Vasant Panchami 2023: या तारखेला साजरी होणार वसंत पंचमी, विद्येच्या देवीला असे करा प्रसन्न
ज्ञान प्राप्तीसाठी या दिवशी देवी सरस्वतीची पूजा करणे महत्वाचे मानले जाते. ज्ञानाचे उपासक वसंत पंचमीच्या दिवशी विधीपूर्वक माता सरस्वतीची पूजा करतात.
मुंबई, वसंत पंचमी (Vasant Panchami 2023) हा सण दरवर्षी माघ महिन्याच्या शुक्ल पक्षाच्या पाचव्या दिवशी साजरा केला जातो. यावर्षी 26 जानेवारी 2023 रोजी वसंत पंचमी साजरी होणार आहे. वसंत पंचमीला श्री पंचमी आणि ज्ञानपंचमी असेही म्हणतात. असे मानले जाते की, बसंत पंचमीच्या दिवशी, ज्ञान आणि विद्येची देवी माता सरस्वती, ब्रह्मदेवाच्या मुखातून प्रकट झाली. या कारणास्तव या दिवशी माता सरस्वतीची पूजा केली जाते. ज्ञान प्राप्तीसाठी या दिवशी देवी सरस्वतीची पूजा करणे महत्वाचे मानले जाते. ज्ञानाचे उपासक वसंत पंचमीच्या दिवशी विधीपूर्वक माता सरस्वतीची पूजा करतात. या दिवशी पिवळे वस्त्र परिधान करावे असेही मानले जाते.
वसंत पंचमी तारीख आणि शुभ मुहूर्त
यंदा वसंत पंचमीच्या तारखेबाबत मोठा गोंधळ आहे. कोणी 25 जानेवारीला तर कोणी 26 जानेवारीला वसंत पंचमी साजरी करण्याविषयी बोलत आहेत, त्यमुळे तारखेचा संभ्रम दुर करणे आवश्यक आहे. शास्त्रानुसार ज्या दिवशी उदयतिथी (सुर्योदयाच्या वेळी म्हणजेच सूर्योदयाची तारीख) येते. कोणत्याही सणासाठी हीच तारीख ओळखली जाते. अशाप्रकारे, 26 जानेवारीच्या सकाळपासूनच वसंत पंचमी सुरू होईल आणि ती 26 जानेवारी 2023 रोजीच साजरी केली जाईल. जरी माघ शुक्ल पंचमी 25 जानेवारी 2023 रोजी दुपारी 12.34 वाजता सुरू होईल आणि 26 जानेवारी रोजी सकाळी 10.28 वाजता समाप्त होईल. मात्र उदय तिथीनुसार हा सण 26 जानेवारीलाच साजरा केला जाणार आहे. उदयतिथीनुसार, 26 जानेवारी रोजी बसंत पंचमीचा पूजा मुहूर्त सकाळी 07:07 ते 10:28 पर्यंत असेल.
वसंत पंचमीचे महत्त्व
वसंत पंचमीला श्रीपंचमी, ज्ञानपंचमी आणि मधुमास असेही म्हणतात. या दिवसापासून वसंत ऋतू सुरू होतो असे म्हणतात. या दिवशी संगीत आणि ज्ञानाच्या देवतेची पूजा केली जाते. या दिवशी कोणत्याही शुभ कार्याची सुरुवात करणे देखील खूप शुभ मानले जाते.
अशी करा माँ सरस्वतीची पूजा करा
माँ सरस्वतीच्या पूजेच्या दिवशी पिवळ्या रंगाचे कपडे घालणे खूप शुभ असते. पूजेच्या वेळी देवीला केशर किंवा पिवळ्या चंदनाचा तिलक अर्पण केल्यानंतर हे चंदन कपाळावर लावा. पूजेचे उपाय केल्यावर माता सरस्वतीचा आशीर्वाद साधकावर पडतो, असे मानले जाते. असे मानले जाते की कोणत्याही देवतेला प्रसन्न करण्यासाठी त्यांना नैवेद्य अर्पण करा आणि नंतर प्रसाद म्हणून घ्या.
ही आहे वसंत पंचमीमागची आख्यायिका
पौराणिक कथेनुसार जेव्हा ब्रह्मदेवाने ब्रह्मांड निर्माण केले तेव्हा सर्व प्राणी पृथ्वीवर राहू लागले, परंतु सर्वत्र शांतता होती. तो त्याच्या निर्मितीवर पूर्णपणे समाधानी नव्हता. यानंतर ब्रह्माजींनी वाणीची देवी माँ सरस्वतीला आवाहन केले, तेव्हा त्यांच्या मुखातून माँ सरस्वती प्रकट झाली. माघ महिन्याच्या शुक्ल पक्षाच्या पाचव्या दिवशी माता सरस्वतीचे दर्शन झाले, तो दिवस वसंत पंचमीचा दिवस होता. यामुळे दरवर्षी या दिवशी माता सरस्वतीची पूजा केली जाते.
माता सरस्वतीच्या कृपेने पृथ्वीवरील जीवांना वाणी मिळाली, वाणी मिळाली. सगळे बोलू लागले. सर्वप्रथम, संगीताच्या पहिल्या नोट्स माँ सरस्वतीच्या वीणातून उदयास आल्या. वीणावादिनी माँ सरस्वती हातात पुस्तक घेऊन कमळावर बसलेली दिसली. यामुळे माँ सरस्वतीला ज्ञान, वाणी आणि विद्येची देवी देखील म्हटले जाते.
(वरील माहिती उपलब्ध स्रोतावरून देण्यात आलेली आहे.याच्या तथ्यांबद्दल आम्ही कुठलाही दावा करीत नाही,तसेच अंधश्रद्धेला दुजोरा देत नाही)