मंगळवारी, 3 मे रोजी देशभरात ‘अक्षय तृतीया’ (Akshay Tritiya) साजरी होणार आहे. अक्षय्य तृतीयेला सोने, चांदी किंवा हिरे खरेदी करणे खूप शुभ मानले जाते. दरम्यान, बहुतेक लोक या शुभ मुहूर्तावर सोने खरेदी करण्यास प्राधान्य देतात. पण या खरेदीच्या हंगामात सोन्याची शुद्धता शोधणे देखील खूप महत्वाचे आहे. वास्तविक, अक्षय तृतीयेच्या मुहूर्तावर दुकानांमध्ये मोठी गर्दी असते. अशा स्थितीत लोकांकडे चौकशीसाठी पुरेसा वेळ नसतो आणि फसवणूक करणारे दुकानदार अशा संधींचा फायदा घेत ग्राहकांना भेसळ किंवा बनावट सोने विकतात. अशा परिस्थितीत, जर तुम्हाला तुमच्या सोन्याबद्दल शंका (Doubts about gold) असेल आणि तुम्हाला त्याची शुद्धता तपासायची असेल, तर तुम्ही बीआयएस केअर अॅपद्वारे (Via the BIS Care app) तुमच्या सोन्याची शुद्धता घरबसल्या तपासू शकता.
सोन्याची शुद्धता तपासण्यापूर्वी, हे जाणून घेणे फार महत्वाचे आहे की भारत सरकारने दागिन्यांवर हॉलमार्कच्या नियमांमध्ये सुधारणा केली होती, जी 1 जुलै 2021 पासून देशभर लागू करण्यात आली होती. नवीन नियमानुसार, दागिन्यांवर हॉलमार्किंगचे एकूण 3 गुण असतील, जे पूर्वी 4 ते 5 असायचे. 3 गुणांमध्ये BIS हॉलमार्क, शुद्धता ग्रेड आणि 6 अंकी अल्फान्यूमेरिक कोड असतात. या 6 अंकी अल्फान्यूमेरिक कोडला HUID म्हणतात, ज्यामध्ये अक्षरे तसेच अंकांचा समावेश होतो. नवीन नियमांनुसार, देशात बनवलेल्या प्रत्येक सोन्याच्या दागिन्यांना एक युनीक HUID कोड दिलेला आहे, जो तुमच्या दागिन्यांची शुद्धता तपासण्यात मदत करतो.
तुमच्या मोबाइल फोनच्या अॅप स्टोअरवर जाऊन बीआयएस केअर अॅप डाउनलोड करा आणि आवश्यक माहिती भरून लॉग इन करा. अॅपमध्ये लॉग इन केल्यानंतर, ‘व्हेरिफाय HUID’ वर क्लिक करा. आता अॅपमध्ये एक नवीन पेज उघडेल जिथे तुम्हाला 6 अंकी अल्फान्यूमेरिक कोड टाकण्यास सांगितले जाईल. आता तुम्हाला त्या बॉक्समध्ये तुमच्या दागिन्यांवर लिहिलेला 6 अंकी अल्फान्यूमेरिक कोड टाकावा लागेल. तुमच्या दागिन्यांवर लिहिलेल्या क्रमांकाचे शेवटचे 6 अंक HUID आहेत, ज्यामध्ये इंग्रजी अक्षरे आणि काही संख्या देखील समाविष्ट आहेत. तुम्ही या बॉक्समध्ये 6 अंकी अल्फान्यूमेरिक कोड सबमिट करताच, तुम्हाला तुमच्या दागिन्यांची संपूर्ण माहिती तुमच्या समोर येईल.
बीआयएस केअर अॅपचे एक खास वैशिष्ट्य म्हणजे जर तुम्ही तुमच्या दागिन्यांच्या शुद्धतेबद्दल समाधानी नसाल तर तुम्ही या अॅपद्वारे स्वतः तक्रार देखील करू शकता. समजा तुम्ही एका दुकानातून 24 कॅरेट सोन्याचे नाणे विकत घेतले आहे. पण जेव्हा तुम्ही त्याची शुद्धता तपासली तेव्हा कळले की ते फक्त 22 कॅरेटचे आहे. अशा परिस्थितीत तुम्ही तक्रार नोंदवून BIS केअर अॅपवर क्लिक करून तक्रार नोंदवू शकता.