मुंबई : हिमाचल प्रदेशातील (Himchal Pradesh) डोंगरांमध्ये लपलंय प्रसिद्ध ज्वाला देवी (jawala Devi) मंदिर हे ५१ शक्तीपीठांपैकी एक आहे. हिमाचल प्रदेशातील कांगडा जिल्ह्यातील कालीधर टेकडीवर देवीला समर्पित हे मंदिर आहे. जातीच्या मातेचे मंदिर म्हणूनही ते प्रसिद्ध आहे. या ठिकाणी देवी सतीची जीभ पडली होती अशी मान्यता आहे. या मंदिराचा शोध पांडवांनी लावल्याचे सांगितले जाते. हिमाचल प्रदेशातील या शक्तीपीठात वर्षानुवर्षे ९ नैसर्गिक ज्वाला धगधगत आहेत. या ज्वालांचा शोध घेण्यासाठी शास्त्रज्ञ अनेक वर्षांपासून संशोधन करत असल्याचे सांगण्यात येत आहे. 9 किलोमीटर खोदूनही शास्त्रज्ञांना या ठिकाणाचे रहस्य कळाले नाही आहे.
हे मंदिर 1835 मध्ये बांधले गेले. ज्वाला देवी मंदिर हे मंदिर सर्वप्रथम राजा भूमी चंद यांनी बांधले होते. नंतर महाराजा रणजित सिंग आणि राजा संसारचंद यांनी १८३५ मध्ये या मंदिराचे बांधकाम पूर्ण केले. हिमाचल प्रदेशातील या शक्तीपीठात वर्षानुवर्षे ९ नैसर्गिक ज्वाला धगधगत आहेत. या ज्वालांचा शोध घेण्यासाठी शास्त्रज्ञ अनेक वर्षांपासून संशोधन करत असल्याचे सांगण्यात येत आहे. 9 किलोमीटर खोदूनही शास्त्रज्ञांना त्यांच्या हाती काहीच आले नाही. ज्या पृथ्वीवर मंदिर बांधले आहे त्या पृथ्वीवरून 9 ज्वाला निघत आहेत. या 9 ज्वाला चंडी, हिंगलाज, अन्नपूर्णा, महालक्ष्मी, विंद्यावासिनी, सरस्वती, अंबिका, अंजीदेवी आणि महाकाली या नावाने ओळखल्या जातात. सगळ्यात आश्चर्यकारक गोष्ट म्हणजे देवी ज्वालामुखीच्या या मंदिरात मातेची कोणतीही मूर्ती बसवली जात नाही, तर पृथ्वीच्या गर्भातून बाहेर पडणाऱ्या मातेच्या नऊ ज्योतींची पूजा केली जाते.
पौराणिक मान्यतेनुसार या ठिकाणी माता सतीची जीभ पडली होती. त्यामुळे येथे माता सती माता ज्वालाच्या रूपात विराजमान आहे आणि या ठिकाणी भगवान शिव भैरवाच्या रूपात येथे विराजमान आहेत.
ज्वालामुखी मातेच्या या मंदिराच्या ज्योतीची बातमी सम्राट अकबराला कळताच तो आपल्या सैन्यासह ज्योत विझवण्यासाठी पोहोचला. त्याच्या सैन्याने ज्योत विझवण्याचे सर्व प्रयत्न केले पण तो अयशस्वी ठरला. हा चमत्कार पाहून तो नतमस्तक झाला आणि दुसऱ्या दिवशी सोन्याचे छत्र घेऊन मातेला अर्पण करण्यासाठी ज्वालामुखीच्या मंदिरात पोहोचला, पण ते छत्र खाली पडून त्याचे धातूमध्ये रूपांतर झाले झाले. अशी मान्यता आहे.
हिमाचल प्रदेशातील उना पासून हे मंदिर 90 किमी आहे, कांगडा पासून 35 किमी दूर आहे. तर होशियारपूरहून गौरीपूर कॅम्प आणि पठाणकोटहून ज्वालादेवीलाही जाता येते.
Zodiac | सूर्य बदलणार त्याची रास, या राशींच्या लोकांचे नशीब उजळणार, भरपूर पैसा आणि मान सन्मान मिळणार
Chanakya Niti | आयुष्यात आनंदी राहायचंय? तर या लोकांपासून चार हात लांबच राहा
आज होणार देवीच्या ‘कुष्मांडा’ अवताराचा जागर, जाणून घ्या पूजेची वेळ आणि सर्व काही एका क्लिकवर