Chanakya Neeti : चाणाक्य नितीनुसार या चार गोष्टींकडे करू नये दुर्लक्ष, अन्यथा करावा लागतो समस्यांचा सामना
चाणक्य आपल्या धोरणात म्हणतात की, कोणती वेळ योग्य आहे, माझे खरे मित्र कोण आहेत, मी जिथे राहतो तो देश आणि ठिकाण कसे आहे आणि माझा खर्च आणि उत्पन्न काय आहे हे आपण आधी लक्षात ठेवले पाहिजे. माणसाने या सर्व गोष्टींचा पुन्हा पुन्हा विचार केला पाहिजे. ते म्हणतात की कोणतेही काम करण्यापूर्वी या सर्व गोष्टींचा विचार केला पाहिजे.
मुंबई : चाणक्याला (Chanakya Neeti) कौटिल्य आणि विष्णुगुप्त या नावानेही ओळखले जाते. ते एक महान राजकारणी, अर्थशास्त्रज्ञ, मुत्सद्दी आणि प्राचीन भारताचे तत्वज्ञानी गुरू होते. त्यांनी मौर्य साम्राज्याची स्थापना केली. चाणक्याने आपल्या आयुष्यातील अनेक गोष्टी सांगितल्या आहेत ज्यांना त्यांची धोरणे म्हणून ओळखले जाते. त्याच्या धोरणांमध्ये इतके सामर्थ्य आहे की एखादी व्यक्ती कितीही वाईट परिस्थितीत सापडली तरी त्याची धोरणे त्याला त्वरित मार्ग काढण्यास मदत करतात. चाणक्य हे राजकारण, अर्थशास्त्र, मुत्सद्देगिरी, नीतिशास्त्र आणि धर्मशास्त्र या क्षेत्रातील योगदानासाठी देखील ओळखले जातात. आज आम्ही तुम्हाला चाणक्याच्या अशाच एका धोरणाबद्दल सांगणार आहोत. ज्यामध्ये त्यांनी कोणतेही काम करण्यापूर्वी एक इशारा दिला आहे. शेवटी तो इशारा काय आणि त्याने तो का दिला?त्यांच्या धोरणानुसार कळवा.
आचार्य चाणक्य यांचे धोरण पुढीलप्रमाणे
कः कालः कानि मित्राणि को देशः को व्ययागमोः। कस्याहं का च मे शक्तिरिति चिन्त्यं मुहुर्मुहुः॥
चाणक्य आपल्या धोरणात म्हणतात की, कोणती वेळ योग्य आहे, माझे खरे मित्र कोण आहेत, मी जिथे राहतो तो देश आणि ठिकाण कसे आहे आणि माझा खर्च आणि उत्पन्न काय आहे हे आपण आधी लक्षात ठेवले पाहिजे. माणसाने या सर्व गोष्टींचा पुन्हा पुन्हा विचार केला पाहिजे. ते म्हणतात की कोणतेही काम करण्यापूर्वी या सर्व गोष्टींचा विचार केला पाहिजे. तरच एखाद्या कामात पुढे जायला हवे. कोणतेही काम सुरू करण्यापूर्वी त्या व्यक्तीला आत्मपरीक्षण करण्याचा सल्ला देतात. ते म्हणतात की या सर्व गोष्टी आपल्यानुसार असतील तर एखाद्या व्यक्तीला यशस्वी होण्यापासून कोणीही रोखू शकत नाही.
वेळेचा विचार- आचार्य चाणक्य म्हणतात की कोणतेही काम करण्यापूर्वी वेळेचा विचार केला पाहिजे. कोणतेही काम वेळेवर केले नाही तर शेवटी अपयश येते. कोणत्याही कामाच्या यशात वेळेचा मोठा वाटा असतो. मित्राचा विचार- माणसाचे खरे मित्र त्याच्या यशात मोठी भूमिका बजावतात. आयुष्यात चांगल्या मित्रांचे योगदान मिळाले तर माणूस सहज यशाच्या पायऱ्या चढतो. त्यामुळे खरे मित्र ओळखणे फार महत्वाचे आहे. स्थानाचा विचार- चाणक्याच्या मते, अशा ठिकाणी राहायला हवे, जिथे माणसाला सहज रोजगार मिळू शकेल. त्यामुळे राहण्याआधी त्या जागेचा विचार करणे अत्यंत आवश्यक आहे. उत्पन्न आणि खर्चाचा विचार – चाणक्य हे देखील एक कुशल अर्थतज्ञ असल्याने एखाद्या व्यक्तीने त्याच्या उत्पन्नाचा आणि खर्चाचा विचार करावा असा सल्लाही त्यांनी दिला. जर एखाद्या व्यक्तीचे उत्पन्न जास्त नसेल आणि त्याचा खर्च जास्त असेल तर त्याची आर्थिक स्थिती डळमळीत होऊ शकते. त्यामुळे व्यक्तीने उत्पन्न आणि खर्चाचा विचार केला पाहिजे.