वांनी ट्रेनने प्रवास केला असेल. पण रेल्वेसंदर्भात असे काही प्रश्न आहेत ज्यांची उत्तरे आपल्याला माहिती नाहीत. असाच एक प्रश्न आहे की हजारो किलोमीटरवर पसरलेल्या रेल्वे रुळांवर कधी गंज का येत नाही. ट्रॅक सर्व हवामानातही चमकत राहते.

1 / 5
एका अहवालानुसार रेल्वे रुळ तयार करण्यासाठी खास प्रकारच्या स्टीलचा वापर केला जातो. स्टीलमध्ये मँगलोई मिसळून ट्रेनचे ट्रॅक तयार केले जातात. स्टील आणि मॅंगलोईच्या मिश्रणाला मॅंगनीज स्टील म्हणतात. यात 12 टक्के मॅंगनीज आणि एक टक्के कार्बन मिल असते.

एका अहवालानुसार रेल्वे रुळ तयार करण्यासाठी खास प्रकारच्या स्टीलचा वापर केला जातो. स्टीलमध्ये मँगलोई मिसळून ट्रेनचे ट्रॅक तयार केले जातात. स्टील आणि मॅंगलोईच्या मिश्रणाला मॅंगनीज स्टील म्हणतात. यात 12 टक्के मॅंगनीज आणि एक टक्के कार्बन मिल असते.

2 / 5
असा विश्वास आहे की स्टीलमध्ये असलेल्या मिश्रणामुळे रेल्वे रुळांचा ऑक्सिकरण प्रमाण खूपच कमी असते. यामुळे वर्षानुवर्षे ट्रॅक गंजत नाहीत. जर ट्रेनचा ट्रॅक सामान्य लोखंडाचा बनलेला असेल तर हवेच्या आर्द्रतेमुळे ते गंजेल. यामुळे ट्रॅक वारंवार बदलावे लागतील आणि यामुळे खर्च वाढेल.

असा विश्वास आहे की स्टीलमध्ये असलेल्या मिश्रणामुळे रेल्वे रुळांचा ऑक्सिकरण प्रमाण खूपच कमी असते. यामुळे वर्षानुवर्षे ट्रॅक गंजत नाहीत. जर ट्रेनचा ट्रॅक सामान्य लोखंडाचा बनलेला असेल तर हवेच्या आर्द्रतेमुळे ते गंजेल. यामुळे ट्रॅक वारंवार बदलावे लागतील आणि यामुळे खर्च वाढेल.

3 / 5
सुरुवातीपासूनच अँटी-गंज धातूंचा वापर रेल्वेमध्ये केला जातो. ब्रिटीशांनी भारतात रेल्वे सुरू केली. त्यांनीही रेल्वे ट्रॅक मजबूत करण्यासाठी अँटी-गंज धातूचा वापर केला.

सुरुवातीपासूनच अँटी-गंज धातूंचा वापर रेल्वेमध्ये केला जातो. ब्रिटीशांनी भारतात रेल्वे सुरू केली. त्यांनीही रेल्वे ट्रॅक मजबूत करण्यासाठी अँटी-गंज धातूचा वापर केला.

4 / 5
अनेक लोकांचे म्हणणे आहे की चाकांच्या घर्षण शक्तीमुळे ट्रॅकला गंज येत नाही, परंतु तसे नाही. यामागे केवळ स्टील आणि मँगलोई यांचे मिश्रण परिणाम आहे, जे रेल्वेच्या ट्रॅकला गंजण्यापासून वाचवते.

अनेक लोकांचे म्हणणे आहे की चाकांच्या घर्षण शक्तीमुळे ट्रॅकला गंज येत नाही, परंतु तसे नाही. यामागे केवळ स्टील आणि मँगलोई यांचे मिश्रण परिणाम आहे, जे रेल्वेच्या ट्रॅकला गंजण्यापासून वाचवते.

5 / 5
Follow us
प्रशांत कोरटकर जामीनासाठी अर्ज करणार
प्रशांत कोरटकर जामीनासाठी अर्ज करणार.
आमदारांच्या घरांसमोर टेंभे पेटवणार; कर्जमाफीच्या मुद्यावर कडू आक्रमक
आमदारांच्या घरांसमोर टेंभे पेटवणार; कर्जमाफीच्या मुद्यावर कडू आक्रमक.
लाडक्या बहिणींमुळे तिजोरीवर भार आलाय, त्यामुळे..; शिरसाटांचा खुलासा
लाडक्या बहिणींमुळे तिजोरीवर भार आलाय, त्यामुळे..; शिरसाटांचा खुलासा.
कर्जमाफी देता येत नाही तर...; संजय राऊतांचा अजित पवारांना टोला
कर्जमाफी देता येत नाही तर...; संजय राऊतांचा अजित पवारांना टोला.
स्वत:च्याच कारमध्ये मृतावस्थेत आढळला पोलीस कर्मचारी
स्वत:च्याच कारमध्ये मृतावस्थेत आढळला पोलीस कर्मचारी.
ठाणे का टायगर, आखो मे अंगार.. ; शिंदेंच्या समर्थनार्थ शहाजीबापूंचं गाण
ठाणे का टायगर, आखो मे अंगार.. ; शिंदेंच्या समर्थनार्थ शहाजीबापूंचं गाण.
मनसे मेळावा; शिवतीर्थावर राज ठाकरेंची तोफ धडाडणार
मनसे मेळावा; शिवतीर्थावर राज ठाकरेंची तोफ धडाडणार.
संघ बाह्य आणि आंतरिक दृष्टीसाठी काम करतो; पंतप्रधान मोदींचे गौरवोद्गार
संघ बाह्य आणि आंतरिक दृष्टीसाठी काम करतो; पंतप्रधान मोदींचे गौरवोद्गार.
'आपल्या सर्वांना...', पंतप्रधान मोदींची मराठीतून भाषणाला सुरुवात
'आपल्या सर्वांना...', पंतप्रधान मोदींची मराठीतून भाषणाला सुरुवात.
शुद्ध सात्विक प्रेम हीच संघाची प्रेरणा - मोहन भागवत
शुद्ध सात्विक प्रेम हीच संघाची प्रेरणा - मोहन भागवत.