नवी दिल्लीः तुम्ही तुमचा स्वतःचा मोठा व्यवसाय चालवत असाल किंवा छोटे दुकान चालवत असाल, तर तुम्ही ऑनलाईन पेमेंटसाठी QR कोड वापरू शकता. यामुळे पेमेंट करणे सोपे आणि सुरक्षितही होईल. रोख रकमेचा त्रास कमी होईल आणि पैसे थेट तुमच्या खात्यात जमा होतील. QR कोड मिळवणे अवघड काम नाही. काही टप्प्यांचे पालन करून तुम्ही तुमचा स्वतःचा QR कोड तयार करू शकता आणि पेमेंट सहज करू शकता.
500 आणि 1000 रुपयांच्या जुन्या नोटा चलनातून बाद केल्यापासून भारत सरकार डिजिटल पेमेंटवर भर देत आहे. कॅशलेस व्यवहारांना प्रोत्साहन देण्यासाठी आणि डिजिटल इंडिया उपक्रमाला चालना देण्यासाठी भारत सरकारने स्मार्टफोनसाठी युनिफाइड पेमेंट्स इंटरफेस (UPI) लाँच केले. यासोबतच बेसिक आणि फीचर फोनसाठी अनस्ट्रक्चर्ड सप्लिमेंटरी सर्व्हिस डेटा (USSD) सादर करण्यात आला.
सरकारने BHIM (भारत इंटरफेस फॉर मनी) अॅप देखील सादर केले, जे एक UPI अॅप आहे. सरकारने ‘आधार पे’ देखील लाँच केले, जे लोकांना आधार कार्ड आणि त्यांच्या फिंगरप्रिंटचा वापर करून बायोमेट्रिक पडताळणीद्वारे कॅशलेस व्यवहार करण्यास सक्षम करते. यासह पेमेंट सिस्टम सुलभ आणि कॅशलेस इलेक्ट्रॉनिक पेमेंट करण्यासाठी सरकारने भारत क्यूआर कोड पेमेंट ट्रान्सफर सिस्टम सुरू केली.
भारत क्यूआर कोड स्टोअर किंवा दुकानांमध्ये पेमेंटसाठी क्यूआर कोड सिस्टम वापरतो. QR कोड किंवा क्विक रिस्पॉन्स कोड हा काळ्या आणि पांढर्या चौरसांनी बनलेला दुहेरी आयामी मशीन वाचनीय कोड आहे. हे URL आणि इतर माहिती गोळा करण्यासाठी वापरले जाते. हे स्मार्टफोनच्या कॅमेऱ्याने वाचता येतात. Mastercard, American Express आणि Visa सारख्या पेमेंट नेटवर्कने भारत QR पेमेंट सिस्टम लाँच आणि प्रोत्साहन देण्यासाठी नॅशनल पेमेंट्स कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया (NPCI) सह सहयोग केले आहे. देशभरातील विविध व्यवसाय केंद्रांवर वेगवेगळे QR कोड वापरले जातात.
तुम्ही किरकोळ विक्रेते किंवा दुकानदार असाल, तर तुम्ही भारत QR कोड सहजपणे जनरेट करू शकता आणि खालील पायऱ्या वापरून पेमेंट घेणे सुरू करू शकता:
प्रथम तुमचे बँक खाते असल्याची खात्री करा
तुमचे बँक खाते BHIM अॅपशी लिंक करा
BHIM अॅपवरून तुमचा युनिक भारत QR कोड तयार करा
QR कोड प्रिंट करा आणि पेमेंट काउंटरच्या भिंतीवर पेस्ट करा
यानंतर ग्राहक तुमचा QR कोड स्कॅन करून सहज पैसे देऊ शकतात
पेमेंट करण्यासाठी तुमच्या फोनवर तुमचे बँक अॅप किंवा BHIM अॅप इंस्टॉल केलेले असणे आवश्यक आहे. तुम्ही कुठेही स्टोअरमध्ये जाल, तुम्हाला अॅप उघडावे लागेल आणि स्कॅन QR कोड किंवा स्कॅन आणि पेवर टॅप करावे लागेल. यानंतर भारत क्यूआर कोड स्कॅन करा. कोड स्कॅन केल्यावर देय रक्कम एक टिप्पणी आणि चार अंकी पासकोडसह प्रविष्ट करणे आवश्यक आहे. पडताळणी पूर्ण होताच पैसे दुकानाच्या किंवा दुकानदाराच्या बँक खात्यात हस्तांतरित केले जातील.
संबंधित बातम्या
राकेश झुनझुनवालांचा सल्ला, प्रत्येकाने शेअर बाजारात गुंतवणूक करावी, सांगितली महत्त्वाची ‘कारणे’
आयकर विभागाची महाराष्ट्रातील ‘या’ बँकेच्या 53.72 कोटींच्या व्यवहारांवर बंदी, तुमचंही खातं नाही ना?