नवी दिल्लीः युनिफाईड पेमेंट इंटरफेस म्हणजेच यूपीआयने लोकांचे काम आणखी सोपे केलेय. आता या नवीन प्रणालीसह पैसे पाठविणे किंवा प्राप्त करणे हे अधिक सोयीचे झाले. आता काही मिनिटांत तुम्ही यूपीआयमार्फत मित्रांना किंवा नातेवाईकांना पैसे पाठवू शकता. पूर्वी पैसे पाठवण्यासाठी खूप वेळ लागत होता, तो आता पाहिला जात आहे. देशातील अनेक बँका आणि मोबाईल वॉलेट कंपन्यांनी ही सेवा सुरू केलीय. यात आयसीआयसीआय बँक, कोटक महिंद्रा बँक आणि एअरटेल पेमेंट बँकेची नावे आहेत. या बँकांनी ‘पे टू कॉन्टॅक्ट’, ‘पे यू कॉन्टॅक्ट’ नावाची सुविधा सुरू केली आहे.
यूपीआयच्या या खास सुविधेत मोबाईल नंबरवरूनच काम केले जात आहे. पूर्वी पैसे पाठविण्याचे काम बँकेत जाऊन एका खात्यातून दुसऱ्या खात्यात करावे लागत होते. आता तेच काम मोबाईल नंबरच्या माध्यमातून केले जात आहे. म्हणजेच ज्याच्याकडे तुम्हाला पैसे पाठवायचे आहेत, त्याने आपला मोबाईल नंबर यूपीआयमध्ये प्रविष्ट करावा लागेल. दोन्ही व्यक्तीचा मोबाईल क्रमांक यूपीआयकडे नोंदवावा. असा विश्वास आहे की, लवकरच इतर बँका देखील ही सुविधा सुरू करणार आहेत. स्मार्टफोनची उपलब्धता आणि वापरकर्त्यांच्या अनुकूलतेमुळे हे वैशिष्ट्य येत्या काळात गतिमान होणार आहे. हे पाहता जवळजवळ सर्व बँका लवकरच ही सुविधा सुरू करणार आहेत. गूगल पे, फोन पे किंवा पेटीएम सारख्या मोबाईल वॉलेटमध्ये अशा सुविधा आधीपासून आहेत.
या विशेष सुविधेचा लाभ घेण्यासाठी पैसे पाठविणार्याला बँकेचे अॅप उघडावे लागेल. हे तेच अॅप असेल, ज्यात त्या व्यक्तीचे बँकेत खाते असेल. अॅपमध्ये ‘पे टू कॉन्टेक्ट’ हा पर्याय दिसेल. आपल्याला या पर्यायावर क्लिक करावे लागेल. यानंतर मोबाईलची फोनबुक किंवा संपर्क यादी उघडा. ज्याला आपण संपर्क यादीतून पैसे पाठवू इच्छित आहात त्याचे नाव निवडा. संपर्क निवडताच बँकेच्या अॅपवर आपोआप त्या व्यक्तीचे यूपीआय सापडते. केवळ त्या व्यक्तीचा यूपीआय पत्ता असल्यास म्हणजेच तो फोन पे, गूगल पे किंवा पेटीएमवर असावा. बरेच काही केल्यावर त्या व्यक्तीस आपण पाठवू इच्छित असलेली रक्कम प्रविष्ट करा आणि पासवर्ड टाका आणि बटण दाबा. ही रक्कम थेट त्या व्यक्तीच्या खात्यात वर्ग केली जाईल.
अॅमेझॉन पेचे सीईओ महेंद्र नेरूरकर यांच्या म्हणण्यानुसार, कंपनीने एप्रिल 2020 मध्ये अॅमेझॉन पेनंतर नावाची सेवा सुरू केली. तेव्हापासून अॅमेझॉनच्या प्लॅटफॉर्मवर 20 लाख नवीन ग्राहक जोडले गेलेत, जे ही नवीन सेवा वापरतात. जून 2021 पर्यंत अॅमेझॉन पे नंतरच्या सेवेवर 1 कोटीहून अधिक व्यवहार झालेत. ही सेवा यूपीआयबरोबरही काम करते. त्याचप्रमाणे एप्रिल 2020 ते जून 2021 या महिन्याच्या व्यवसायाकडे आपण पाहिले, तर फोन पेच्या नव्या ग्राहकांत 50 % वाढ झाली. किराणा दुकान, फार्मसी आणि इतर किरकोळ वस्तूंच्या खरेदीवरही लोक आता या पाकिटातून पैसे देत आहेत. हे सर्व अॅप्स यूपीआय आधारित अॅप्स आहेत, जे मोबाइलद्वारे कार्य करतात. या भागामध्ये व्हॉट्सअॅप पेचे नावही जोडले गेलेय. कोरोनामधील अहवालात म्हटले आहे की, अलिकडच्या काही महिन्यांत डिजिटल व्यवहारात 30 टक्क्यांहून अधिक वाढ झालीय.
यूपीआय ही एक पेमेंट सिस्टम आहे, जी ग्राहकांना दुसर्या पार्टीला पैसे पाठविण्याची परवानगी देते. काही फरक वगळता ते एनईएफटी, आरटीजीएस आणि आयएमपीयूएस सारखीच सुविधा देते. केवळ काही क्लिकमध्ये आपण कोणत्याही बँक खात्यातून कोठेही पैसे पाठवू शकता. यूपीआयच्या माध्यमातून ग्राहक आपल्या बँक खात्यातून दुसर्या व्यापाऱ्याकडे किंवा कोणा दुसर्याच्या खात्यावर किंवा मोबाईल नंबरवर विनाविलंब पैसे पाठवू शकतो. या सेवेत ना कार्ड तपशील द्यावा लागतो, ना नेट बँकिंग आणि पॉकेट पासवर्ड सामायिक करावा लागतो. उर्वरित बदल्यांसाठी ओटीपीचा वापर केला जातो, तर यूपीआयला ए-पिन किंवा मोबाईल पिन आवश्यक आहे. मोबाईल बँकिंग सुविधा सुरू करण्यापूर्वी ग्राहकाला त्याचा एम-पिन तयार करावा लागतो आणि तोच यूपीआय व्यवहारात उपयुक्त आहे.
संबंधित बातम्या
केंद्रीय कर्मचाऱ्यांसाठी मोठी बातमी; 9500 रुपयांचा अतिरिक्त प्रवासी भत्ता मिळणार, जाणून घ्या
7th Pay Commission : DA वाढल्यानंतर तुमच्या PF आणि HRA वर काय परिणाम होणार? जाणून घ्या
Now just send money from mobile number through UPI, special service of banks