या तारखेला संकष्ट चतुर्थी होणार साजरी, अशा प्रकारे करा गणरायाची आराधना
या दिवशी स्नान केल्यानंतर सर्वप्रथम सूर्याला अर्घ्य द्यावे लागते. यानंतर श्रीगणेशाच्या मूर्तीची प्रतिष्ठापना करावी. त्यानंतर गणेशाला टिळा लावा, दुर्वा आणि लाल फुल अर्पण करा. त्यानंतर गणपतीला मोदक किंवा लाडू अर्पण करा.
मुंबई : यावेळी संकष्टी चतुर्थीचे व्रत सोमवार, 29 जानेवारी रोजी पाळण्यात येणार आहे. माघ महिन्यातील कृष्ण पक्षातील चतुर्थी तिथीला संकष्टी चतुर्थी (Sankashta Chaturthi 2024) म्हणतात. या तिथीला तिळ चतुर्थी किंवा माघी चतुर्थी असेही म्हणतात. या दिवशी गणपती आणि चंद्र देवाची पूजा करण्याची परंपरा आहे. या दिवशी श्रीगणेशाची पूजा केल्याने जीवनातील संकटे टळतात. संकटाच्या समाप्तीची तिथी असल्यामुळे तिला संकष्टी चतुर्थी असेही म्हणतात. याशिवाय हा दिवस संततीशी संबंधित आहे आणि या दिवशी काही उपाय केल्यास मुलांशी संबंधित समस्याही दूर होतात.
संकष्टी चतुर्थी 2024 शुभ मुहूर्त
या दिवशी, माघ महिन्याच्या कृष्ण पक्षातील चतुर्थी तिथी सोमवार, 29 जानेवारी रोजी सकाळी 6:10 पासून सुरू होईल आणि 30 जानेवारी रोजी सकाळी 8:54 वाजता समाप्त होईल. उदयतिथीनुसार संकष्टी चतुर्थी 29 जानेवारीलाच साजरी केली जाईल. तसेच या दिवशी चंद्रोदयाची वेळ रात्री 9.10 असेल.
संकष्टी चतुर्थीची पूजा पद्धत
या दिवशी स्नान केल्यानंतर सर्वप्रथम सूर्याला अर्घ्य द्यावे लागते. यानंतर श्रीगणेशाच्या मूर्तीची प्रतिष्ठापना करावी. त्यानंतर गणेशाला टिळा लावा, दुर्वा आणि लाल फुल अर्पण करा. त्यानंतर गणपतीला मोदक किंवा लाडू अर्पण करा. संकष्ट चतुर्थीच्या दिवशी तिळापासून बनवलेले पदार्थ गणेशाला अर्पण कराव्यात. यानंतर धूप आणि दिव्याने ओवाळा आणि श्रीगणेशाच्या मंत्रांचा जप करा.
यासोबतच या दिवशी गणपतीच्या 12 नावांचा जप करावा. संध्याकाळीही याच पद्धतीने गणेशाची पूजा करावी. चंद्राला अर्घ्य देताना तीळही भांड्यात टाकावे. या दिवशी गायीची सेवाही करावी. संध्याकाळी चंद्र पाहून उपवास सोडावा.
संकष्टी चतुर्थीला खास उपाय
या दिवशी श्रीगणेशाची पूजा करण्यासोबतच त्यांना तूप आणि गुळाचा नैवेद्य दाखवावा लागतो. पारणा नंतर ते प्रसाद म्हणून खावे आणि घरातील सर्व सदस्यांना वाटावे. कामात मेहनत करूनही फळ मिळत नसेल तर श्री गणेशाच्या मंत्रांचा जप करावा लागेल. जसे – ओम गं गणपतये नमः चा 11 वेळा जप करावा लागतो आणि प्रत्येक मंत्रासोबत फुले अर्पण करावी लागतात. यानंतर तीळ आणि गुळाचे लाडू अर्पण करावेत.
जर तुम्हाला एखाद्या गोष्टीची चिंता वाटत असेल तर तुम्हाला सुपारीच्या पानावर हळद टाकून स्वस्तिक बनवावे लागेल. त्यानंतर ते पान गणेशाला अर्पण करून सर्व संकटे दूर व्हावीत अशी प्रार्थना करावी.
संकष्टी चतुर्थी कथा
या दिवशी श्रीगणेश आपल्या आयुष्यातील सर्वात मोठ्या संकटातून बाहेर आले. म्हणूनच याला संकष्ट चतुर्थी म्हणतात. एकदा माता पार्वती आंघोळीला गेली तेव्हा तिने गणेशाला दरबारात उभे केले आणि कोणालाही आत जाऊ देऊ नका असे सांगितले. भगवान शिव आल्यावर गणपतीने त्यांना आत येण्यापासून रोखले. भगवान शिव क्रोधित झाले आणि त्यांनी आपल्या त्रिशूळाने गणेशाचा शिरच्छेद केला. आपल्या मुलाची ही अवस्था पाहून आई पार्वती शोक करू लागली आणि आपल्या मुलाला पुन्हा जिवंत करण्याचा आग्रह धरू लागली.
जेव्हा माता पार्वतीने शिवाला खूप विनंती केली तेव्हा भगवान गणेशाला हत्तीच्या डोक्यासह दुसरे जीवन दिले आणि गणेश गजानन म्हणून ओळखला जाऊ लागले. या दिवसापासून गणपतीला आद्य उपासक होण्याचा मानही मिळाला. संकष्ट चतुथीच्या दिवशीच श्रीगणेशाने 33 कोटि देवी-देवतांचे आशीर्वाद घेतले. तेव्हापासून ही तिथी गणपतीपूजेची तिथी बनली. असे म्हणतात की या दिवशी गणपती कोणालाही रिकाम्या हाताने जाऊ देत नाही.
(वरील माहिती उपलब्ध स्रोतावरून देण्यात आलेली आहे.याच्या तथ्यांबद्दल आम्ही कुठलाही दावा करीत नाही, तसेच अंधश्रद्धेला दुजोरा देत नाही)