Jaya Ekadashi: कधी आहे जया एकादशी व्रत? जाणून घ्या मुहूर्त आणि पूजा विधी
माघ शुक्ल पक्षातील एकादशीला जया एकादशीचे व्रत (Jaya Ekadashi 2023) केले जाते. या दिवशी भगवान विष्णूची पूजा केली जाते.
मुंबई, पुराणात माघ महिना अत्यंत पुण्यपूर्ण मानला गेला आहे. या महिन्यात स्नान आणि दान करणे अत्यंत शुभ मानले जाते. माघ महिन्यात स्नान, दान, व्रत यांचे फल इतर महिन्यांपेक्षा अधिक असते. याशिवाय या महिन्याच्या शुक्ल पक्षातील एकादशी तिथीचे विशेष महत्त्व सांगितले आहे. माघ शुक्ल पक्षातील एकादशीला जया एकादशीचे व्रत (Jaya Ekadashi 2023) केले जाते. या दिवशी भगवान विष्णूची पूजा केली जाते. जया एकादशीचा उल्लेख करून शास्त्रात सांगितले आहे की, जी व्यक्ती हे व्रत भक्तीभावाने करते मोक्षप्राप्त होतो. जया एकादशी व्रताची तिथी, पूजेचा शुभ मुहूर्त आणि पराण वेळ जाणून घेऊया.
कधी आहे जया एकादशी?
हिंदू दिनदर्शिकेनुसार, माघ महिन्याच्या शुक्ल पक्षातील एकादशी तिथी मंगळवार, 31 जानेवारी रोजी सकाळी 11.55 वाजता सुरू होते. ही तारीख दुसऱ्या दिवशी 1 फेब्रुवारी, बुधवार, दुपारी 02:01 वाजता राहील. अशा स्थितीत उदयतिथीच्या दृष्टीने 01 फेब्रुवारी, बुधवारी जया एकादशीचे व्रत केले जाणार आहे.
पुजेचा मुहूर्त
01 फेब्रुवारी रोजी सकाळी 8.30 वाजेपर्यंत पूजेसाठी सर्वोत्तम वेळ आहे. यावेळी तुम्ही पूजा करू शकता. तसेच, या दिवशी सर्वार्थ सिद्धी योग सकाळी 07.10 वाजता आणि दुसऱ्या दिवशी 02 फेब्रुवारी रोजी पहाटे 03.23 वाजता सुरू होईल. याशिवाय जया एकादशीला इंद्रयोगही तयार झाला आहे. या दिवशी पहाटेपासून ते सकाळी 11.30 वाजेपर्यंत इंद्र योग आहे. इंद्र योग हा देखील एक शुभ योग आहे.
जया एकादशी व्रत 2023 परण वेळा
02 फेब्रुवारी रोजी जया एकादशी व्रत साजरे केले जाणार आहे. या दिवशी व्रताची वेळ सकाळी 07.09 ते 09.19 अशी आहे.
जया एकादशी व्रताची पद्धत
- एकादशी व्रताच्या दिवशी सकाळी लवकर उठून स्नान करावे.
- व्रताचे व्रत करा आणि नंतर भगवान विष्णूची पूजा करा.
- भगवान विष्णूला पिवळे फुले अर्पण करा.
- तुपात हळद मिसळून भगवान विष्णूचा दिवा लावावा.
- पिंपळाच्या पानांवर दूध आणि केशर यांची मिठाई अर्पण करा.
- एकादशीच्या संध्याकाळी तुळशीच्या रोपासमोर दिवा लावा.
- भगवान विष्णूला केळी अर्पण करा आणि गरिबांना केळीचे वाटप करा.
- भगवान विष्णूसह लक्ष्मीची पूजा करा आणि गोमती चक्र आणि पिवळी फळं पूजेमध्ये ठेवा.
जया एकादशी व्रत कथा
पौराणिक कथेनुसार, इंद्राच्या सभेत एक गंधर्व गात होता. त्याला प्रेयसीची आठवण येऊ लागली. त्यामुळे गाताना त्याची लय बिघडली. यावर इंद्राने क्रोधित होऊन गंधर्व आणि त्याच्या पत्नीला पिशाच योनीत जन्म घेण्याचा शाप दिला.
पिशाच योनीत जन्म घेतल्यानंतर पती-पत्नीला त्रास होत होता. योगायोगाने माघ शुक्ल एकादशीच्या दिवशी दुःखाने व्याकूळ झाल्याने दोघांनीही काही खाल्ले नाही आणि थंडीमुळे रात्री झोपही घेतली नाही. अशाप्रकारे नकळत त्यांनी जया एकादशीचे व्रत केले.
या व्रताच्या प्रभावाने दोघेही शाप मुक्त झाले आणि मूळ स्वरुपात परतले आणि स्वर्गात पोहोचले. जेव्हा देवराज इंद्राने गंधर्वांना त्यांच्या वास्तविक रूपात पाहिले तेव्हा त्यांना आश्चर्य वाटले. गंधर्व आणि त्यांच्या पत्नीने सांगितले की त्यांनी नकळत जया एकादशीचे व्रत केले. या व्रताच्या पुण्यमुळे त्याला पिशाच योनीतून मुक्ती मिळाली.
(वरील माहिती उपलब्ध स्रोतावरून देण्यात आलेली आहे.याच्या तथ्यांबद्दल आम्ही कुठलाही दावा करीत नाही,तसेच अंधश्रद्धेला दुजोरा देत नाही)