Diwali 2022: काय आहे नरक चतुर्दशीचे महत्त्व? नरकाबद्दलच्या या गोष्टी अनेकांना नाही माहिती
दिवाळीच्या सणात एक महत्त्वाचा दिवस असतो. ज्याचे नाव आहे नरक चतुर्दशी. नरक चतुर्दशी आणि नरक लोक याचा काही संबंध आहे का ? जाणून घेऊया
मुंबई, कार्तिक महिन्यातील कृष्ण पक्षातील चतुर्दशी तिथीला नरक चतुर्दशीचा (Narak Chadurdashi) सण साजरा केला जातो. याला यम चतुर्दशी आणि छोटी दिवाळी (Diwali 2022) असेही म्हणतात. या दिवशी मृत्यूची देवता यमराजाची पूजा केल्याने दीर्घायुष्य आणि सौंदर्याचे वरदान मिळते. पौराणिक कथेनुसार, या दिवसी भगवान श्रीकृष्णाने पत्नी सत्यभामाच्या मदतीने नरकासुर नावाच्या राक्षसाचा वध केला होता. या राक्षसाने देवता आणि ऋषींना त्रास तसेच 16 हजार महिलांनाही ओलीस ठेवले होते. त्यामुळे नरकासुराला एका स्त्रीच्या हातून मरण्याचा शाप मिळाला होता. नरकासुराचा वध झाला त्या दिवशी अश्विन महिन्याच्या कृष्ण पक्षातील चतुर्दशी होती. नरकासुराच्या तावडीतून सुटका झालेल्या या 16 हजार महिला पुढे श्रीकृष्णाच्या पाट राणी म्हणून ओळखल्या जाऊ लागल्या. यंदा नरक चतुर्दशी सोमवार, 24 ऑक्टोबर रोजी साजरी होणार आहे. यानिमित्त्याने नरक लोकाबद्दल जाणून घेऊया.
नरक लोक कुठे आहे?
गरुड पुराणानुसार स्वर्ग पृथ्वीच्या वर आहे आणि नरक पृथ्वीच्या खाली म्हणजेच पाताळात आहे. त्याला अधोलोक देखील म्हणतात. महाभारतात जेव्हा राजा परीक्षित यांनी शुकदेवजींना नरक जग कुठे आहे असे विचारले तेव्हा ते म्हणाले की नरक हे त्रैलोक्यात आहे. हे दक्षिणेकडे पृथ्वीच्या खाली पाण्याच्या वर स्थित आहे. तेथे सूर्यपुत्र पितृराज यम राहतो. येथे यमदेव आपल्या दूतांनी आणलेल्या मृतांना त्यांच्या दुष्कर्माची शिक्षा देतात.
नरकाचे किती प्रकार आहेत?
नरकांची एकूण संख्या 55 कोटींहून अधिक असल्याचे सांगितले जात असले तरी त्यातील 21 सर्वात प्रमुख आहेत. या 21 नरकांची नावे आहेत- तामिस्त्र, अंधास्त्र, रौवर, महारौवर, कुंभीपाक, कलसूत्र, असिपवन, साकुरमुख, अंधकप, मिभोजन, संदेश, तप्तसौर्मी, वज्रकंटकशल्माली, वैतरणी, पुयोद, प्राणरोध, सर्वाभ्य, विषम, लालभक्ष, सारमेयादन, अवीचि आणि अय:पान.
नरकात कोण जातो?
गरुड पुराणानुसार देवता आणि पितरांचा अपमान करणाऱ्यांना नरकयातना भोगावे लागतात. याशिवाय सूडबुद्धीने अन्न, मांस, मद्य सेवन करणार्‍या, असहाय, क्रोधित, अहंकारी यांना त्रास देणार्‍यांनाही नरकात जावे लागते. मृत्यूनंतर त्यांना त्यांच्या पापानुसार नरक संसार भोगावा लागतो.
नरकात जाणे कसे टाळावे?
पापात सहभागी असलेल्या प्रत्येक व्यक्तीला नरक संसार भोगावा लागतो. पण जर तुम्हाला नरकात जाण्याचे टाळायचे असेल तर काही गोष्टी लक्षात ठेवा. एकादशीचे व्रत करावे. एकादशीचे व्रत करणाऱ्यांना स्वर्गप्राप्ती होते, असे म्हटले जाते. वाईट कर्म सोडून पुण्य कर्मांचा अवलंब करा. पितरांचे विधिवत श्राद्ध करणारेही नरकात जाणे टाळू शकतात.
(वरील माहिती उपलबध स्रोतावरून देण्यात आलेली आहे.याच्या तथ्यांबद्दल आम्ही कुठलाही दावा करीत नाही,तसेच अंधश्रद्धेला दुजोरा देत नाही)